New
Илсе кӑтартнӑ тӗслӗхсенче цифрӑсем ҫывӑх пулни, паллах, пирӗн ҫӗршыври халӑхсен чӗлхисенче пӗрлӗхлӗ терминсен фончӗ аталаннинчен те, словарьсене пӗр издательствӑра, пӗрешкел методикӑпа усӑ курса хатӗрленинчен те килет.
Икӗ чӗлхеллӗ словарьсенче терминсен пӗлтерӗшне ӑнлантармалли мелсем // М. И. Скворцов, М. В. Лазова. Чӑаш терминологийӗн ыйтӑвӗсем. — Шупашкар, 1979. — 154 с. — 139–153 с.
Вырӑсла-чӑвашла словарьте вара (калӑпӑшӗ 114,5 авт. листи) 933 сӑмахран ӑнлантарса панисем 385 шутланаҫҫӗ (41 процент ытларах).
Икӗ чӗлхеллӗ словарьсенче терминсен пӗлтерӗшне ӑнлантармалли мелсем // М. И. Скворцов, М. В. Лазова. Чӑаш терминологийӗн ыйтӑвӗсем. — Шупашкар, 1979. — 154 с. — 139–153 с.
Вырӑсла-карачай-балкарла словарьте (калӑпӑшӗ 94,5 авт. листи) 619 сӑмахран 213 сӑмахӗ ҫумӗнче ӑнлантару пур (33 процент ытларах).
Икӗ чӗлхеллӗ словарьсенче терминсен пӗлтерӗшне ӑнлантармалли мелсем // М. И. Скворцов, М. В. Лазова. Чӑаш терминологийӗн ыйтӑвӗсем. — Шупашкар, 1979. — 154 с. — 139–153 с.
Вырӑсла-пушкӑртла словарь калӑпӑшӗ 122,8 авт. листи, унта асӑннӑ саспаллипе пуҫланакан 997 сӑмахран 340 сӑмахне ӑнлантарса панӑ (33 процент ытларах).
Икӗ чӗлхеллӗ словарьсенче терминсен пӗлтерӗшне ӑнлантармалли мелсем // М. И. Скворцов, М. В. Лазова. Чӑаш терминологийӗн ыйтӑвӗсем. — Шупашкар, 1979. — 154 с. — 139–153 с.
«А» саспаллипе пуҫланакан сӑмахсем 995, вӗсенчен 336 сӑмахне (33 процент чухлӗ) лексика эквиваленчӗ хыҫҫӑн тӑван чӗлхепе ӑнлантарса панӑ.
Икӗ чӗлхеллӗ словарьсенче терминсен пӗлтерӗшне ӑнлантармалли мелсем // М. И. Скворцов, М. В. Лазова. Чӑаш терминологийӗн ыйтӑвӗсем. — Шупашкар, 1979. — 154 с. — 139–153 с.
Вырӑсла-каракалпакла словарь калӑпӑшӗ 141,6 авт. листи.
Икӗ чӗлхеллӗ словарьсенче терминсен пӗлтерӗшне ӑнлантармалли мелсем // М. И. Скворцов, М. В. Лазова. Чӑаш терминологийӗн ыйтӑвӗсем. — Шупашкар, 1979. — 154 с. — 139–153 с.
Тӗслӗхшӗн хӑшпӗр словарьсене илсе пӑхар, вӗсенчи «А» саспаллипе пуҫланакан сӑмахсене тишкерер.
Икӗ чӗлхеллӗ словарьсенче терминсен пӗлтерӗшне ӑнлантармалли мелсем // М. И. Скворцов, М. В. Лазова. Чӑаш терминологийӗн ыйтӑвӗсем. — Шупашкар, 1979. — 154 с. — 139–153 с.
Халӑх чӗлхинче тымар ярса ҫирӗпленеймен ятарлӑ сӑмахсене ӑнлантарса парасси вырӑсла-нацилле словарьсенче йӑлана кӗнӗ темелле.
Икӗ чӗлхеллӗ словарьсенче терминсен пӗлтерӗшне ӑнлантармалли мелсем // М. И. Скворцов, М. В. Лазова. Чӑаш терминологийӗн ыйтӑвӗсем. — Шупашкар, 1979. — 154 с. — 139–153 с.
Вырӑс чӗлхи — Совет ҫӗршывӗнчи наци чӗлхисен лексикине наукӑпа техникӑн тата культурӑн ҫӗнӗ терминӗсемпе пуянлатмалли иксӗлми ҫӑлкуҫ.
Икӗ чӗлхеллӗ словарьсенче терминсен пӗлтерӗшне ӑнлантармалли мелсем // М. И. Скворцов, М. В. Лазова. Чӑаш терминологийӗн ыйтӑвӗсем. — Шупашкар, 1979. — 154 с. — 139–153 с.
Авторсем ӗлӗкрех кӑларнӑ словарьсемпе те усӑ курнӑ, анчах 60-70-мӗш ҫулсенче Мускавра тухнӑ пысӑк словарьсене тата халӗ пичете хатӗрлекен тулли «Чӑвашла-вырӑсла словарь» материалӗсене тӗплӗнрех тишкернӗ.
Икӗ чӗлхеллӗ словарьсенче терминсен пӗлтерӗшне ӑнлантармалли мелсем // М. И. Скворцов, М. В. Лазова. Чӑаш терминологийӗн ыйтӑвӗсем. — Шупашкар, 1979. — 154 с. — 139–153 с.
Ҫак статьяра эпир, икӗ чӗлхеллӗ словарьсенче ҫӗнӗ терминсене ӑнлантарса, вӗсен пӗлтерӗшне уҫса памалли мелсемпе майсене, ку тӗлӗшпе тухса тӑракан йывӑрлӑхсемпе методика ыйтӑвӗсене пӑхса тухасшӑн.
Икӗ чӗлхеллӗ словарьсенче терминсен пӗлтерӗшне ӑнлантармалли мелсем // М. И. Скворцов, М. В. Лазова. Чӑаш терминологийӗн ыйтӑвӗсем. — Шупашкар, 1979. — 154 с. — 139–153 с.
Совет Союзӗнчи ытти халӑхсен те чылайӑшӗн халлӗхе ӑнлантару словарӗсем ҫук-ха, ҫавӑнпа та унти лару-тӑрӑва хамӑрӑн ӗҫпе-хӗлпе танлаштарни, пӗр пӗтӗм е пӗрешкел пулӑмсене, туртӑмсене тишкерсе, лексикографипе терминологин чи тухӑҫлӑ мелӗсемпе меслечӗсене палӑртни усӑллӑ пуласса шанас килет.
Икӗ чӗлхеллӗ словарьсенче терминсен пӗлтерӗшне ӑнлантармалли мелсем // М. И. Скворцов, М. В. Лазова. Чӑаш терминологийӗн ыйтӑвӗсем. — Шупашкар, 1979. — 154 с. — 139–153 с.
Халлӗхе чӑваш чӗлхин пӗр чӗлхеллӗ ӑнлантару словарӗ (вырӑсла: «толковый словарь») ҫук пирки ку ӗҫе пӗтӗмпех тӗрлӗ йышши вырӑсла-чӑвашла е чӑвашла-вырӑсла словарьсенче туса пыма тивет.
Икӗ чӗлхеллӗ словарьсенче терминсен пӗлтерӗшне ӑнлантармалли мелсем // М. И. Скворцов, М. В. Лазова. Чӑаш терминологийӗн ыйтӑвӗсем. — Шупашкар, 1979. — 154 с. — 139–153 с.
Ҫӗнӗ терминсем чӑнах та кирлӗ, чӗлхене кӗрсе вырнаҫма тивӗҫлӗ пулсан (хӑшпӗр ӑнлавсен ячӗсем, тек кирлӗ мар пирки, часах манӑҫа тухаҫҫӗ), вӗсене ятарлӑ терминологи справочникӗсемпе пӗтӗм чӗлхе словарӗсенче пур енчен те тӗплӗн ӑнлантарса пама черет ҫитет.
Икӗ чӗлхеллӗ словарьсенче терминсен пӗлтерӗшне ӑнлантармалли мелсем // М. И. Скворцов, М. В. Лазова. Чӑаш терминологийӗн ыйтӑвӗсем. — Шупашкар, 1979. — 154 с. — 139–153 с.
Ку вӑл терминпа малтанхи хут усӑ курнӑ чухне ӑна ятарласа ӑнлантарсан та пулать, мӗншӗн тесен пӗр-пӗр ӑнлав, пӗлӳ ҫын асӗнче сыхланса юлтӑр тесен, ӑна темиҫе хут та илтмелле, вуламалла, ӑс-пуҫпа шухӑшласа ӑнланмалла.
Икӗ чӗлхеллӗ словарьсенче терминсен пӗлтерӗшне ӑнлантармалли мелсем // М. И. Скворцов, М. В. Лазова. Чӑаш терминологийӗн ыйтӑвӗсем. — Шупашкар, 1979. — 154 с. — 139–153 с.
Ҫав вӑхӑтра нумайӑшӗ ҫӗнӗ термина пӗлмеҫҫӗ-ха, ӑна илтнисем те, тен, унӑн пӗлтерӗшне тавҫӑрсах илеймеҫҫӗ.
Икӗ чӗлхеллӗ словарьсенче терминсен пӗлтерӗшне ӑнлантармалли мелсем // М. И. Скворцов, М. В. Лазова. Чӑаш терминологийӗн ыйтӑвӗсем. — Шупашкар, 1979. — 154 с. — 139–153 с.
Малтанах ҫӗнӗ терминпа эпир конкретлӑ текстсенче (хаҫатра, журналта, кӗнекере, радиопа телевидени передачисенче), унтан кулленхи калаҫура та тӗл пулатпӑр.
Икӗ чӗлхеллӗ словарьсенче терминсен пӗлтерӗшне ӑнлантармалли мелсем // М. И. Скворцов, М. В. Лазова. Чӑаш терминологийӗн ыйтӑвӗсем. — Шупашкар, 1979. — 154 с. — 139–153 с.
Ку задачӑна, тӗпрен илсен, икӗ майпа татса параҫҫӗ.
Икӗ чӗлхеллӗ словарьсенче терминсен пӗлтерӗшне ӑнлантармалли мелсем // М. И. Скворцов, М. В. Лазова. Чӑаш терминологийӗн ыйтӑвӗсем. — Шупашкар, 1979. — 154 с. — 139–153 с.
Ҫавнашкалах ответлӑ тепӗр задача вӑл — терминпа палӑртакан ӑнлава (е япалана) тӗрӗс ӑнлантарса парасси, пӗтӗм халӑхӑн коллективлӑ чӗлхе ӑнкарӑвӗнче терминӑн тӗрӗс пӗлтерӗшне ҫирӗплетсе хӑварасси.
Икӗ чӗлхеллӗ словарьсенче терминсен пӗлтерӗшне ӑнлантармалли мелсем // М. И. Скворцов, М. В. Лазова. Чӑаш терминологийӗн ыйтӑвӗсем. — Шупашкар, 1979. — 154 с. — 139–153 с.
Наукӑпа техникӑри, производствӑри е обществӑпа политика пурнӑҫӗнчи ҫӗнӗ ӑнлавсене ят пама тивӗҫлӗ форма (сӑмах е сӑмах майлашӑвӗ) суйласа илсе чӗлхере ҫирӗплетесси, ҫавна системӑллӑн, пӗр йӗркеле туса пырасси — терминологи ӗҫӗн питех те кирлӗ пуҫламӑш тапхӑрӗ.
Икӗ чӗлхеллӗ словарьсенче терминсен пӗлтерӗшне ӑнлантармалли мелсем // М. И. Скворцов, М. В. Лазова. Чӑаш терминологийӗн ыйтӑвӗсем. — Шупашкар, 1979. — 154 с. — 139–153 с.