New
Ҫапла ӗнтӗ, потенциллӗ энерги ҫӳлелле ывӑтса янӑ япалан анчах мар, хуть те мӗнле вӑйпа хӑпартнӑ япалан та пулать.
4. Механикӑлла энерги // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Формулӑран ҫакӑ курӑнать: ҫӗр ҫинчен хӑпартнӑ япалан потенциллӗ энергийӗ — ҫав япалана унӑн йывӑрӑшӗпе тан вӑйпа Н ҫӳллӗшӗ улшӑнми хӑвӑртлӑхпа куҫарса пырса тунӑ ӗҫпе тан.
4. Механикӑлла энерги // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Ҫапла ӗнтӗ, ҫӗр ҫинчен хӑпартнӑ япалан энергине потенциллӗ энерги теҫҫӗ, ӑна ҫак формулӑпа ҫырса кӑтартаҫҫӗ:
4. Механикӑлла энерги // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Апла вара ҫӗр ҫинчен хӑпартнӑ япалан потенциллӗ энергийӗн виҫи вырӑнне РН выражени пулма пултарать.
4. Механикӑлла энерги // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Ҫулӑн тӑршшӗ — хӑпарнин ҫӳллӗшӗ H пулать.
4. Механикӑлла энерги // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Япалан йывӑрӑшӗ, эпир Р саспаллипе кӑтартаканскер, япала хӑпарнӑ чух сопротивлени пулса тӑрать.
4. Механикӑлла энерги // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Хӑпартнӑ япала чарӑннӑ самантра унӑн потенциллӗ энергийӗ мӗн чухлӗ пулнине формулӑпа кӑтартмашкӑн эпир кинетикӑлла энерги чакни сопротивление ҫӗнтерсе пырса тунӑ ӗҫпе тан иккенне кӑтартакан тӗп формулӑпа усӑ курма пултаратпӑр.
4. Механикӑлла энерги // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Ҫӗр ҫинчен хӑпартнӑ япалан ҫакӑн пек энергине потенцилле энерги тесе ят панӑ.
4. Механикӑлла энерги // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Ҫакӑ ӗнтӗ ҫапла шухӑшлаттарать: япала ҫӳле хӑпарса пынӑ чухне унӑн кинетикӑлла энергийӗ ҫухалса пыман, вӑл япалара урӑх тӗслӗн сыхланса юлнӑ.
4. Механикӑлла энерги // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Анчах, тепӗр енчен илсен, япала каялла ҫӗр ҫине ӳкнӗ чухне унӑн кинетикӑлла энергийӗ ҫӗнӗрен ӳснине куратпӑр.
4. Механикӑлла энерги // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
57-мӗш параграфри 5-мӗш тӗслӗхре эпир ҫакна куртӑмӑр: 20 г-лӑ япалана ҫӳлелле 30 хӑвӑртлӑхпа ывӑтса ярсан, унӑн хӑпарма тытӑннӑ чухнехи кинетикӑлла энергийӗ 90 000 000 эрг пулнӑччӗ, 3 сех. иртсен вӑл 32 490 эрг пулса тӑчӗ, 45,87 м ҫӳллӗшне хӑпарса чарӑннӑ самантра кинетикӑлла энерги нуль пулса ҫитрӗ (унта движение сывлӑш сопротивленине шута илмесӗр пӑхса тухнӑ).
4. Механикӑлла энерги // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
58. Потенциллӗ энерги.
4. Механикӑлла энерги // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Ураписем рельссене сӗртӗннин вӑйне тупӑр.
4. Механикӑлла энерги // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
21. 2-мӗш тӗслӗхре кӑтартнӑ поезд пӑс пама чарӑнсан станцие пырса чарӑниччен тормозсӑр 1 1/2 км каять.
4. Механикӑлла энерги // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Ҫӗрӗн сопротивленине тупӑр.
4. Механикӑлла энерги // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
20. 19,6 кГ туртакан снаряд 700 м/сек хӑвӑртлӑхпа вӗҫсе пырать те купаланӑ ҫӗре пырса лексе, ӑна 1,6 м тарӑнӑш шӑтарса кӗрет.
4. Механикӑлла энерги // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Мӑлатукпа пӑта пӗр-пӗрне тӗртӗнсе тӑнӑ тапхӑрта вӗсем хушшинчи вӑтам вӑй мӗн пысӑкӑш пулнине пӗлӗр.
4. Механикӑлла энерги // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
19. 800 г массӑллӑ мӑлатук, 3 м/сек хӑвӑртлӑхпа ӳксе, пӑтана пырса ҫапать те ӑна хӑмана 6 мм тарӑнӑш ҫапса кӗртет.
4. Механикӑлла энерги // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Чупса пыракан ҫын хӑватне пӗлӗр.
4. Механикӑлла энерги // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Ҫул кашни 100 м тӑршшӗнче 20 м хӑпарать.
4. Механикӑлла энерги // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.