New
Вӑл ҫавӑн пекех тата кусса пыракан япалан радиусӗнчен те килет.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Пӗр веществосемшӗнех кусса пынӑ чухнехи сӗртӗнӳ шунӑ чухнехи сӗртӗнӳрен темиҫе теҫетке хут сахалрах пулать.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Япала кусса пынӑ чухнехи сӗртӗнӗве те трибометрпа тӗпчесе вӗренме пулать; кун пек чухне трибометр ҫине тӗрлӗ материалран, тӗрлӗ йывӑрӑш, тӗрлӗ диаметрлӑ кусса пыракан цилиндрсем хураҫҫӗ.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Ҫисене ҫупа, жирсемпе, супӑнь шывӗпе сӗрсен, сӗртӗнӳ нумай сахалланать, мӗншӗн тесен кун пек чухне сӗрекен вещество япаласен ҫийӗ ҫине ҫыпӑҫать, лакӑм-тӗкӗмсене тултарса лартать те, вара сӗртӗнӳ сӗрекен вещество сийӗсем хушшинче пулса тӑрать.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Пӗр япаласеннех сӗртӗнӳ коэфициенчӗ вӗсен сӗртӗнекен ҫине мӗнле якатнинчен, унӑн тасалӑхӗнчен, ӑна нӳрӗк сийӗ витнинчен тата ытти обстоятельствӑсенчен те килет.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Тайлӑк тӳремҫи тӑрӑх сӗртӗнсе шунӑ чух нормальнӑй пусӑм йывӑрӑш вӑйӗн пӗр хушӑнаканӗпе пӗртан.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Горизонтальлӗ ҫи тӑрӑх сӗртӗнсе шунӑ чух нормальнӑй пусӑм вӑйӗ япала йывӑрӑшӗпе пӗртан.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Опытсем ҫакна кӑтартса параҫҫӗ: панӑ мӑшӑр ҫиҫӗм сӗртӗннӗ чухнехи сӗртӗнӳ вӑйӗпе пусӑм вӑйӗн отношенийӗ улшӑнман величина пулать; ҫав величинана сӗртӗнӳ коэфициенчӗ тесе ят панӑ:
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Пӗртикӗс куҫса пынӑ чухне туртакан вӑй тата сӗртӗнӳ вӑйӗ пӗр-пӗринпе пӗртан пулаҫҫӗ.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Тӗрлӗ материалран тунӑ горизонтальлӗ хӑмасем ҫине тӗрлӗ материалран тата тӗрлӗ йывӑрӑш тунӑ платформӑсем хураҫҫӗ те динамометрпа е шӑлтӑрма урлӑ ҫавӑрса илнӗ грузпа виҫӗнекен вӑй пулӑшнипе платформӑсене пӗртикӗс куҫса пыртараҫҫӗ.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Сӗртӗнӳ законӗсене тӗпчесе вӗреннӗ чухне трибометр текен приборпа усӑ кураҫҫӗ.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Ҫисен якамарлӑхӗ тата пӗр-пӗрне пырса сӗртӗнекен ҫи пайӗсен взаимодействийӗ (молекулӑсен взаимодействийӗ) сӗртӗнӳ текен вӑй сӑлтавӗ пулса тӑраҫҫӗ; ҫак вӑй ӗнтӗ яланах хӑвӑртлӑха хирӗҫле еннелле выртать.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Ҫак сӗртӗнӳ вӑл куҫса пыракан япала ҫийӗ яках марринчен тата ҫак япала куҫакан ҫи яках марринчен килет.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Сӗртӗнӳ вӑл пӗр япалана тепӗр япала ҫийӗ тӑрӑх шутарнӑ е кустарнӑ чух пулать.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
88. Сӗртӗнӳ.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Анчах та, машинӑн пайӗсем хускалмаҫҫӗ пулсан, унӑн ӗҫӗ те пулмасть, машина пайӗсен хускалӑвӗ сӗртӗнӳсӗр пулма пултараймасть, ҫавӑнпа та ансат (простой) машинӑсене вӗренме пуҫличчен тӗплӗнрех сӗртӗнӳ ыйтӑвӗсене пӑхса тухар.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Кунта эпир ӗлӗк-авалах «ансат машинӑсем» тесе тӗрӗсех мар ят панӑ япаласене: тайлӑк тӳремҫие, савӑла, винта, шӑлтӑрмана, ворота, рычага пӑхса тухӑпӑр.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Пирӗн задача — хӑш-хӑш япаласем тӗлӗшпе вӑйсен равновеси условийӗсене тата ӗҫсен законне тӗпчесе вӗренесси пулать.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Тимер пӑта тӑвакан машина кашни минутӑра 500-шер пӑта туса кӑларать, алӑпа ӗҫлекен рабочи кун каҫа ӗҫлесе та темиҫе ҫӗр пӑта тума ҫеҫ ӗлкӗрет.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Ҫапла, механикӑлла вӑйпа ӗҫлекен ҫӗвӗ машини минутӑра 1500 хут чиксе туртма пултарать, ҫак вӑхӑтрах алӑпа ҫӗлекен ҫын 50 хут ҫеҫ чиксе туртма ӗлкӗрет.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.