New
Сӗртӗнӳ пур пирки ҫеҫ вагонсемпе тӗрлӗ экипажсем ҫинче тормозсем тума май килнӗ.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Пуртӑ, кӗреҫе тата ытти нумай инструментсем сӗртӗнӳ пирки ҫеҫ хӑйсен авӑрӗ ҫинче тытӑнса тӑраҫҫӗ.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Пир-авӑр ҫипсем сӗртӗннипе тытӑнса тӑрать.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Сӗртӗнӳ пулмасан, утса ҫӳреме те, мӗн ҫине те пулин ларса ҫӳреме те май килмен пулӗччӗ.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Машинӑсенче механикӑлла энергие усӑсӑр тӑкаклать пулсан та, сӗртӗнӳ вӑл, тепӗр енчен, час-часах питӗ усӑллӑ вӑй пулса тӑрать.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Сӗртӗнӗве пӗчӗклетес тесе шарикле подшипниксемпе усӑ курни е сӗртӗнекен пайсене ҫу сӗрни, механикӑлла процесс тӗлӗшӗнчен илсен, механикӑлла энергие усӑсӑр тӑкаклассинчен хӑтарать.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Сӗртӗнӗве ҫӗнтермешкӗн механикӑлла энерги расходламалла, ҫак энерги сӗртӗнекен япаласен ӑшӑ энергине куҫать.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Подшипникпе вӑл хушшинчи сӗртӗнӗве пӗчӗклетес тесе, шариклӗ подшипниксемпе усӑ кураҫҫӗ; кунта вара кусса пынин сӗртӗнӗвӗ пулса тӑрать.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Вӑл ҫавӑн пекех тата кусса пыракан япалан радиусӗнчен те килет.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Пӗр веществосемшӗнех кусса пынӑ чухнехи сӗртӗнӳ шунӑ чухнехи сӗртӗнӳрен темиҫе теҫетке хут сахалрах пулать.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Япала кусса пынӑ чухнехи сӗртӗнӗве те трибометрпа тӗпчесе вӗренме пулать; кун пек чухне трибометр ҫине тӗрлӗ материалран, тӗрлӗ йывӑрӑш, тӗрлӗ диаметрлӑ кусса пыракан цилиндрсем хураҫҫӗ.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Ҫисене ҫупа, жирсемпе, супӑнь шывӗпе сӗрсен, сӗртӗнӳ нумай сахалланать, мӗншӗн тесен кун пек чухне сӗрекен вещество япаласен ҫийӗ ҫине ҫыпӑҫать, лакӑм-тӗкӗмсене тултарса лартать те, вара сӗртӗнӳ сӗрекен вещество сийӗсем хушшинче пулса тӑрать.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Пӗр япаласеннех сӗртӗнӳ коэфициенчӗ вӗсен сӗртӗнекен ҫине мӗнле якатнинчен, унӑн тасалӑхӗнчен, ӑна нӳрӗк сийӗ витнинчен тата ытти обстоятельствӑсенчен те килет.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Тайлӑк тӳремҫи тӑрӑх сӗртӗнсе шунӑ чух нормальнӑй пусӑм йывӑрӑш вӑйӗн пӗр хушӑнаканӗпе пӗртан.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Горизонтальлӗ ҫи тӑрӑх сӗртӗнсе шунӑ чух нормальнӑй пусӑм вӑйӗ япала йывӑрӑшӗпе пӗртан.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Опытсем ҫакна кӑтартса параҫҫӗ: панӑ мӑшӑр ҫиҫӗм сӗртӗннӗ чухнехи сӗртӗнӳ вӑйӗпе пусӑм вӑйӗн отношенийӗ улшӑнман величина пулать; ҫав величинана сӗртӗнӳ коэфициенчӗ тесе ят панӑ:
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Пӗртикӗс куҫса пынӑ чухне туртакан вӑй тата сӗртӗнӳ вӑйӗ пӗр-пӗринпе пӗртан пулаҫҫӗ.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Тӗрлӗ материалран тунӑ горизонтальлӗ хӑмасем ҫине тӗрлӗ материалран тата тӗрлӗ йывӑрӑш тунӑ платформӑсем хураҫҫӗ те динамометрпа е шӑлтӑрма урлӑ ҫавӑрса илнӗ грузпа виҫӗнекен вӑй пулӑшнипе платформӑсене пӗртикӗс куҫса пыртараҫҫӗ.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Сӗртӗнӳ законӗсене тӗпчесе вӗреннӗ чухне трибометр текен приборпа усӑ кураҫҫӗ.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Ҫисен якамарлӑхӗ тата пӗр-пӗрне пырса сӗртӗнекен ҫи пайӗсен взаимодействийӗ (молекулӑсен взаимодействийӗ) сӗртӗнӳ текен вӑй сӑлтавӗ пулса тӑраҫҫӗ; ҫак вӑй ӗнтӗ яланах хӑвӑртлӑха хирӗҫле еннелле выртать.
Ансат механизмсем ҫинчи вӑйсен равновесийӗн условийӗсем тата вӑл механизмсем ҫинчи ӗҫсен законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.