Шырав
Шырав ĕçĕ:
Эп сана, думнӑй дворянин Черемисинов, чыслӑран та чыслӑ ӗҫ хушасшӑн: эсӗ Иван Дмитриевич ҫарӗнче пулса унти дьякпа пӗрле боярина мӗн пур усалтан сыхлатӑн, ун чӗри ман умра мӗн тери таса пулнине сӑнаса тӑратӑн.
2. Йывӑр ҫулталӑк // Куҫма Турхан. Турхан К.С. Сӗве Атӑла юхса кӗрет: истори романӗ. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 607 с. — 9–606 с.
Инженери ҫарӗнче Виталий Арсентьевича отделени командирӗ пулма шаннӑ, киле вӑл сержант званипе таврӑннӑ.
Канаш хулине ҫур ӗмӗр ытла паха шывпа тивӗҫтерет // Артемий Мясников. http://kanashen.ru/2022/01/28/%d0%ba%d0% ... 8%d0%b2ec/
(Тӗрӗсрех: Батухан ҫарӗнче Бухара енчи кӑпчаксем мусульмансем пулнӑ.)
Туй // Андрей Чэн. Анрей Чэн. Пӑлхар ҫар ҫынни. Шупашкар: «Ҫӗнӗ вӑхӑт», 2020 — 100 с.
Нивушлӗ Миша Колчак ҫарӗнче?
4 // Петр Осипов. Осипов П.Н. Пиччӗшӗпе шӑллӗ: роман. Шупашкар: Чӑваш чӗнеке издательстви, 1977. — 352 с.
Кунта шавлӑ, ҫын йышлӑ; кӗленчесен ҫӑра ҫарӗнче йӗкӗлтевлӗн выля-выля хӗвелӗн чалӑш пайӑркисем йӑлтӑртатаҫҫӗ: Гольц пушӑ сӗтел ҫумне ларчӗ те кӑшкӑрса чӗнчӗ:
II // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Иккӗмӗш том. — Шупашкар, 2011. — 416 с. — 291–297 с.
— Большевик мар эпӗ, — хуравларӗ Ванькка, — вӗсен ҫарӗнче пулнӑ салтак кӑна.
2 // Николай Максимов. Максимов Н.Н. Синкер. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1991. — 349 с.
Давид вара — учитель ачи ҫав — Чӗмпӗрти чӑваш шкулӗнче вӗренчӗ, патша ҫарӗнче чухнех офицера тухрӗ.
2 // Николай Максимов. Максимов Н.Н. Синкер. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1991. — 349 с.
Санькассинче патша ҫарӗнче (25 ҫуллӑха илсе кайнӑ) нумай ҫул хӗсметре тӑнӑ Маркки Салтак, Тавӑт Салтак пурӑннӑ.В Санькасах жили много лет служившие в царской армии (на 25 лет) Маркки Солдат, Солдат Тавыт.
Илтни, хам пӗлни... // Ӑсан Уҫӑпӗ. Алексеев, О. А. Савнӑ енӗм, тӑван ялӑм — Санькасси. — Кӳкеҫ: издательство ҫурчӗ, 1999. — 26 с.
— Кунта пӗтӗм ҫарӗнче те икӗ ҫын ҫеҫ пулсан, кам унӑн начальникӗ пулма пултарать-ши, ҫав интереслӗ.— Интересно, кто может буть начальником, колы тут усий армии два человека?
3 // Леонид Агаков. Жарков Л.М. Хастар тусӑм ҫинчен ҫырнӑ повесть. Вырӑсларан Л. Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 300 с.
Кунти ҫынсем король ҫарӗ пысӑккипе мухтанаҫҫӗ; унӑн ҫуран ҫарӗнче ҫӗр ҫитмӗл ултӑ пин ҫын тата утлӑ ҫарӗнче вӑтӑр икӗ пин ҫын шутланать.
Ҫиччӗмӗш сыпӑк // Урхи Наумӗ, Куҫма Чулкаҫ. Свифт, Даниэль. Лемюэль Гулливер ҫулҫӳренисем; вырӑсларан Н. Урхипе К. Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 368 с.
Унӑн ҫарӗнче виҫӗ пин ҫуран салтак тата пӗр пин утлӑ ҫар салтакӗ.
Виҫҫӗмӗш сыпӑк // Урхи Наумӗ, Куҫма Чулкаҫ. Свифт, Даниэль. Лемюэль Гулливер ҫулҫӳренисем; вырӑсларан Н. Урхипе К. Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 368 с.
Ермолов вырӑс ҫарӗнче никамран та ытла Наполеона хӑйне тыткӑна илесшӗн пулнӑ.который сильнее, чем кто-нибудь другой в русской армии, стремился захватить в плен самого Наполеона.
VII сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
«Вырӑс варварӗсене» ҫӗнтерме Россия ҫине тапӑнса килнӗ Наполеон ҫарӗнче ҫынсем пӗр-пӗринпе тискер кайӑксем пек харкашма пуҫланӑ, вӑл ҫар хӑй варварсен ушкӑнӗ пулса тӑнӑ.
VI сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Ҫӗнӗ масар тӑприсем тата хӗрессем ҫакса ҫеҫ кӑтартнӑ: вырӑс ҫарӗнче вуншар пин аманнисем пысӑк обоз тата лашасен хисепе ҫав тери нумай пулсан та вӑл лӑпкӑн, васкамасӑр чакать, вилнӗ боецсене пытарма та ӗлкӗрет.
III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Халӗ ӗнтӗ вырӑс ҫарӗнче ҫапӑҫу ӑнӑҫсӑр пулчӗ тесе никам та шутламан.Теперь никто в русской армии не считал сражение проигранным.
III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Багратион ҫарӗнче йӗрке пӑсӑлнӑ, хӑйсен кавалери корпусӗсене ҫӗнӗрен тапӑнма май парас шутпа французсен арттиллерийӗ флешсен районне тӑнӑ, кавалери ӗнтӗ вырӑс ҫарне аркатса тӑкас ҫапӑҫӑва вӗҫлемелле пулнӑ.
III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Унӑн ҫарӗнче чирлисем, дезертирсем нумай пулнӑ, анчах ҫапах та Бородино патне Наполеон хӑйӗн чи лайӑх чаҫӗсене илсе ҫитернӗ.
III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Вырӑс ҫарӗнче пӗтӗмпе 120000 салтак, вӗсенчен ҫапӑҫӑва хутшӑнман 10000 ополченец, 7000 казак тата 640 оруди пулнӑ.
III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Вӑл вырӑс салтакӗн, вырӑс командирӗн хӑйне, хӑйпе пӗрле тата Суворовпа пур вӑрҫӑсемпе походсенче те пулнӑ ҫынсем ҫине ҫирӗп шанса тӑнӑ, Беннигсен: «Франци ҫарӗнче аслӑ генералсем туллиех, пирӗн кӑшт пултараканнисем те ҫук» тесе ҫырнӑ пулсан, Михаил Илларионович хӑй арӑмӗ патне акӑ епле ҫырнӑ: «ҫарӑн шухӑш-кӑмӑлӗ аван, лайӑх генералсем нумай… Шанчӑксем манӑн туллиех… Россия чапӗшӗн ӗҫсене аванлатма шутлатӑп…» тенӗ.
II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Хӗрӗх ҫичӗ ҫул пурӑннӑ ӗмӗрӗнче вӑтӑр ҫулне вӑл вырӑс ҫарӗнче служить тунӑ, 1788 ҫултан пуҫласа, 1812 ҫула ҫитиччен вырӑс ҫарӗн ҫапӑҫӑвӗсенче вӑл пуринче те пулнӑ.
II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.