Шырав
Шырав ĕçĕ:
Кун пек ҫутӑра Уйӑх тӑрӑх инҫетри экскурсие те кайма пулать, мӗншӗн тесен сивӗ пирӗншӗн хӑрушӑ мар.При таком свете можно было совершать далекие экскурсии по Луне, так как мороз не был нам страшен.
Уйӑха тӗпчесе сӑнани // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
— Апла кунта пӗр ҫӗр каҫас тесен те виҫҫӗр аллӑ тӑватӑ сехет ирттермелле пулӗ?— Значит, здесь и ночь продолжается триста пятьдесят четыре часа?
Уйӑх ҫинче // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Уйӑхӑн тепӗр енне, урӑхла каласан, кутӑн енне, халиччен пӗр ҫын та курман, эпир кӑна, унӑн пӗрремӗш сӑнавҫисем, ҫавӑнта пулатпӑр, мӗншӗн тесен пирӗн капитан унта пулма ӗмӗтленет.
Уйӑх ҫинче // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Ҫак костюмсене тӑхӑнсан, ӑҫта каяс тетӗн, ҫавӑнта кайма пултаратӑн, мӗншӗн тесен ун ӑшӗнче сывлама кирлӗ кислорода кӑлармалли тата сывласа кӑларакан углекислотана пӗтермелли химилле япаласем пур.
Уйӑх ҫинче // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Акӑ вӑл ура айӗнчех ӗнтӗ, халь Уйӑха сӑнас тесен, карапӑн варрине куҫса, каюта ҫурринче вырнаҫнӑ иллюминатортан пӑхмалла.
Ҫӗртен уйӑх патне ҫитиччен // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Пире тата тепӗр тӗлӗнмелле сӑнав тума май пулчӗ: кунти тӳпере ҫӑлтӑрсем чӑл-чӑл туса йӑлтӑртатмаҫҫӗ — вӗсен урлӑшне виҫме те май ҫук, мӗншӗн тесен вӗсем ҫав тери пӗчӗк ҫутӑ пӑнчӑ евӗр туйӑнаҫҫӗ.
Ҫӗртен уйӑх патне ҫитиччен // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Мӗншӗн тесен эпир ун патне ҫывхаратпӑр, ҫурма ҫул патнелле вӗҫнӗ те ӗнтӗ.Но это и понятно: ведь мы приближаемся к ней и пролетели уже около половины пути.
Ҫӗртен уйӑх патне ҫитиччен // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Мӗншӗн тесен эпир Уйӑх ҫинче курнӑ вырӑнсене карттӑ ҫинче тупма пултаратпӑр.Мы будем наблюдать Луну и находить на ней места, изображенные на карте.
Ҫӗртен уйӑх патне ҫитиччен // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Снаряд Ҫӗр туртӑмӗнчен тухса кайтӑр тесен, ҫак хӑвӑртлӑх ҫапах та ҫителӗксӗр.Однако этой скорости все равно недостаточно, чтобы снаряд ушел за пределы земного притяжения.
Ҫӗртен уйӑх патне ҫитиччен // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Ҫынсем ракетӑпа кӑна тӗнче уҫлӑхӗнче ҫӳреме пултараҫҫӗ, мӗншӗн тесен ракета ҫеҫ туртӑм вӑйне ҫӗнтерме пултарать.
Ҫӗртен уйӑх патне ҫитиччен // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Мӗншӗн тесен пирӗн куҫа Уйӑх ҫине ӳкнӗ Хӗвел ҫути ҫапать.Потому что до нашего глаза доходят солнечные лучи, отраженные поверхностью Луны.
Мӗн вӑл ҫӑлтӑр, мӗн вӑл планета? // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Хӑшпӗр ҫӑлтӑрсем, Хӗвелпе танлаштарсан, пирӗнтен миллион, миллиард хут та инҫетре, эпир вӗсене ҫапах та куратпӑр: мӗншӗн тесен вӗсем калама ҫук вӑйлӑ хӗрсе ҫитнӗ япаласем.
Мӗн вӑл ҫӑлтӑр, мӗн вӑл планета? // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Паллах ӗнтӗ, пушхирсемпе тундрӑсене чечекленекен сад туса хурас тесен, питӗ нумай ӗҫлеме тивет, анчах этем ҫав ӗҫе те тума пултарать.
Ҫӗр чӑмӑрӗ мӗн пысӑкӑш? // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Миллиард тетраде шутласа кӑларас тесен, аллӑ ачаран тӑракан пӗр класӑн, канмалли кунсӑр-мӗнсӗр, кунне ултшар сехет ӗҫлесе, виҫӗ ҫул ытларах вӑхӑт ирттермелле пулнӑ пулӗччӗ, кашни ачан вара сехетне виҫшер пин тетрадь шутлама тивет.
Ҫӗр чӑмӑрӗ мӗн пысӑкӑш? // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Труби вара хальхи бинокль евӗрлӗрех пулнӑ темелле, анчах вӑл бинокль пек мӑшӑр трубаллӑ мар, хӑрах трубаллӑ кӑна пулнӑ, ҫапла вара, ун витӗр пӑхас тесен, хӑрах куҫпа ҫеҫ пӑхма пулнӑ, тепӗр куҫа хупласа тӑмалла пулнӑ.
Телескоппа обсерватори // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Ытти астрономсем вара: Юпитерӑн нимӗнле спутник те пулма пултараймасть, мӗншӗн тесен вӗсем ҫынна уса кӳреймеҫҫӗ, тенӗ.
Галилео Галилей тата унӑн тӗлӗнмелле ӗҫӗсем // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Планетӑсемпе ҫӑлтӑрсене наукӑлла сӑнас тесен, вӗсен тӳпери вырӑнне, Ҫӗр чӑмӑрӗн картти ҫинче пӗр-пӗр хулан вырӑнне тупнӑ пек, тупмалла пулнӑ.
Поляксен аслӑ астрономӗ Коперник // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Испани ҫыннисем ҫавсене хӗвелтухӑҫ тинӗсӗнчи утравсенче туяннӑ, анчах вӗсемпе хырӑм тӑрантма ҫук, вӗсене апат-ҫимӗҫ ҫине кӑна яма пулать, ҫимелли тесен вара вӗсен нимӗн те пулман.
Тӗнче тавра пӗрремӗш хут ҫаврӑнни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Мӗншӗн тесен вӗсене Европӑна кӳме ҫул-йӗр пит вӑрӑм та йывӑр пулнӑ; Хӗвелтухӑҫӗнчен ҫак таварсене тиесе кӳрекен купцасем тӑвӑлпа вӑйлӑ ҫавраҫил инкекне лекме пултарнӑ, вӗсене тӗрлӗрен вӑрӑ-хурахсемпе пиратсем ҫаратнӑ, вӗлернӗ, тата вӗсем хӑйсем иртсе ҫӳрекен ют ҫӗршывсенче шутсӑр нумай куланай тӳле-тӳле хӑварнӑ.
Тӗнче тавра пӗрремӗш хут ҫаврӑнни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Мӗншӗн тесен тӗнче мӗнле пуҫланни ҫинчен вӑл вӗрентни нумайӑшӗ тӗн юмахӗсемпе пӗр пекрех пулнӑ; Ҫӗр чӑмӑр тени ҫеҫ пуп таврашсен кӑмӑлне кайман, ҫавӑнпа вӗсем тӗне ӗненекенсене Ҫӗре тӳрем тесе шутлама хушнӑ.
Птолемей ҫут тӗнче ҫинчен вӗрентни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.