Corpus of the Chuvash language

Ку вӑхӑтри туй арӑмӗсен тумӗсенче ҫакӑн пек пайсем пулаҫҫӗ: капӑр кӗпе (ӑна ҫутӑ, илемлӗ тавар-пусмаран ҫӗлеҫҫӗ, тӗрлемеҫҫӗ, анчах расна пӗрмесемпе, хуртасемпе, лентӑсемпе илемлетеҫҫӗ); пуҫ ҫинче ⎼ хушпу (халӗ ӑна чылайрах ӗлӗкхи шурӑ сурпансӑрах тӑхӑнаҫҫӗ); мӑй ҫыххисемпе кӑкӑр ҫине ҫакмалли эрешсем (тепӗр чухне пӗр пысӑк кӑкӑр эрешӗ ҫеҫ); аркине тӗрленӗ саппун; пиҫиххи; ҫум ҫаккисем вырӑнне тӗрлӗ тӗслӗ хӑюсем ҫакаҫҫӗ.

Help to translate

Паянхи капӑр тум // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Кӗпе аркине чӗрҫиттипе ҫум ҫаккисем хупланӑ, вара вал ҫилпе те ҫӗкленмен.

Help to translate

Ӑремпур чӑвашӗсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Хӗрсемпе арӑмсен авалхи йышши эреш ҫаккисем те пулнӑ.

Help to translate

Ӑремпур чӑвашӗсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Арӑмсен уяв тумӗ шутне тӗрӗллӗ шур кӗпе, сурпанпа хушпу, мӑя, кӑкӑр ҫине ҫакмалли капӑрсем, сурпан ҫакки, саппун, пиҫиххисемпе тӗрлӗрен ҫум ҫаккисем кӗнӗ.

Help to translate

Самар Кукри чӑвашӗсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Пуштӗрлӗ шопӑр ҫийӗнчен капӑрсем ҫакса янӑ, пилӗк тавра чӑпар пиҫиххисемпе ҫум ҫаккисем усӑнса тӑнӑ.

Help to translate

Вирьял чӑвашӗсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Унӑн ҫути хӑлха ҫаккисем патӗнче пуҫланать те аялалла вӑйланса пырать.

Help to translate

Вирьял чӑвашӗсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Ҫапах та ал ӑстисем XX ӗмӗрчченех йӗс кӗпҫесем ӑсталанӑ, ҫутанккасем хатӗрленӗ, пуҫ тумӗпе ум ҫаккисем валли тимӗрташ шӑкӑр-макӑр шӑратса майлаштарнӑ.

Help to translate

Несӗлӗпе ӳсӗмӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Туянакансем — ватӑ ҫынсемпе хӗрарӑмсем, укҫа вырӑнне, Ваҫиле асӑрханӑ тӑрӑх, ылтӑн-кӗмӗл япаласем — ҫӗрӗсем, хӑлха ҫаккисем, вӑчӑрасем сӗнеҫҫӗ.

Help to translate

Телейсӗрскер… // Николай Сорокин. Сорокин Н.М. Тӑлӑх арӑм минтерӗ. Савнисен романӗ. – Шупашкар: «Ҫӗнӗ Вӑхӑт», 2019. – 216 с.

Шерепеленсе усӑнса тӑракан ылтӑн хӑлха ҫаккисем хуллен чӑнкӑртатса сас параҫҫӗ, куҫӗсене нӳрӗ карса илет.

Едва слышно позвякивают в ее ушах золотые кисточки-серьги; глаза подергиваются от волнения влагой.

Пролог // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 1-мӗш кӗнеке. Таната. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 359 с.

Сасартӑк Соня ҫумӗнче хӑй парнеленӗ хӑлха ҫаккисем ҫакӑнса тӑнине курах кайрӗ Эльгеев.

Help to translate

1 // Петр Осипов. Осипов, П. Н. Элкей таврашӗ:роман. 1-мӗш кӗнеке; [И. Иванов умсӑмахӗ; Г. Хлебников хыҫсӑмахӗ]. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1973. — 463 с. — 15–458 с.

Кӗпипе пӗр тӗслӗ хӑлха ҫаккисем ӑна пушшех те илемлетеҫҫӗ.

Help to translate

Ма инҫе-ши ҫӑлтӑрӑм?.. // Улькка Эльмен. Эльмен У. Ма инҫе-ши ҫӑлтӑрӑм?.. Повеҫсем, калав. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви. 2001 — 207 с. — 134–165 c.

Тулли тултарнӑ якташ ҫаккисем ман хулпуҫҫисене касаҫҫӗ.

Наполненный ягдташ немилосердно резал мне плечо.

Бежин ҫаранӗ // Ярукка Сантри. Тургенев И. С. Сунарҫӑ ҫрса пынисем: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 172 с. — 71–91 с.

Вӑл кӗмӗл хӑлха ҫаккисем ҫакнӑ.

В ушах ее поблескивали серебряные серьги.

XVII // Геннадий Пласкин. Чжоу Ли-бо. Ҫил-тӑвӑл: роман; Г. Пласкин куҫарнӑ; В. Рудманӑн умсӑмахӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1958. — 429 с. — 13–429 с.

Унта ылттӑн хӑлха ҫаккисем, ҫӳҫ хӗстермеллисем, булавкӑсем, чи тӗпӗнче — темӗнле документсем.

В ней лежали золотые серьги, броши, шпильки, а на дне — пачка каких-то документов.

IX // Геннадий Пласкин. Чжоу Ли-бо. Ҫил-тӑвӑл: роман; Г. Пласкин куҫарнӑ; В. Рудманӑн умсӑмахӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1958. — 429 с. — 13–429 с.

Статски советникӑн кухарки, Столыгин ӑна пӗр шурӑ хут укҫа тата хӑлха ҫаккисем пама пулнӑшӑн пулӑшса пынӑскер (чӑн та, Столыгин вӗсене ҫаплах илсе пырса паман-ха), сасартӑк кайран-малтан мӗн пулса тухассинчен хӑраса ӳкнӗ те, пӗр каҫхине, кӑштах ӗҫсе ӳсӗрӗлнӗ хыҫҫӑн, ашшӗне пӗтӗмпех каласа кӑтартнӑ.

Кухарка статского советника, помогавшая Столыгину за беленькую бумажку и за золотые серьги, которые он обещал, но все не приносил, вдруг испугалась могущих быть из этой связи последствий и раз вечером, немного напившись, все рассказала отцу.

V // Леонид Агаков. Герцен А. И. Вӑрӑ чакак: повеҫсем; Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 104 с. — 30–98 с.

Вӗсен аттисем, пиҫиххийӗсем, пӑшал ҫаккисем чанкӑртатса пыраҫҫӗ, Круп каскисен янах айне антарса янӑ антарлӑхӗсем те чакӑртатнӑн туйӑнаҫҫӗ.

Скрипели их сапоги, пояса, ружейные ремни, и казалось, скрипели опущенные под подбородки ремни крупповских касок.

Виҫҫӗмӗш сыпӑк // Яков Зверев. Первенцев, А.А. Чыса ҫамрӑкран упра: роман / вырӑсларан Я.Зверев куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 482 с.

Анчах хӑлха ҫаккисем йӑпатмаҫҫӗ вӗсене.

Но и серьги не утешают их.

Бик! Бик! // Михаил Рубцов. Чумаченко А.А. Уйӑх ҫынни: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 116 с.

Ҫакӑн пек ялтӑркка та вӑрӑм хӑлха ҫаккисем пӗтӗм Горендубӗпе те ҫук.

Во всей Горенду нет таких блестящих, таких длинных серег.

Бик! Бик! // Михаил Рубцов. Чумаченко А.А. Уйӑх ҫынни: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 116 с.

Мӗнле илемлӗ хӑлха ҫаккисем!

Help to translate

Бик! Бик! // Михаил Рубцов. Чумаченко А.А. Уйӑх ҫынни: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 116 с.

— Акӑ хӑлха ҫаккисем.

— Вот серьги.

Бик! Бик! // Михаил Рубцов. Чумаченко А.А. Уйӑх ҫынни: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 116 с.