Шырав
Шырав ĕçĕ:
Ҫӗр кӗрлесе тӑрать, вӑл пӗрре пӗр ҫӗртен, тепре — тепӗр ҫӗртен ҫурӑла-ҫурӑла каять, ун ӑшӗнчен тӗтӗм-сӗрӗмпе хутӑшса кайнӑ аслатипе ҫулӑм вирхӗне-вирхӗне тухаҫҫӗ.
VIII // Наум Любимов. Гончар, Александр Терентьевич. Ялавпа пыракансем: 3 кӗнекеллӗ роман; Н. Я. Любимов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1955. — 456 с.
Ҫӗр ҫинче чугунҫулсем те, автомобильсем те, электричество та нихҫан та пулман пек, этем лашана та алла вӗрентмен пек; ҫӗр ҫинче магазинсем те нихҫан та пулман пек, ҫынсем яланах тырӑ илме ӑна акнӑ ҫӗре кайнӑ пек…
4 // Леонид Агаков. Горбатов Б.Л. Парӑнманнисем (Тарас килйышӗ): повесть; Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш государство издательстви, 1944. — 159 с.
Ҫак самолётсем ҫинче вӗҫекен ҫынсен Тӑван ҫӗршывӑн хӗрлӗ ялавне ҫӗрӗн пур меридианӗсем те пӗрлешекен вырӑна, ҫынсем Ҫӗр тӗнӗлӗ пур тесе шутлакан ҫӗре — Ҫурҫӗр полюсӗ ҫине – лартмалла.
Полюса ҫӗнсе илни // Куҫма Чулкаҫ. Водопьянов М.В. Поляр лётчикӗ: калавсем; Куҫма Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 248 с.
Баренц тинӗсӗнчи парсем мӗнле куҫса ҫӳренине тӗрӗслесе, Кропоткин: «Шпицбергенпа Ҫӗне Ҫӗр хушшинче тем тесен те ку таранччен никам та палӑртман ҫӗр пурах, ҫав ҫӗр Шпицберген утравӗнчен ҫурҫӗрелле тӑсӑлса выртать, вӑл хӑйпе пӗрле пӑрсене тытса тӑрать…» тесе шутланӑ.
Франц-Иосиф ҫӗрӗ тата мӗншӗн ӑна ҫапла калаҫҫӗ // Куҫма Чулкаҫ. Водопьянов М.В. Поляр лётчикӗ: калавсем; Куҫма Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 248 с.
«Эпӗ ҫапах та вунӑ пинех памастӑп, пӗр сакӑр пин парӑп, тата уҫланкӑ вырӑнӗсене шутлас мар пулать. Ҫӗр виҫекенне пӗр ҫӗр тенкӗ, е ҫӗр аллӑ тыттарӑп, вӑл пӗр пилӗк теҫеттин уҫланкӑ сахал кӑтартӗ. Саккӑра та парӗ. Виҫӗ пин халех тӳлес. Вара шӗвсе кайӗ», — тесе шухӑшланӑ вӑл, кӗсьинчи укҫа хутаҫне чавсипе хыпаласа.
VI // Хумма Ҫеменӗ, Феодосия Ишетер. Толстой Л.Н. Хуҫипе тарҫи: калав; С.Ф.-па Ф.Д. Ишетер куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашсен патшалӑх издательстви, 1936. — 86 с.
Ирхи шуҫӑм ҫути килсен, пӗлӗтсенчен аяларах анса, ҫӗртен ҫӗр метр ҫӳлӗшӗнче юлсан, эпӗ хам айри ҫӗре куртӑм.На рассвете, снизившись под облака, на высоте ста метров я увидел землю.
«Правда» хаҫат матрицисемпе // Куҫма Чулкаҫ. Водопьянов М.В. Поляр лётчикӗ: калавсем; Куҫма Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 248 с.
Ҫутӑ чухне ҫӗр ҫине анса лармаллаччӗ, мӗнле те пулин ялта ҫӗр каҫмаллаччӗ, анчах Хабаровск ҫывӑхрах — темле ялта ҫӗр каҫни кӳренмелле пек туйӑнчӗ.
Кӑнтӑрла вӗҫмелли машинӑпа ҫӗрле вӗҫни // Куҫма Чулкаҫ. Водопьянов М.В. Поляр лётчикӗ: калавсем; Куҫма Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 248 с.
Сывлӑшра ҫапӑҫмалли ҫӗр меслете паллӑ условире тӑрӑшса вӗреннӗ хыҫҫӑн, совет летчикӗ, кирлӗ пулсан, ҫапӑҫура, кӗтмен ҫӗртен, ҫӗр пӗрремӗш меслетпе усӑ курать.
Вунсаккӑрмӗш сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ. Водопьянов М.В. Валерий Чкалов: повесть; Куҫма Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1959. — 214 с.
— Айн таузент цвай гундерт, — терӗ тӑлмачӑ, — вырӑсла каласан: пӗрре те икӗ ҫӗр пин пӑт тулӑ, икӗ ҫӗр пӑт салӑ тата виҫҫӗ те ҫичӗ ҫӗр аллӑ пин пӑт утӑ та сакӑрҫӗр вунӑ пӑт сӗлӗ.
ХХIII сыпӑк // Андрей Краснов. Катаев В.П. Эпӗ — ӗҫхалӑх ывӑлӗ: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 112 с.
Йывӑҫсем ҫӗре ӳкмен, вӗсене аппӑшӗсемпе пиччӗшӗсем хӑйсен хулпуҫҫийӗсем ҫинче ҫӗклесе тӑраҫҫӗ, тахҫанах типсе ҫулҫисене тӑкнӑ пулин те, ҫӗр ҫине ӳксе ҫӗрме памаҫҫӗ.
Вӑтӑр тӑххӑрмӗш сыпӑк // Виссарион Синичкин. Козлов В.Ф. Чул утрав президенчӗ: повесть. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1983 — 224 с.
— Сирӗн ҫурт, насус пекех, ҫӗр айӗнчи шыва туртса илнӗ, — хушса хучӗ Беридзе хыҫҫӑн пырса тӑнӑ Тополев, унтан хӑй ӗҫленӗ ҫӗрте пӗрре килкартинче кӗтмен ҫӗртен шыв тапса тухни ҫинчен каласа кӑтартрӗ.
Пиллӗкмӗш сыпӑк // Петр Золотов. Ажаев, В. Н. Мускавран инҫетре: роман / вырӑсларан П.Золотов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 242 с.
Хамӑрӑн ҫӗр чавмалли машинӑсене тата край пулӑшу пама пулнисене пурне те пӗрле илсе ӗҫе ярсан та, ҫӗр чавакан рабочисен хисепне икӗ хут ӳстермесӗр ҫавӑн чухлӗ ҫӗре алтса ывӑтма ӗлкӗрейместпӗр.
Тӑххӑрмӗш сыпӑк // Петр Золотов. Ажаев, В. Н. Мускавран инҫетре: роман / вырӑсларан П.Золотов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 242 с.
Тин кӑна бомбӑсем алтса пӗтернӗ ҫӗр ҫинче унта та кунта лучӑркаса-ватса пӗтернӗ лафетсем йӑваланса выртаҫҫӗ; ӗмӗрлӗхех шӑпланнӑ йывӑр тупӑсем кӗпҫисене е ҫӳлелле каҫӑртса е ҫӗре тӑрӑнтарса выртаҫҫӗ, вӗсене ҫӳлтен калама ҫук хӑватпа канавалла пӑрахнӑ иккен, хӑшне ҫӗрпе витсе ӗлкӗрнӗ, хӑшне витсе те ӗлкереймен.
27 // Василий Алагер, Стихван Шавли. Толстой Л.Н. Севастополь калавӗсем: калавсем. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 238 с.
Ҫӗнӗ сывлӑш пула тӑмасан, пӗр-пӗринпе хутшӑнмасан, пӗр ҫӗртен тепӗр ҫӗре куҫса ҫӳремесен, сывлӑш ҫӗр ҫинче витрери пӗр хускалмасӑр тӑракан шыв пек пӗр тапранмасӑр тӑрӗччӗ.
Сывлӑш // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.
«Фараонсен ҫӗрӗ», — ҫапла ят пачӗ вӑл Африкӑна, — энтомологшӑн питӗ пуян ҫӗр, ҫавӑнпа купта лекнипе эпӗ ним те ҫухатмарӑм ҫеҫ мар, «инксен ҫӗрне» лекнинчен ытларах усӑ та курӑн», — терӗ вӑл ӑшӗнче.
Вунвиҫҫӗмӗш сыпӑк // Роза Митрушкина. Жюль Верн. Вунпилӗк ҫулхи капитан. Роман. Куҫараканӗ Митрушкина Р. М. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1984 ҫул, 304 с.
Вӑл ача ҫуратма килекен хӗрарӑмсене йышӑнса илекен ҫӗрте дежурить тунӑ, анчах халь ҫӗр хутах снарядсем ҫурӑлнӑ ҫӗре урама тухмалла, ача ҫуратма пикеннӗ хӗрарӑма шыраса тупса кирек мӗн килсе тухсан та пулӑшу памалла пулнӑ.
3. Ҫӗнӗ ҫын // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Тихонов, Н. Совет ҫыннин сӑн-сӑпачӗ: Ленинград калавӗсем / Николай Тихонов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1942. — 54 с.
— Пирӗн ҫӗр пек ҫӗр ниҫта та тупаймастӑн Генка тӳрленсе тӑчӗ, ерипен пуҫне пӑрса илемлӗ улӑх ҫине, юханшыв ҫине, инҫетре сарӑ тӗслӗн курӑнса выртакан уй-хир, вӑрман ҫине пӑхса илчӗ те мӑнкӑмӑллӑн: — Акӑ вӑл, пирӗн ҫӗр! — тесе хучӗ.
5 сыпӑк // Николай Сандров. Осеева В.А. Ваҫҫук Трубачевпа унӑн юлташӗсем. Повесть. 2-мӗш кӗнеке. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1956. — 400 с.
Мӗншӗн тесен ҫӗр пичӗ темиҫе участока капланса ҫурӑлса пӗтнӗ ҫӗрте, пӗр вырӑнта путса, тепӗр вырӑнта хӑпарса тӑракан ҫӗр ҫинче, ҫумӑр шывӗпе юханшывсем аркатнӑ вӑйсенчен вӗсен юлашкийӗсем сыхланса юлма пултарнӑ.
Иккӗмӗш сыпӑк // Андрей Краснов. Ефремов И.А. Ҫӑлтӑр карапӗсем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1959. — 96 с.
Кӗсйинче укҫа пур чух (вӑл ӑна кунне миҫе хут шутласа пӑхать!) пӗр-пӗр тырӑ лайӑх пулакан ҫӗрте ҫич-сакӑр ана ҫӗр те туянӗ, анисене тӗрлӗ хирте суйлӗ вӑл: пӑр ҫапса пӑр пӗтереймӗ, шӑрӑх ӗнтсе ҫӗнтерейме; тырри пулӗ унӑн, ҫӗр ҫынни епле тырӑсӑр пурӑнтӑр?
XXII. Амӑшӗ // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.
Республика ури айӗнче паллӑ мар ҫарсем ҫӳренӗ вӗсем, кӗтмен ҫӗртен, ушкӑнӗ-ушкӑнӗпе ҫӗр айӗнчен сиксе тухнӑ та пӗр самантрах ҫӗр айне кӗрсе кайнӑ.
III. Ҫынсемпе вӑрмансем усал ӗҫ тума пӗрлешни // Михаил Рубцов. Гюго Виктор. Тӑхӑрвун виҫҫӗмӗш ҫул: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1958. — 282 с.