Corpus of the Chuvash language

Вунӑ ҫул хушшинче, 1991 ҫултан пуҫласа 2001 ҫулччен, халӑх йышӗ 32,98 % ӳснӗ.

За десять лет, с 1991 по 2001 год, население выросло на 32,98 %.

Сикким // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A1%D0%B8%D ... 0%B8%D0%BC

1717 ҫултан пуҫласа 1733 ҫулччен Сикким ҫине пӗрмаях анӑҫран непалсем (пӗррехинче тӗп хулана вӗсем тӗппипех аркатнӑ) тапӑннӑ, тухӑҫран — бутансем.

В период с 1717 по 1733 годы на Сикким постоянно нападали непальцы (однажды полностью разрушившие столицу) с запада и бутанцы с востока.

Сикким // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A1%D0%B8%D ... 0%B8%D0%BC

Тепӗр вунӑ ҫултан бутансене хӑваласа ятса тибетсем патша влаҫне тавӑрнӑ.

Через десять лет бутанцы были изгнаны тибетцами, восстановившими королевскую власть.

Сикким // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A1%D0%B8%D ... 0%B8%D0%BC

Вӑл ҫӗршыва пилленӗ, унта буддизм тӗнне сарнӑ, темиҫе ҫӗр ҫултан монархи йӗркелесси пирки малтанах каласа хунӑ.

Он благословил страну, распространил в ней буддизм и предсказал установление монархии через несколько сотен лет.

Сикким // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A1%D0%B8%D ... 0%B8%D0%BC

Тепӗр ҫултан вӑл Художество Академийӗ ҫумӗнчи И. Е. Репин ячӗпе хисепленекен живопиҫ, скульптура тата архитектура институчӗн студенчӗ пулса тӑнӑ.

Help to translate

Пирӗн хӗрарӑм-художниксем // Алексей Григорьев. «Тӑван Атӑл». — 1962, 3№ — 99–101 с.

Ҫак ҫултан пуҫласа телевидени передачисем эрнере ҫичӗ хутчен виҫ-тӑват сехет хушши кӑтартма палӑртнӑ.

Help to translate

Хӑватлӑ вӑй // В. Е. Сорокин. «Тӑван Атӑл». — 1962, 3№ — 85–91 с.

1925 ҫултан пуҫласа радио ӗҫне юратакансен юхӑмӗ анлӑ сарӑлнӑ.

Help to translate

Хӑватлӑ вӑй // В. Е. Сорокин. «Тӑван Атӑл». — 1962, 3№ — 85–91 с.

Пирӗн поэтсем хӑйсен ҫултан ҫул тӑрӑшса тунӑ ӗҫӗпе ҫак ыйтӑва тӗрӗс татса пачӗҫ.

Help to translate

Аслӑ тӗллевпе ӑсталӑхшӑн // Александр Алга. «Тӑван Атӑл». — 1962, 3№ — 3–11 с.

Калавҫӑсемпе сӑвӑҫсем паянхи пурнӑҫа ҫултан ҫул ытларах курма, пӗлме, ытларах ун ҫинчен ҫырма тытӑнчӗҫ пулсан, драматургсем вара ӗлӗкхинчен хӑпсах каясшӑн мар.

Help to translate

Аслӑ тӗллевпе ӑсталӑхшӑн // Александр Алга. «Тӑван Атӑл». — 1962, 3№ — 3–11 с.

Ӗҫлеменрен мар ӗнтӗ чӑваш халӑхӗн ҫӗнӗ саманари — социализмла саманари пурнӑҫӗпе кӗрешӗвӗ ҫинчен ҫырнӑ романсемпе повеҫсем, поэмӑсем, калавпа сӑвӑ кӗнекисем, драмӑллӑ произведенисем, вӗсене тишкернӗ критикӑллӑ статьясем, очерксем нихҫанхинчен ытла иртнӗ тапхӑрта ҫултан ҫул нумайрах пичетленсе тухма тытӑнчӗҫ.

Help to translate

Аслӑ тӗллевпе ӑсталӑхшӑн // Александр Алга. «Тӑван Атӑл». — 1962, 3№ — 3–11 с.

Тепӗр 20 ҫултан «Совет ҫыннисен хальхи ӑрӑвӗ коммунизмра пурӑнӗ!»

Help to translate

Аслӑ тӗллевпе ӑсталӑхшӑн // Александр Алга. «Тӑван Атӑл». — 1962, 3№ — 3–11 с.

Унта — ҫӗнӗ Программӑра — тата 10 ҫултан, тата 20 ҫултан пирӗн ҫӗршыври халӑхсен пурнӑҫӗ мӗнле шая ҫӗкленмеллине ӑслӑн та тӗплӗн ҫырса кӑтартса панӑ.

Help to translate

Аслӑ тӗллевпе ӑсталӑхшӑн // Александр Алга. «Тӑван Атӑл». — 1962, 3№ — 3–11 с.

Ҫав шутран 16,1 % ачасем (15 ҫула ҫитиччен), 71 % ӗҫлеме пултаракан ӳсӗмри ҫынсем (16 ҫултан пуҫласа 64 ҫула ҫитиччен) тата 12,9 % ватӑ ҫынсем (65 ҫултан пуҫласа пысӑкрах) пулнӑ.

Из них 16,1 % составили дети (до 15 лет), 71 % лица трудоспособного возраста (от 16 до 64 лет) и 12,9 % лица пожилого возраста (от 65 лет и выше).

Лондонри Камден // Семен Говоров. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0% ... %B2%D3%97)

Саккун проекчӗ 2031 ҫул тӗлне пенсие тухмалли ӳсӗме 62 ҫултан пуҫласа 65 ҫулччен ӳстерме шутлать, ҫакӑ вунӑ ҫул хушшинче пенси тытӑмӗн финанс шайлашӑвне юсама май парать, анчах та Макрон президент страховани тӳлевӗсен пысӑк срокне кӗртсен чи пысӑк ӳсӗме 64 ҫул таран чакарма хатӗр.

Законопроект предполагает повышение к 2031 году возраста выхода на пенсию с 62 до 65 лет, что позволяет в течение десяти лет восстановить финансовый баланс пенсионной системы, но президент Макрон готов снизить предельный возраст до 64 лет при введении большего срока страховых выплат.

Элизабет Борн // Семен Говоров. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0% ... 1%80%D0%BD

2022 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 16-мӗшӗнче иккӗмӗш срока суйланӑ хыҫҫӑн Макрон президент Кастекса отставкӑна ярсан Элизабет Борна премьер-министр вырӑнне лартнӑ (Эдит Крессон хыҫҫӑн 30 ҫултан Франци историйӗнче вӑл ҫак должноҫра иккӗмӗш хӗрарӑм пулса тӑнӑ).

16 мая 2022 года переизбранный на второй срок полномочий президент Макрон после отставки Кастекса назначил Элизабет Борн премьер-министром (через 30 лет после Эдит Крессон она стала второй женщиной в истории Франции на этой должности).

Элизабет Борн // Семен Говоров. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0% ... 1%80%D0%BD

Яка кит тытасси ҫавӑн пекех Лӑпкӑ океанӑн кӑнтӑр пайӗнчи ҫӳлти широтасенче, Ҫӗнӗ Зеландипе Австрали районӗнче, 1840 ҫултан вара Лӑпкӑ океанӑн ҫурҫӗр пайӗнче — Беринг, Чукотка тата Бофорт тинӗсӗнче — пуҫланса кайнӑ.

Промысел гладких китов также начался в высоких широтах южной части Тихого океана, в районе Новой Зеландии и Австралии, а с 1840 года — в северной части Тихого океана, в Беринговом и Чукотском морях и море Бофорта.

Кит тытас ӗҫ // Владимир Андреев. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0% ... 4%95%C3%A7

Темиҫе ҫултан Скотт Олсон «Роллерблэйд» компание никӗсленӗ.

Через несколько лет Скотт Олсон основал компанию «Роллерблэйд» (англ. Rollerblade Inc.)

Роликлӑ тӑркӑч // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0% ... 3%91%D1%87

1981 ҫулхи раштавӑн 29-мӗшӗнче П. Л. Ульянова СССР АН математика уйрӑмӗн член-корреспондентне (1991 ҫултан пуҫласа — РАН) суйланӑ.

29 декабря 1981 года П. Л. Ульянов был избран членом-корреспондентом АН СССР (с 1991 года — РАН) по Отделению математики.

Ульянов Пётр Лаврентьевич // Владимир Андреев. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0% ... 0%B8%D1%87

1979 ҫултан пуҫласа 2006 ҫулччен МПУ мехмачӗн функци теорийӗпе функци анализӗн кафедрин ертӳҫи.

С 1979 года по 2006 год был заведующим кафедрой теории функций и функционального анализа мехмата МГУ.

Ульянов Пётр Лаврентьевич // Владимир Андреев. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0% ... 0%B8%D1%87

Республикӑра 2017 ҫултан пурнӑҫа кӗме тытӑннӑ пуҫарулӑх бюджечӗн программи те Чуманкасси тӑрӑхӗнче пурӑнакансемшӗн паян пӗлтерӗшлӗ пулса тӑрать.

Help to translate

«Пӗрле пулсан эпир пур ыйтӑва та татса пама пултаратпӑрах» // Владислав ШАПОШНИКОВ. https://www.zp21rus.ru/glavnye-novosti/1 ... aratp-rakh