Corpus of the Chuvash language

Шырав

Шырав ĕçĕ:

ҫӗртме the word is in our database.
ҫӗртме (тĕпĕ: ) more information about the word form can be found here.
Тӗтӗм шӑрши Григорий ӑшӗнче кичем асаилӳсем вӑратрӗ: тахҫан ҫапла вӑл та, Григорий, кӗркуннехи тӑлӑх ҫеҫенхирте ҫӗртме сухи тӑватчӗ, ҫӗрлесенче ҫӑлтӑрсем мӑчӑлтатакан хура тӳпенелле сӑнаса пӑхатчӗ, таҫта ҫӳлте-ҫӳлте вӗҫекен хуркайӑк картисем пӗр-пӗрне кикак-кикак! кӑшкӑрса сасӑ панисене итлетчӗ…

Запах дыма разбудил в Григории грустные воспоминания: когда-то и он, Григорий, пахал зябь в глухой осенней степи, смотрел по ночам на мерцающее звездами черное небо, слушал переклики летевших в вышине гусиных станиц…

VI // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Хирте те, кӗрхи ыраш акнӑ чухне, ҫавнашкалах пулчӗ: кашни икӗ ана пӗвӗ тӑршшӗ сухаласа ҫаврӑнмассерен Мишка вӑкӑрсене тӑратса чикаркка пӗтӗрет те, ҫамкине картлантарса, нумайччен ҫӗртме ани ҫинче чӗлӗм пашлаттарса ларать.

То же самое было в поле, когда сеяли озимую рожь: пройдет Мишка два гона, остановит быков, свернет цигарку и долго сидит на пашне, покуривает, морщит лоб.

IV // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Ҫӗр типсе кайрӗ, курӑк ӳсми пулчӗ, кӗрхи ҫӗртме тунӑ анасем чул пек хытса хӑпӑланчӗҫ.

Земля пересыхала, приостановились в росте травы, по зяби пошли заструги.

I // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Хӑйне фронта ӑсатас умӗн Пантелей Прокофьевич авӑн ҫапасси ҫинчен каларӗ-ха, кӗрхи ҫӗртме тӑвасси, выльӑх-чӗрлӗх пирки те асӑнчӗ, анчах фронт Татарски патне ҫывхарса ҫитсен мӗн тумалли ҫинчен нимӗн те шарламарӗ.

Перед отъездом на фронт Пантелей Прокофьевич говорил о молотьбе, о зяби, о скоте, но ни словом не обмолвился о том, как им быть, если фронт приблизится к Татарскому.

XXI // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

— Пире хамӑра та ютсемпе служба ҫӑкӑрне ҫӗртме, ай-ай, йывӑр килет!

— Нам с чужими тоже, ох, нелегко будет службицу ломать!

XV // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Таҫта, ҫул айккинче, ялсем хуран курӑнса, аран ҫеҫ палӑрса ларнӑ — унта кунӗпе ӗҫлесе ывӑннӑ ҫынсем ҫывӑрнӑ, анчах акӑ сӗмлӗхре пӗр ҫутӑ, тепӗр ҫутӑ, виҫҫӗмӗш ҫутӑ чӗлтӗртетме тытӑннӑ — те итем ҫинче ӗҫленӗ, те тимӗрҫӗ лаҫҫинче мӗн те пулин туптаса пӗтерме васканӑ; шӳсе кайнӑ сухаланӑ ҫӗр ҫийӗн темӗнле ҫутӑ шуса кайнӑ, тӳрех вӑл мӗн иккенне пӗлме те пулман, унтан шӑплӑхра трактор пӗр тикӗс кӗрлени илтӗннӗ — кӗрхи ҫӗртме туса пӗтерме васканӑ пулмалла.

Где-то в стороне, едва угадываемые, чернели деревушки — там спали наработавшиеся за день люди, по вот среди темени начинал мерцать один огонек, другой, третий — то ли там шла работа на току, то ли спешили что-то доковать в кузнице; проплыл над взбухшей пашней светлячок, сразу и не угадать было, что это, пока ухо не уловило в тиши ровный гул трактора — наверное, допахивали пары.

20 // Николай Сандров. Елизар Мальцев: роман. Пӗрремӗш кӗнеке. Николай Сандров куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1963. — 384 с.

— Кала-ха, Алексей, халӑх умӗнче — ҫуркунне, ҫӗртме тума пуҫланӑ чухне, хирте улӑм нумайччӗ-и?

— Скажи, Алексей, перед народом — весной, когда пахать начали, много соломы было на поле?

12 // Николай Сандров. Елизар Мальцев: роман. Пӗрремӗш кӗнеке. Николай Сандров куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1963. — 384 с.

Тӳпе тӗссӗрленнӗ, хура тӑхлан тӗслӗ, тулли кӳлленчӗксенчи пӑтранчӑк шыв ҫинче тӑкӑннӑ ҫулҫӑсем чӗтренсе выртнӑ, кӗрхи ҫӗртме тунӑ хӑмӑр кӑвак уйсем ҫийӗн хура пӗлӗтсем шунӑ…

Небо выцветало, в свинцово-тяжелых, налитых до краев лужах дрожали на мутной ряби облетевшие листья, над лиловыми пашнями зяби низко ползли серые, грязные облака.

20 // Николай Сандров. Елизар Мальцев: роман. Пӗрремӗш кӗнеке. Николай Сандров куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1963. — 384 с.

Вӗтлӗх хыҫӗнче йӑсланакан кӗрхи тӗтрере ҫӗртме тунӑ хура уйсем тӑсӑлса выртаҫҫӗ, ҫил питрен вӗт ҫумӑрпа ҫапать.

За перелеском в осенней туманной испарине тянулись черные поля поднятой зяби, ветер нес в лицо серую морось.

17 // Николай Сандров. Елизар Мальцев: роман. Пӗрремӗш кӗнеке. Николай Сандров куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1963. — 384 с.

Сӑрт тайлӑмӗнче хура плющ саплӑкӗ пек курӑнса выртакан ҫӗртме пусси пӑспа йӑсӑрланать; чӗлтӗрти ӑрша Дон хӗрринчи сӑрт тӗмескисем ҫийӗн вӗлтӗртетсе юхать; ҫул тӗлӗнчех шӑнкӑрчӑ киленсе юрлать; ҫул урлӑ чупса каҫакан тыркассем шӑхӑра-шӑхӑра илеҫҫӗ.

Долевой клин зяби, лежавший на склоне бугра плюшево-черной заплатой, курился паром, струистое марево рождалось и плыло над буграми обдонских гор, над самой дорогой упоенно заливался жаворонок, тоненько посвистывали перебегавшие дорогу суслики.

XLVI // Аркадий Малов. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Виҫҫӗмӗш кӗнеке. Аркадий Малов куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1974. — 438 с.

Хуҫин хӑйӗн вӑхӑчӗ ҫук, эсрелсем сӑрт-тӑвайкки тӑрӑх сӗтӗрсе ҫӳреҫҫӗ, вӑрҫӑ вӑрҫать, — хашлатса ячӗ пӗр мучи, кӗрхи ҫӗртме тунӑ, типсе пыракан ҫӗр лаптӑкӗ ҫинелле кӑтартса.

А хозяину некогда, черти его по буграм мыкают, воюет, — вздохнул один из дедов, указывая на сохнувшую делянку зяби.

XLVI // Аркадий Малов. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Виҫҫӗмӗш кӗнеке. Аркадий Малов куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1974. — 438 с.

Хура ҫӗртме пуссин юр айӗнчи хытхура пусса илнӗ пысӑк мар лаптӑкӗ, пӗр-пӗрин ҫине икӗ енчен талпӑнса килекен юланутсем хушшине лексе, ут чӗрнисен айне пулчӗ.

Короткий кусок бурьянистой, засыпанной снегом хуторской толоки, бывшей между двумя конными лавами, поглощался конскими копытами.

XXXVII // Аркадий Малов. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Виҫҫӗмӗш кӗнеке. Аркадий Малов куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1974. — 438 с.

Ҫур ҫӗр тӗлӗнче шырлансенче асар-писер шав тӑрать, ишӗлекен юр кӗрчӗсемпе тулса ларнӑ ҫырансем асар-писеррӗн кӗрлеҫҫӗ, ҫемҫе хура тӑпраллӑ кӗрхи ҫӗртме пуссисем эреветлӗн пӑсланса выртаҫҫӗ.

В полночь мощно ревут буераки, гудят заваливаемые снежными оползнями яры, сладостным куревом дымится бархатисто-черная обнаженная зябь.

X // Аркадий Малов. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Виҫҫӗмӗш кӗнеке. Аркадий Малов куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1974. — 438 с.

Темле урӑхла чун хавалӗпе вӗсем ним мар ӗҫсем ҫинчен, калӑпӑр, хура ҫӗртме тӑвасси ҫинчен, тулла хӗреслӗ акас майсем ҫинчен калаҫма пуҫларӗҫ.

С каким-то особенным волнением они говорили о самых простых вещах, как, скажем, о культивации черных паров, о посеве пшеницы перекрестным способом.

XXIX сыпӑк // Мария Ухсай. Бабаевский, Семен Петрович. Ылтӑн ҫӑлтӑр кавалерӗ: икӗ кӗнекеллӗ роман; вырӑсларан Мария Ухсай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 568 с.

— Калӑпӑр ҫапла: эсир яланах хура ҫӗртме ҫине акатӑр-и?

Скажем так: вы сеете по черным парам?

XXIX сыпӑк // Мария Ухсай. Бабаевский, Семен Петрович. Ылтӑн ҫӑлтӑр кавалерӗ: икӗ кӗнекеллӗ роман; вырӑсларан Мария Ухсай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 568 с.

Кӗрхи ҫӗртме тунӑ та, тырпулсене пуҫтарса иличчен тӑхтама ыйтаҫҫӗ…

Вспахали зябь и требуют, чтобы земля за ними сохранилась до снятия урожая…

II сыпӑк // Мария Ухсай. Бабаевский, Семен Петрович. Ылтӑн ҫӑлтӑр кавалерӗ: икӗ кӗнекеллӗ роман; вырӑсларан Мария Ухсай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 568 с.

Пур ҫӗрте те тырӑ пусси, хутран-ситрен ҫеҫ хӗвел ҫинче сарӑ хӗвелҫаврӑнӑш чечекӗсем йӑлтӑртатса илеҫҫӗ, е пӗлӗт мӗлки пек тӗттӗм кукуруза, е хӳхӗм пустав евӗрлӗ хуп-хура ҫӗртме пусси курӑнса каять.

Повсюду жнивье и жнивье, и только изредка заиграет на солнце сочное цветенье подсолнуха или ляжет то темная, как тень облака, кукуруза, то черный квадрат паров, похожий на отрез добротного сукна.

XV сыпӑк // Мария Ухсай. Бабаевский, Семен Петрович. Ылтӑн ҫӑлтӑр кавалерӗ: икӗ кӗнекеллӗ роман; вырӑсларан Мария Ухсай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 568 с.

«Тӗп ӗҫ пирӗн — тырӑ», — терӗ вӑл, малалла хӑш ӗҫе епле туса пымалли ҫинчен каларӗ, хӑш тырӑ хыҫҫӑн хӑш тырра аксан авантарах пулнине, епле имҫам кирлине каларӗ, ҫӗртме тӑвас пирки вӑл уйрӑмах чарӑнса тӑчӗ, унтан вара никӗс хума чул ӑҫта пурри ҫинчен, хӑваран ҫатан авса хӑшпӗр хуралтсем тума май пурри ҫинчен каларӗ.

«Главное для нас — урожай», — сказал он, а затем все его выступление носило чисто практический характер: как лучше построить севообороты, какие применять удобрения, особо он остановился на значении черного пара, а потом сказал, где и как можно изыскать камень для кладки фундамента и как можно применить на строительстве обыкновенные плетни из хвороста.

XI сыпӑк // Мария Ухсай. Бабаевский, Семен Петрович. Ылтӑн ҫӑлтӑр кавалерӗ: икӗ кӗнекеллӗ роман; вырӑсларан Мария Ухсай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 568 с.

— Николай Петрович, мӗн тӑваҫҫӗ вӗсем — е ҫурт-йӗрсем умӗнче кӗрхи ҫӗртме тӑваҫҫӗ? — интересленсе ыйтрӗ Яша, вара ответа кӗтмесӗрех тутӑр таткипе фарӑсене тӑрӑшсах сӑтӑрма пуҫларӗ.

— Николай Петрович, что это они — или зябь возле двора подымают? — поинтересовался Яша, и не дожидаясь ответа, стал старательно протирать тряпкой фары.

X // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

Ку туса ҫитермен кӗрхи ҫӗртме суха кассийӗ пулма пултарать; трактористсем пӗр ултӑ хутшар сухаласа ҫавӑрӑннӑ та урӑх ҫӗре куҫнӑ пулмалла.

Скорее всего, это лежали незаконченные прогоны зяблевой вспашки; видимо, тракторы прошли раз по шесть, а потом бросили и переехали на другое место.

VIII // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

Страницăсем:

Menu

 

Statistics

...more detailed