Corpus of the Chuvash language

Унта палӑрнӑ Палатай (Сидоров Ҫтаппан), Ильпарӑс (Ильин Ҫтаппан), Михапар (Федоров Федот), Ухтиван («чӑвашла; вырӑсла ячӗ паллӑ мар» тенӗ ун пирки пӗр хут ҫинче), ҫаксен ячӗсем паян кунчченех халӑх асӗнче пурӑнаҫҫӗ.

Имена геройски проявивших себя в той войне людей живут в народной памяти по сей день. Это Палатай (Сидоров Степан), Ильбарос (Ильин Степан), Михабар (Федоров Федот), Ухтиван («по-чувашски; русское имя неизвестно» — сказано о нем в документах).

I // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Вӗсем паллӑ: пӗри — Микулай, тепри — Яка Илле.

это к Мигулаю и Яга Илле.

Пӑлхавҫӑ // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Микулай Уккапа пӗр шухӑшлӑ пулнине систерсе нимӗнле паллӑ тумарӗ.

То, что Мигулай с ней заодно, он не выказывает ни словом, ни делом.

Виҫӗ тӗрленчӗк // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Анчах вӗсем пӗр-пӗринчен сивӗнесси те паллӑ марччӗ.

Но и отчуждения между ними не намечалось.

Пулас ниме // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Вӑл ҫав тери тарӑхни чӗтренсе сывланинченех паллӑ.

По его прерывистому дыханию было понятно, что он взбешен.

Пулас ниме // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Сайра ҫынна ҫеҫ шанса паракан ӗҫсемпе ҫӳрекене, ҫар губернаторӗпе калаҫма пултаракан паллӑ чиновнике!

Его, которому доверяют самые сложные дела, его, знатного чиновника, имеющего доступ к самому военному губернатору!..

Пӑлхав тапранни // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Ҫӗнӗ реформа «авторӗ» Павел Дмитриевич Киселев (1788 — 1872) — Российӑри паллӑ ҫын пулнӑ.

Автор новой реформы Павел Дмитриевич Киселев (1788–1872) был известным в России человеком.

Пӑлхав тапранни // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Ун чухне мӗнле ҫӑлтавсене пула чӑвашсем ҫӗкленни те паллӑ пире.

Причины возникновения этих волнений известны:

Пӑлхав тапранни // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

— Ҫӑраҫҫи ӑҫти паллӑ, — терӗ Михапар.

— Ключ ясно где, — уверенно заявил Михабар.

Савтепи // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Е пӗлмелли шухӑш-и. Пур ун кунта чарӑнса тӑмалли сӑлтав, ҫавӑ паллӑ.

Одно ясно: причины сдержаться у Яндула есть.

Вилӗмпе юнашар // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Чӑн юрату вӑл сӑмахсӑр та паллӑ.

Истинная любовь не нуждается в словах.

Ухтиван // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Малти хыҫлӑ ҫуна ҫинчи улпут (сӑн-сӑпатранах, тум-тирӗнченех паллӑ: чӑн-чӑн улпут вӑл), хыҫалалла ҫаврӑнса вырӑсла кӑшкӑрчӗ:

Сидевший на первой подводе улбут (а это было видно по его одежде), обернувшись назад, крикнул по-русски:

Хӗр ҫухалнӑ // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Ула лаша таврара паллӑ тӗс тесе ӑна аякка ӑсатнӑччӗ пуль ӗнтӗ вӑррисем, пур пӗрех кил тӗлне тупнӑ, мӗскӗн.

которые упрятали его довольно далеко, потому что пегая масть весьма приметна.

Хӗр ҫухалнӑ // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Тен, хӗре кам та пулин вӑрласа кайнӑ пуль те пытарса усрать, пӗрер эрнерен-иккӗрен паллӑ пулӗ тетчӗҫ.

Может быть, девушку кто-то из женихов украл и держит взаперти, ну недельки через две все прояснится…

Хӗр ҫухалнӑ // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Паллӑ пӑлхав вӑл пирӗн халӑх историйӗнче.

Это известное восстание в истории нашего народа.

Малтан калани // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Сиенӗ паллӑ ӗнтӗ.

Кому они что дают, кроме вреда?

Кӗркунне // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Пуп патне Писриев приетав кӗрсе тухрӗ, — каламасӑрах паллӑ: Янтул ҫинчен ыйтса пӗлме пынӑ вӑл.

Вот к попу заглянул пристав Писриев — наверняка расспрашивал о Яндуле.

Кӗркунне // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Таҫтан та паллӑ вӑл ӑшӗнче йывӑр япала йӑтса ҫӳрени.

А ведь по всему его виду понятно, что человек носит в себе какую-то тяжесть,

Ҫӑва ҫинче // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

— Ӑҫтан паллӑ вӑл — ман куҫ йӑвӑрри?

— Кто это тебе сказал, тяжелый? Откуда знаешь?

Кутӑн шалҫа // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Таврара вӑл самаях паллӑ этем пулас, ятне каласан ӑна пӗлмен ҫын та ҫук.

Человек он, судя по тому, что многие его знают, не последний.

Выртмара // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.