Corpus of the Chuvash language

Ҫавӑнпа та Атӑлпа Мускав хушшинче канал алтнӑ, плотинӑсемпе шлюзсем тунӑ, пит пысӑк кӳлӗсем тунӑ, шыва пер ҫӗртен тепӗр ҫӗре уҫласа яракан пысӑк насос станцийӗсем лартнӑ.

И вот между Волгой и Москвой вырыт канал, построены плотины и шлюзы, созданы огромные озера, поставлены мощные насосные станции, перекачивающие воду.

Ҫулйӗрсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Рабочисем канавсем чава-чава шурлӑхри шыва аяккалла юхтарса янӑ, торф касса кӑларма пуҫланӑ.

Рабочие принялись копать канавы, спускать болотную воду, резать торф.

Ленин Шатури // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Хутран-ситрен шыва ҫурса тинӗс ҫинче кит ҫурӑмӗ курӑнса кайнӑ.

Порой, рассекая воду, показывается на поверхности моря спина кита.

«Челюскин» похочӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Вӗсенчен нумайӑшӗ пӗтнӗ: хӑшӗ цынгапа чирлесе, хӑшӗ выҫса вилнӗ, хӑшӗ шыва путнӑ, хӑшӗ пӑрсем хӗстернипе лучӑрканса вилнӗ е пӑр катӑккипе пӗрле уҫӑ тинӗселле юхса кайса пӗтнӗ.

Многие из них погибли: кто от цынги и голода, кто утонул, кого льдами затерло или на льдине в открытое море унесло.

Новая Земля ҫинче // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

— Манӑн ҫак шыва тутанса пӑхас килет, — терӗ Пӗчӗк принц, — ӗҫтер-ха мана…

— Мне хочется глотнуть этой воды, — промолвил Маленький принц. — Дай мне напиться…

XXV // Юрий Артемьев. Сент-Экзюпери Антуан де. Пӗчӗкҫеҫ принц: аллегориллӗ повесть-юмах. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2017. — 64 с.

Им-ҫам сутуҫин историне итленӗ хушӑра эпӗ пур пек шыва тумлам хӑварми ӗҫсе ятӑм.

И, слушая про торговца пилюлями, я выпил последний глоток воды.

XXIV // Юрий Артемьев. Сент-Экзюпери Антуан де. Пӗчӗкҫеҫ принц: аллегориллӗ повесть-юмах. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2017. — 64 с.

Мӗн кирлине тӗплӗн палӑртӑр, шыва май лӑпкӑн ишӗр - вара йӑлтах хӑвӑра кирлӗ пек йӗркелеме пултаратӑр.

На этой неделе четко сформулируйте, чего вы хотите, и спокойно плывите по течению, все постепенно само устроится именно так, как вам нужно.

42-мӗш эрнери гороскоп // Софья Савнеш. Чӑваш халӑх сайчӗ

Пит лайӑх ишет, вӑл хӑйӗн ишекен ҫурхахла вӑйлӑ урисемпе шыва хытӑ туртса пырать.

Прекрасно плавает, загребая сильными лапами с плавательными перепонками.

Ҫурҫӗрти Пӑрлӑ океанра пурӑнакан чӗрчунсем // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Нумай ҫӗрте пушхирте ҫӑлсем алтаҫҫӗ, каналсем алтса, вӗсем тӑрӑх тусем ҫинчен юхакан шыва илсе пыраҫҫӗ.

Во многих местах в пустыне устраивают колодцы, прорывают каналы, по которым отводят воду из горных рек.

Пушхирте // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Вӗсем ҫӑлкуҫӗсенчен юхса тӑракан шыва каналсем тӑрӑх йывӑҫсем патне, акнӑ тырӑ-пула патне яраҫҫӗ.

Они отводят воду источников по канавам к деревьям и посевам.

Пушхирте // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Юлашкинчен пирӗн караван пальмӑсен савӑнтаракан сулхӑнне пырса кӗчӗ, эпир вара хамӑр пурӑнӑҫа ҫӑлакан шыва куртӑмӑр.

Наконец, наш караван вступил под отрадную тень пальм, и мы увидели воду, которая должна была спасти нам жизнь.

Пушхирте // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ирӗксӗрех пӑтранчӑк ҫӗрӗк шыва ӗҫмелле пулнӑ.

Приходилось пить мутную, гнилую воду.

Ҫӗр тавра малтан ҫӳресе ҫаврӑнни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Пӗр карапӗ ҫил-тӑвӑлра чӑнах та ҫапла шыва путнӑ.

Один корабль так и утонул во время бури.

Ҫӗр тавра малтан ҫӳресе ҫаврӑнни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ирсерен хӗвел те шывран тухнӑ пек туйӑнать, каҫпала вара каллех шыва анса ларнӑн туйӑнать.

Даже солнце по утрам как будто из воды выходит, а к вечеру снова в воду опускается.

Тинӗс // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Сасартӑк урисем унӑн чӗркуҫҫи таран шыва анса кайрӗҫ.

Вдруг чувствует, что ноги ее по колена в воде.

Шурлӑх // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Лаши шыва кӗрсенех, алхасса кайнӑ шыв юххи ӑна ураран ӳкернӗ, ҫиҫӗм пек хӑвӑртлӑхпа ҫавӑркаласа варнелле илсе кайнӑ.

Едва лошадь вошла в воду, как бушующий поток сбил ее с ног, закружил и со стремительной быстротой понес на середину.

Ту шывӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Шывсем ҫав вартан хӑйӑра тата юшкӑнсене юхан шыва илсе каймаҫҫӗ-и?

Не выносят ли воды из оврага в реку песок и ил?

Ҫумӑр шывӗсемпе ҫурхи шывсем мӗн тӑваҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ҫӑлкуҫсем ҫук пулсан, ҫӗр айӗнчи шыв ҫиеле юхса тухмасть пулсан, вара ҫынсен шыва хӑйсен тупмалла пулать.

Там, где нет родников, где подземная вода не выходит на поверхность, там людям приходится самим доставать воду.

Ҫӑлсем (пусӑсем) // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Хӑш чухне шыва кӗнӗ чух уйрӑмах сивӗ тӗле лекетӗн.

Случается иногда во время купанья попасть в такое место, где вода особенно холодна.

Ҫӑлкуҫсем // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ҫӑл-куҫӗнчен кунӗн-ҫӗрӗн шыв шӑнкӑртатса юхать, ҫырма тӑрӑх юхса анать те юхан шыва пырса кӗрет.

День и ночь от родника журчит ручеек, сбегает вниз по оврагу и там вливается в речку.

Ҫӑлкуҫсем // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.