Corpus of the Chuvash language

Аслӑ Артамонов, пуҫне чалӑштарса, корпуссем тӑрӑх, килхушши тӑрӑх вӑкӑр пек пӑхкаласа ҫӳренӗ, поселок урамӗ тӑрӑх ачасене хӑратса ҫӳренӗ, хӑй вара пур ҫӗрте те темле ҫӗнӗ, тӗлӗнмелле япала пуррине сиснӗ: ҫак пысӑк ӗҫре вӑл халь ытлашши ҫын пекех, аякран пӑхса тӑракан ҫын пекех туйнӑ.

Быком, наклоня голову, Артамонов старший ходил по корпусам, по двору, шагал по улице посёлка, пугая ребятишек, и всюду ощущал нечто новое, странное: в этом большом деле он являлся почти лишним, как бы зрителем.

III сыпӑк // Леонид Агаков. Горький М. Артамоновсем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 300 с.

Тӗрӗссипех калатӑп, хӑшпӗр ҫынсене анкетӑсем тӑрӑх, канашлусенче тухса каланисем тӑрӑх, цехра, кабинетра, строительство площадкинче кӑштах куркаласа калаҫнисем тӑрӑх пӗлнӗ.

Честно признаюсь, иных людей знал по анкетам, по выступлениям на совещаниях или по торопливым встречам в цехе, в кабинете, на строительной площадке.

Тӑваттӑмӗш сыпӑк // Петр Золотов. Ажаев, В. Н. Мускавран инҫетре: роман / вырӑсларан П.Золотов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 242 с.

— Эп халех вӑрманта ҫул мӗнле тупмаллине аса илетӗп: «Ҫула ҫӑлтӑрсем тӑрӑх, мӑк тӑрӑх, тункатасем ҫинче кашни ҫул пулакан ункӑсем тӑрӑх тупма пулать…»

— Сейчас я вспомню, как нужно в лесу находить путь: «Путь нужно находить по звездам, по мху и по годовым кольцам на пнях…»

Чижик Холмы ялне кайрӗ // Тани Юн. Карнаухова И. В. Туслӑ ачасем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 256 с.

Топографсем калашле, эпир ӑна пӗтӗмпех топографи законӗсене пӑхӑнса: картта тӑрӑх, вертикаллӗ ҫутӑ пайӑркисем тӑрӑх, сывлӑш базипе секундомер тӑрӑх тӑватпӑр.

Говоря же профессиональным языком топографов, мы создавали эту сеть на полной топографической основе, по карте, по вертикальным лучам, по воздушной базе и по секундомеру.

1944-мӗш ҫул // Александр Галкин. Баруздин С.А. Пӗр ҫулпах: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1970. — 308 с.

Вӗсем пӗр чулӗ ҫине ларчӗҫ те, кӑпӑклӑ хумсем шавлас та, урамсем тӑрӑх кӗрлесе пушӑ площадсем тӑрӑх та, урамсем тӑрӑх ҫӳрени ҫине нумайччен пӑхса ларчӗҫ.

Они сели на обломок и долго смотрели, как пенистые волны с шумом и ворчаньем бродят по пустынным площадям и уличкам.

Вӑрҫӑ секречӗ // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Гайдар, Аркадий Петрович. Вӑрҫӑ секречӗ: [повеҫ] / А. П. Гайдар. — Шупашкар: Чӑвашсен патшалӑх издательстви, 1936. — 175 с.

Чир тӑрӑх ҫапӑҫрӗҫ, Дон тӑрӑх вӑрҫӑ ахӑрашса иртрӗ, унтан ак кӗҫех Хопер, Медведица, Бузулук тӑрӑхӗсенче те тупӑ-пӑшал сассисем кӗмсӗртетме тытӑнаҫҫӗ.

Были бои по Чиру, прошли по Дону, а потом загремят по Хопру, по Медведице, по Бузулуку.

VIII // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Туйи ҫинче хӗресленсе выртакан пӳрнисем тӑрӑх, алӑ сыпписем тӑрӑх, кӳпченсе тӑракан хура тымарсем тӑрӑх ерипен мӗшӗлтетсе ҫырмари хура тӑпра пек хура юн ҫӳренӗ.

По пальцам, скрещенным над костылем, по кистям рук, по выпуклым черным жилам шла черная, как чернозем в логу, медленная в походе кровь.

19 // Илле Тукташ. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Пӗрремӗш кӗнеке. Илле Тукташ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955.

Ман шурӑ урасем ҫине пӑх эсӗ: нумай утнӑ вӗсем; анчах ковер тӑрӑх мар, — вӗри хӑйӑр тӑрӑх, нӳрӗ ҫӗр тӑрӑх, йӗплӗ курӑк ҫийӗпе утнӑ вӗсем; куҫӑмсем ҫине пӑхса ил тата, куҫӑмсем ҫине: вӗсене куҫҫулӗ хупласа илнӗ, ҫавӑнпа вӗсем нимӗн те курмаҫҫӗ!..

Погляди на белые ноги мои: они много ходили; не по коврам только, по песку горячему, по земле сырой, по колючему терновнику они ходили; а на очи мои, посмотри на очи: они не глядят от слез…

V. Шыв пики // Василий Алагер, К. Никифорова, Михаил Рубцов, Афиноген Кузьмин. Николай Гоголь. Диканька ҫывӑхӗнчи хуторти каҫсем. Вырӑсларан чӑвашла В. Алагер, К. Никифорова, М. Рубцов, А. Кузьмин куҫарнӑ. Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 254 с.

Пусӑ ҫаврӑнӑшӗсен чиккисене, ҫырма-ҫатрасенче, юханшывсемпе кӳлӗсен хӗррисенче йывӑҫсем лартнисӗр, урӑхла каласан, эпир палӑртакан ӗҫсене туса ирттернисӗр пуҫне нумай районсем тӑрӑх, тен пирӗн район тӑрӑх та пулӗ, государствӑн вӑрман хӳтлӗхӗн тӑрӑхӗсем иртеҫҫӗ.

Кроме того, на границе пахотных земель, по берегам оврагов, рек и озер, кроме высадок деревьев, если сказать по другому, кроме выполняемых нами работ, по многим районам, может быть, и по нашему району, пройдут государственные лесозащитные полосы.

XIII // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

Шыв хулпуҫҫисем тӑрӑх та, хӗвелпе пиҫсе хуралнӑ ҫурӑмӗ тӑрӑх та, ӳт ҫумне тачӑ ҫыпҫӑннӑ симӗс трусик тӑрӑх та юха-юха анать.

А вода стекала и по плечам, и по смуглой спине с полоской загара, и по зеленым сильно прилипшим к телу трусикам.

II // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

Вилюй мучи Володьӑна ансӑр тимӗр кӗперсем тӑрӑх, яка та тӳп-тӳрӗ тӑракан пусмасем тӑрӑх, решетке хунӑ урай тӑрӑх ертсе ҫӳресе, машинӑна мӗнле туни ҫинчен каласа ӑнлантарчӗ.

И дядя Вилюй повел Володю по узким железным мосткам, по скользким вертикальным лесенкам и решетчатым настилам, объясняя устройство машины.

Виҫҫӗмӗш сыпӑк // Тани Юн. Лев Кассиль. Кӗҫӗн ывӑл урамӗ: повесть. Тани Юн куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР Государство Издательстви, 1953.

Мӗн чухлӗ вӑхӑт иртнине вӗсем праҫниксем тӑрӑх, ҫулталӑк вӑхӑчӗ тӑрӑх, ҫемьере е кил-ҫуртра пулса иртнӗ тӗрлӗ ӗҫсем тӑрӑх шута илсе пыраҫҫӗ, нихҫан та хӑш уйӑхне те, хӑш кунне те асӑнмаҫҫӗ.

Они вели счет времени по праздникам, по временам года, по разным семейным и домашним случаям, не ссылаясь никогда ни на месяцы, ни на числа.

IX сыпӑк // Александр Артемьев, Михаил Рубцов. Иван Гончаров. Обломов: роман. Александр Артемьевпа Михаил Рубцов куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956

Нимӗҫ хӑмӑчӗсем тӑхӑнтарнӑ лашасем тӑрӑх, кучер тӑрӑх, фургонӑн «Пӑр завочӗ» тесе ҫырнӑ шурӑ стени тӑрӑх ҫӳлтен аялалла ула-чӑла мӗлке шӑвать.

Пестрая тень неслась сверху вниз по лошадям в высоких немецких хомутах, по кучеру, по белым стенкам с надписью: «Завод искусственного льда».

XII. «Лаша тейӗн тата!» // Александр Ярлыкин. Валентин Катаев. Пӗччен парус шуррӑн курӑнать. Александр Ярлыкин куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949

Тӑлӑх арӑм апатне те шӑнкӑрав тӑрӑх ҫиет, ҫывӑрма та шӑнкӑрав тӑрӑх выртать, тӑрассине те шӑнкӑрав тӑрӑх тӑрать, — пур ҫӗрте те ҫав тери ирсӗр тирпейлех, никам ҫынни те тӳсме пултарас ҫук ӑна.

Обедает вдова по звонку, спать ложится по звонку, встает по звонку — все у нее по порядку, где же человеку это вытерпеть!

35-мӗш сыпӑк. Хисепе тивӗҫлӗ Гек вӑрӑ-хурахсен шайккине кӗрет // Феодосия Ишетер. М. Твен. Том Сойер темтепӗр курса ҫӳрени. Шупашкар, Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 232 с.

6. Пусмӑрпа хӗн-хур ҫӗрӗ тӑрӑх, ама арӑслансемпе аҫа арӑслансен ҫӗрӗ тӑрӑх, аспидпа вӗҫекен ҫӗлен ӗрчекен ҫӗр тӑрӑх кӑнтӑралла каякан выльӑхсем ҫинче — йывӑр ҫӗклемсем: вӗсем хӑйсене усӑ кӳме пултарайман халӑх валли ашаксен ҫурӑмӗ ҫинче хӑйсен пуянлӑхне, тӗвесен курпунӗ ҫинче хӑйсен хаклӑ мулне илсе каяҫҫӗ.

6. Тяжести на животных, идущих на юг, по земле угнетения и тесноты, откуда выходят львицы и львы, аспиды и летучие змеи; они несут на хребтах ослов богатства свои и на горбах верблюдов сокровища свои к народу, который не принесет им пользы.

Ис 30 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

4. Малтан Кааф ӑрӑвӗсене шӑпа тухнӑ; Аарон священник ывӑлӗсене, левитсене, шӑпа тӑрӑх, Иуда йӑхӗнчен, Симеон йӑхӗнчен тата Вениамин йӑхӗнчен вунвиҫӗ хула тивнӗ; 5. Каафӑн ытти ывӑлӗсене вара Ефрем йӑхӗн ӑрӑвӗсенчен, Дан йӑхӗнчен тата Манассиян ҫур йӑхӗнчен, шӑпа тӑрӑх, вунӑ хула тивнӗ; 6. Гирсон ывӑлӗсене Иссахар йӑхӗн ӑрӑвӗсенчен, Асир йӑхӗнчен, Неффалим йӑхӗнчен тата Манассиян Васанри тепӗр ҫур йӑхӗнчен, шӑпа тӑрӑх, вунвиҫӗ хула тивнӗ; 7. Мерари ывӑлӗсенӗн ӑрӑвӗсене Рувим йӑхӗнчен, Гад йӑхӗнчен тата Завулон йӑхӗнчен — вуникӗ хула.

4. Вышел жребий племенам Каафовым; и досталось по жребию сынам Аарона священника, левитам, от колена Иудина, и от колена Симеонова, и от колена Вениаминова, тринадцать городов; 5. а прочим сынам Каафа от племен колен Ефремова, и от колена Данова, и от половины колена Манассиина, по жребию, досталось десять городов; 6. сынам Гирсоновым - от племен колена Иссахарова, и от колена Асирова, и от колена Неффалимова, и от половины колена Манассиина в Васане, по жребию, досталось тринадцать городов; 7. сынам Мерариным, по их племенам, от колена Рувимова, от колена Гадова и от колена Завулонова - двенадцать городов.

Нав 21 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

42-43. Унтан Мерари ывӑлӗсен ӑрӑвӗсене пуху чатӑрӗ таврашӗнче ӗҫлесе тӑма ӗҫе юрӑхлисене пурне те, вӑтӑр ҫулхисенчен пуҫласа аллӑ ҫула ҫитнисем таран, хӑйсен ӑрӑвӗсем, хӑйсен килӗ-йышӗ тӑрӑх шутласа тухнӑ; 44. вара, вӗсене хӑйсен ӑрӑвӗсем тӑрӑх, [хӑйсен килӗ-йышӗ тӑрӑх] шутласа тухсассӑн, виҫӗ пин те икҫӗр ҫын пулнӑ: 45. ҫаксем — Мерари ывӑлӗсен ӑрӑвӗсен шутне кӗнисем; Ҫӳлхуҫа Моисей урлӑ хушнипе вӗсене Моисейпе Аарон шута илсе тухнӑ.

42. И исчислены роды сынов Мерариных по родам их, по семействам их, 43. от тридцати лет и выше до пятидесяти лет, все способные к службе, для работ при скинии собрания; 44. и было исчислено по родам их, [по семействам их,] три тысячи двести: 45. это - исчисленные из родов сынов Мерариных, которых исчислил Моисей и Аарон по повелению Господню, данному чрез Моисея.

Йыш 4 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

34-35. Вара Моисейпе Аарон тата халӑх пуҫлӑхӗсем Кааф ывӑлӗсене пуху чатӑрӗнче ӗҫлесе тӑма ӗҫе юрӑхлисене пурне те, вӑтӑр ҫулхисенчен пуҫласа аллӑ ҫула ҫитнисем таран, хӑйсен ӑрӑвӗсем тӑрӑх, хӑйсен килӗ-йышӗ тӑрӑх шутласа тухнӑ; 36. вара, вӗсене ӑрӑвӗсем тӑрӑх шутласа тухсассӑн, икӗ пин те ҫичҫӗр аллӑ ҫын пулнӑ: 37. ҫаксем — Кааф ӑрӑвӗсен шутне кӗнисем, пурте пуху чатӑрӗ таврашӗнче ӗҫлесе тӑракансем; Ҫӳлхуҫа Моисей урлӑ хушнипе вӗсене Моисейпе Аарон шута илсе тухнӑ.

34. И исчислили Моисей и Аарон и начальники общества сынов Каафовых по родам их и по семействам их, 35. от тридцати лет и выше до пятидесяти лет, всех способных к службе, для работ в скинии собрания; 36. и было исчислено, по родам их, две тысячи семьсот пятьдесят: 37. это - исчисленные из родов Каафовых, все служащие при скинии собрания, которых исчислил Моисей и Аарон по повелению Господню, данному чрез Моисея.

Йыш 4 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

Ҫыннисем хӑйсен йӑхӗ-кӑкӗ ҫинчен хӑйсен ӑрӑвӗсем тӑрӑх, хӑйсен килӗ-йышӗ тӑрӑх, ячӗсен шучӗ тӑрӑх пӗтӗмпе каласа панӑ, ҫирӗм ҫулхисенчен пуҫласа унтан аслӑраххисем миҫе ҫын пулнине пӗлтернӗ, 19. ҫапла вӗсем Ҫӳлхуҫа Моисее хушнӑ пек тунӑ.

И объявили они родословия свои, по родам их, по семействам их, по числу имен, от двадцати лет и выше, поголовно, 19. как повелел Господь Моисею.

Йыш 1 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

3. Хӑвӑр пурӑннӑ Египет ҫӗрӗнчи ӗҫсем тӑрӑх ан пурӑнӑр, Эпӗ сире илсе каякан Ханаан ҫӗрӗнчи ӗҫсем тӑрӑх та ан пурӑнӑр, вӗсен йӑлисем хыҫҫӑн ан ҫӳрӗр: 4. Манӑн саккунсене пурӑнӑҫласа тӑрӑр, Эпӗ панӑ йӗркесене тытса тӑрӑр, вӗсем тӑрӑх пурӑнӑр.

3. По делам земли Египетской, в которой вы жили, не поступайте, и по делам земли Ханаанской, в которую Я веду вас, не поступайте, и по установлениям их не ходите: 4. Мои законы исполняйте и Мои постановления соблюдайте, поступая по ним.

Лев 18 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.