Corpus of the Chuvash language

Кӗпене ун чухне шурӑ пиртен ҫӗленӗ, хӑмач тытса тата тӗрлесе капӑрлатнӑ.

Help to translate

Самар Кукри чӑвашӗсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Халӑх йӑлине тытса пыраканнисем ҫеҫ тӑван культура сипетне упраса хӑварма тӑрӑшнӑ.

Help to translate

Сарӑ ту чӑвашӗсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Улача кӗпесене тӗрлесе эрешлемен, вӗсене янкӑс хӑюсем анчах тытса капӑрлатасси йӑлана кӗнӗ.

Help to translate

Саккам чӑвашӗсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Кӗпе тӑршшӗпе хӑюсем тытса аннӑ, вӗсем тавра пӗчӗк тӑваткалсемпе «улма эрешӗ» тунӑ (ҫавӑнпа ун пеккисене «улмаллӑ кӗпе» тенӗ).

Help to translate

Саккам чӑвашӗсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Хӗрарӑмсен авалхи кӗпин кӑкӑр умне, ҫаннисене, аркине тӗрлесе тата хӑю-хурта тытса эрешленӗ.

Help to translate

Саккам чӑвашӗсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Тӗне кӗмен чӑваш ялӗсенче (тӗслӗхрен, Чӗмпӗр уесӗнчи Чӑвашкассинче) халӑх хавалне ҫирӗп тытса пынӑ та шурӑ ҫи-пуҫа 1930 ҫулчченех тӑхӑнса ҫӳренӗ.

Help to translate

Анатри чӑвашсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Пир татӑкӗнчен тата тӗрлӗ шӑрҫаран хайланӑ яркӑчсене пиҫиххирен ҫакса янӑ, вӗсен вӗҫӗсене ярапа е ҫӳҫе тытса капӑрлатнӑ.

Help to translate

Анат енчи чӑвашсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Авалхи йӑла-уяв кӗписен умне тӗрӗпе витнӗ, пурҫӑн хӑюсем тытса «карталанӑ».

Help to translate

Вирьял чӑвашӗсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Идеологи, ӳнерлӗх, ал ӑсталӑх тата суту-илӳ пӗрлӗхӗ ҫинче никӗсленнӗ хула культури майӗпен юхӑннӑ: «пӗтӗм вӑй-хал пурнӑҫа тытса пыма кайнӑ, халӑх хавалӗ те ватӑсемпе пӗрле пӗтсе пынӑ».

Help to translate

Несӗлӗпе ӳсӗмӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Дуррес хулине ҫитсен, Вильгельм Албание 1914 ҫулхи нарӑсӑн 21-мӗшӗнчен пуҫласа авӑнӑн 3-мӗшӗччен тытса тӑнӑ.

После прибытия в Дуррес Вильгельм правил Албанией в период с 21 февраля по 3 сентября 1914 года.

Вильгельм Вид // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%92%D0%B8%D ... 0%B8%D0%B4

3,6 м диаметрлӑ пӑрӑхсенчен пуҫтарнӑ консольсем 207,3 метр тӑршшӗ туратсене тытса тӑраҫҫӗ, пӗр-пӗринпе вӗсем 106,7 м вӑрӑмӑш пайсемпе ҫыхӑнса тӑраҫҫӗ, ҫапла вара сыпӑсен пӗтӗмӗшле тӑршшӗ 521,3 м танлашать.

Собранные из труб диаметром 3,6 м консоли поддерживают рукава длиной по 207,3 метра, соединённые перемычками длиной 106,7 м, что делает суммарное расстояние пролёта равным 521,3 м.

Фёрт-оф-Форт чукун ҫул кӗперӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A4%D1%91%D ... 1%80%D3%97

Карапа тытса пыма йывӑр пулса тӑнӑ, апат-ҫимӗҫ вӗҫленсе пынӑ.

Корабль частично потерял управляемость, а запасы еды подходили к концу.

Хуан Себастьян Элькано // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A5%D1%83%D ... 0%BD%D0%BE

Эльканӑна кимме тытса паракан тӗп ҫын туса хунӑ.

Элькано был назначен главным кормчим.

Хуан Себастьян Элькано // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A5%D1%83%D ... 0%BD%D0%BE

Паллӑ суту-илӳ ҫулӗсемпе каялла кайма май пулман — вӗсене пурне те йӑлтах португалсем (вӗсене конкурентсен пур карапӗсене те путарма хушнӑ пулнӑ) тытса тӑнӑ, ҫавна май ҫулҫӳрев питӗ кӑткӑс пулнӑ.

Сложность путешествия была в том, что следовать проверенными торговыми путями было нельзя ввиду их полного контроля португальцами, которым был дан указ топить любые суда стран конкурентов в этих водах.

Хуан Себастьян Элькано // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A5%D1%83%D ... 0%BD%D0%BE

«Фиорентинӑпа» «Кальяри» клубсем вылякансене номер панӑ чухне футболист вылянӑ 13-мӗш номере ыттисене памасӑр тытса тӑма калаҫса татӑлнӑ.

Клубы «Фиорентина» и «Кальяри» приняли решение изъять номер 13, под которым играл футболист, из обращения среди игроков команд.

Давиде Астори // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%94%D0%B0%D ... 1%80%D0%B8

1985 ҫулта СССРа 1983 ҫулта пырса кайнӑ Саманта Смит вилсен унӑн амӑшӗ Джейн тата вӑл никӗсленӗ «Ачасем тӑнӑҫлӑх тытса тӑракансен вырӑнӗнче» (акӑл. Children as the Peacemakers) организаци совет шкул ачи те АПШ-на хӑнана ятарласа килсе каяссине йӗркелеме сӗннӗ.

После гибели в 1985 году Саманты Смит, посетившей СССР в 1983 году, её матерью Джейн и основанной ею организацией «Дети как миротворцы» ( англ. Children as the Peacemakers) было предложено организовать ответный визит в США советской школьницы.

Лычёва Екатерина Александровна // Макар Силиванов. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9B%D1%8B%D ... 0%BD%D0%B0

Бамбара Империйӗ 1712 ҫултан пуҫласа 1861 ҫулхи пушӑн 10-мӗшӗччен влаҫа ҫирӗп тытса тӑнӑ, ҫакӑн хыҫҫӑн тукулерсен патши Эль Хадж Умар Талл Сегу тӗп хулана ярса илнӗ те ҫӗнӗ империе — Тиджани Омар ал-Хаджана — никӗсленӗ.

Как централизованное государство Империя Бамбара существовала с 1712 до 10 марта 1861 года, когда царь тукулеров Эль Хадж Умар Талл захватил столицу Сегу и основал новую империю — Тиджанию Омара ал-Хаджа.

Бамбара (патшалӑх) // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%91%D0%B0%D ... %91%D1%85)

Бамбара (ҫавӑн пекех Баман Империйӗ е Сегу Империйӗ ятпа паллӑ) — Африкӑн анӑҫ пайӗнче вырнаҫнӑ хальхи Мали территоринче пулнӑ ӗлӗкхи патшалӑх, ӑна Кулибали ӑрӑвӗн ҫыннисем тытса тӑнӑ.

Бамбара (также известно как Империя Бамана или Империя Сегу) — государство, существовавшее на западе Африки на территории современного Мали, которым правили представители династии Кулибали.

Бамбара (патшалӑх) // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%91%D0%B0%D ... %91%D1%85)

Ӑна ултҫӗр ҫынран тӑракан хурал тытса тӑма ирӗк панӑ, ҫавӑн пекех Наполеона Утрав императорӗ тесе пӗлтернӗ.

Ему разрешали держать личную охрану из шестисот человек, также Наполеон был объявлен Императором острова.

Эльба (утрав) // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%AD%D0%BB%D ... %B0%D0%B2)

Петр Петрович ӑна ҫав тери хавас кӗтсе илнӗ, унӑн аллине тытса чӑмӑртанӑ, ӑна пуҫӗнчен те ачашланӑ…

Help to translate

5 // Александр Клементьев. Клементьев А.К. Вунҫиччӗрисем: повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1981. — 216 с. — 193–213 с.