Corpus of the Chuvash language

XIX ӗмӗрте те вӗсем хӗрарӑм тӑрӑмне палӑртнӑ.

Help to translate

Анат енчи чӑвашсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Сӑмахран, XIX ӗмӗрте Пушкӑртстана куҫса пынӑ вирьялсен чӗл-чӗл ушкӑнӗсем чылайччен шурӑ пир кӗпе ҫӗлесе тӑхӑннӑ.

Help to translate

Вирьял чӑвашӗсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Ҫавӑн йышши тӳрӗ хыҫлӑ шупӑрсемпе XIX ӗмӗр вӗҫӗчченех усӑ курнӑ, анчах ун чухне вӗсене туя кайма кӑна тӑхӑннӑ ӗнтӗ.

Help to translate

Вирьял чӑвашӗсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

XIX ӗмӗр вӗҫӗнче ⎼ ХХ ӗмӗр пуҫламӑшӗнче Етӗрнепе Шупашкар уесӗсен хӑш-пӗр хутлӑхӗнче, чӑпар та тӗлӗнтермӗш ҫи-пуҫ ⎼ пилӗкӗнчен татса пӗрнӗ пуштӗрлӗ шопӑр йӑлана кӗнӗ.

Help to translate

Вирьял чӑвашӗсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

XIX ӗмӗрти уяв тумӗ тӑрӑх кӗмӗл шыв йӑлтӑрса юхнӑ пек туйӑнать.

Help to translate

Вирьял чӑвашӗсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

XIX ӗмӗрте хӗрарӑмсен пуҫ хатӗрӗсене 3-4 япала кӗнӗ.

Help to translate

Вирьял чӑвашӗсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

XIX ӗмӗр вӗҫнелле ⎼ ХХ ӗмӗр пуҫламӑшӗнче кӗпе умне тӗрлеменпе пӗрех, мӗншӗн тесен ку вырӑна питӗ чаплӑ кӗмӗл капӑрлӑх хупланӑ.

Help to translate

Вирьял чӑвашӗсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

XIX ӗмӗр варринче С.М. Михайлов-Янтуш этнограф ҫакна палӑртса хӑварнӑ:

Help to translate

Вирьял чӑвашӗсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

XIX тата XX ӗмӗрсен чиккинчи кӑткӑс тапхӑр чӑвашсен тӗнче курӑмне, пурнӑҫ еккине улӑштарнӑ.

Help to translate

Килӗшӳлӗхпе ӗлккенлӗх // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Вӗт шӑрҫапа тенкӗсен шайлашӑвӗ авалхи хушпусем ҫинче те ҫавӑн майлӑ пулнӑ, XIX ӗмӗрте вара шӑрҫана хӗррипе ҫеҫ ҫӗлесе ҫаврӑннӑ, тӗп вырӑна кӗмӗл тенкӗсен йӑлтӑркка речӗсем йышӑннӑ.

Help to translate

Килӗшӳлӗхпе ӗлккенлӗх // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

XIX ӗмӗрте кӗпелӗхсене кантӑр ҫиппи кумса, ураҫҫине хӑмаҫ ҫип ярса тӗртнӗ.

Help to translate

Килӗшӳлӗхпе ӗлккенлӗх // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

XVIII — XIX ӗмӗрсенчи гравюрӑсемпе картинӑсем те (тӗслӗхрен, Георгипе Паллас кӗнекисенчи ӳкерчӗксем) ⎼ пирӗншӗн паха ҫӑлкуҫ.

Help to translate

Кӳртӗм // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

XIX ӗмӗр вӗҫнелле тата XX пуҫламӑшӗнче чӑваш тумӗпе В.К. Магницкий, И.Н. Смирнов, Н.В. Никольский, Н.И. Ашмарин тата Г.И. Комиссаров кӑсӑкланнӑ.

Help to translate

Кӳртӗм // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

XIX ӗмӗрте чӑваш тумне Хусан авторӗсем А.А. Фукспа В.А. Сбоев тата хамӑр халӑхран тухнӑ пӗрремӗш этнограф С.М. Михайлов сӑнласа панӑ.

Help to translate

Кӳртӗм // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Тӗпрен илсен, халӑх тумӗн халиччен сыхланса юлнӑ тӗслӗхӗсем питех ватӑ мар, XVIII — XIX ӗмӗрсенче тата XX ӗмӗр пуҫламӑшӗнче ӑсталанӑскерсем.

Help to translate

Кӳртӗм // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

XIX ӗмӗрӗн ытларах пайӗнче Шотландин тухӑҫ ҫыранӗпе Эдинбургпа Абердин хушшинче чукун ҫулпа тӳрӗ ҫыхӑну йӗркелеме Ҫурҫӗр тинӗсӗн фьорд евӗрлӗ икӗ сарлака кӳлмекӗ — Ферт-оф-Форт тата Ферт-оф-Тей — кансӗрленӗ.

На протяжении большей части XIX века организации прямого железнодорожного сообщения по восточному берегу Шотландии между Эдинбургом и Абердином мешали два широких фьордообразных залива Северного моря — Ферт-оф-Форт и Ферт-оф-Тей.

Фёрт-оф-Форт чукун ҫул кӗперӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A4%D1%91%D ... 1%80%D3%97

XIX ӗмӗрти строительство меслечӗсен чи пысӑк ҫитӗнӗвӗсен шутне кӗрет.

Относится к числу величайших достижений строительной техники XIX в.

Фёрт-оф-Форт чукун ҫул кӗперӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A4%D1%91%D ... 1%80%D3%97

XIX ӗмӗрте хутпа усӑ курасси ӳссе пынӑ май хут листисене хӑвӑрт ҫыпӑҫтарма май паракан хатӗр кирли палӑрнӑ.

Растущее использование бумаги в XIX столетии создало запрос на эффективное устройство для соединения листов бумаги.

Степлер // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A1%D1%82%D ... 0%B5%D1%80

XIX ӗмӗр вӗҫӗччен утравра ҫавӑн пекех айнсем пурӑннӑ, яппунсем вӗсене йӑлтах Хоккайдо утрав ҫине хӑваласа янӑ.

До конца XIX века остров населяли также айны, которые были полностью вытеснены на остров Хоккайдо японцами.

Хонсю // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A5%D0%BE%D ... 1%81%D1%8E

Анчах та XIX ӗмӗр вӗҫӗнче кӑна, хулана XII Альфонсо Испани патши килсе кайнӑ хыҫҫӑн, ку кӑлпасси анлӑ сарӑлма тытӑннӑ.

Но популярность она стала набирать лишь после визита в этот город Альфонсо XII, короля Испании, в конце XIX века.

Сальчичон // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A1%D0%B0%D ... 0%BE%D0%BD