Шырав
Шырав ĕçĕ:
Хӗвел пӑхнипе типҫӗр хӑй ҫывӑхӗнче выртакан тинӗсрен часрах ӑшӑнать, сивӗнессе те часрах сивӗнет.Суша нагревается солнцем скорее, чем расположенное вблизи море, но и скорее охлаждается.
Климат // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Тӑпра тарӑн ӑшӑнать.
Тайгари ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Хӑш тӗлте сывлӑш хытӑрах ӑшӑнать, вӑл унта ҫӑмӑлланса ҫӳлелле хӑпарать.В тех местах, где воздух нагревается, он становится легче и поднимается кверху.
Ҫанталӑк ҫинчен мӗн пӗлмелле // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Хӗвел ҫӗре мӗн чухлӗ ытларах ҫутатса тӑрать, ҫӗр ҫавӑн чухлӗ ытларах ӑшӑнать.
Ҫанталӑк ҫинчен мӗн пӗлмелле // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Шӑп кӑнтӑрла хӗвел чи ҫӳлте пулать: унӑн пайӑркисем ҫӗр ҫине тӳререх ӳкеҫҫӗ, ҫавӑнпа ҫӗр ытти чухнехинчен ытларах ӑшӑнать.
Ҫанталӑк ҫинчен мӗн пӗлмелле // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Ӑшӑннӑ ҫӗртен сывлӑш та ӑшӑнать.
Ҫанталӑк ҫинчен мӗн пӗлмелле // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
— Ӑшӑнать, — пӳрнине витрери шыва чиксе пӑхрӗ Васса.
XXIII сыпӑк // Василий Алентей. Алендей, Василий. Курӑксене тайса ҫил вӗрет: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1969. — 254 с.
«Пурнӑҫа тӗрлӗрен пурӑнма пулать. Ак сирӗн аҫу та пурӑнать, ҫав сывлӑшах сывлать, ҫав хӗвел ӑшшипех ӑшӑнать», — аса килчӗҫ мастер сӑмахӗсем.
7 // Елизавета Осипова. Осипова Е.Б. Ӑшӑ ҫумӑр: повеҫпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1986. — 128 с. — 3–83 с.
Ак ҫанӑн аҫу та пурӑнать, ҫав сывлӑшах сывлать, ҫав хӗвел ӑшшипех ӑшӑнать.
7 // Елизавета Осипова. Осипова Е.Б. Ӑшӑ ҫумӑр: повеҫпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1986. — 128 с. — 3–83 с.
Салтак тӗтӗмпе те ӑшӑнать, салтак шӗшлӗпе те хырӑнать, теҫҫӗ мар-им?
II // Александр Артемьев. Артемьев А. Ҫунатлӑ ҫуралнисем: повеҫсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1965. — 268 с. — 58–131 с.
Ун чух ҫуркунне те килӗ, ҫуркунне шыв ӑшӑнать…»
VI // Анатолий Емельянов. Емельянов, А.В. Кӑвайт ҫутисем: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1964. — 153 с. — 87–108 с.
«Шыв сивӗнет те каллех ӑшӑнать, — вылярӗ пуҫра шухӑш.
VI // Анатолий Емельянов. Емельянов, А.В. Кӑвайт ҫутисем: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1964. — 153 с. — 87–108 с.
Кӳлӗри шыв, тарӑнӑшӗ пысӑках мартан, лайӑх ӑшӑнать; ҫулла кӳлӗри вӑтам температура 21–23 °C таран ӑшӑнать, хӑш чухне — 26 °C таран.
Балатон // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0% ... 0%BE%D0%BD
Кун пек ҫанталӑкра салтак чунӗ те ӑшӑнать, хавасланать.
2 // Николай Максимов. Максимов Н.Н. Синкер. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1991. — 349 с.
Комета Хӗвел патне кашни хут ҫывхармассерен етрен ҫиелти сийӗ темиҫе метр хулӑнӑш ҫеҫ ӑшӑнать ҫак ҫиелти сийри газсенчен ӗнтӗ кометӑн пуҫӗпе хӳри пулать.
Комета шӑпи // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Марспа Хӗвел хушши Ҫӗрпе Хӗвелтен пӗрре ҫурӑ хут аяккарах, Хӗвелпе вӑл Ҫӗртен икӗ хут сахалтарах ӑшӑнать.
Марс // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Кунта ҫӗрӗпех кӑвайт ҫунать: пӗри ӑшӑнать, тепри пулӑ шӳрпи пӗҫерет, сысна ҫӑвӗ шаритлет, ҫӗрулми пӗҫерет, ыттисем халлап яраҫҫӗ.
2. Сехӗрленес теместӗп // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Кожедуб, И. Н. Тӑван ҫӗршывшӑн: летчик каласа пани. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 192 с.
Вӑл кӑштах ӑшӑнать, ирхи сивӗ ачан йывӑр ыйхине сирсе ярать.Он понемногу согревается, а ночной холод прогоняет детский крепкий сон.
I // Мирун Еник. Мамин-Сибиряк Д.Н. Тӑрантаракан тата ытти калавсем: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 48 с. — 3–18 с.
Вӑл та, Костя пекех, витӗрех йӗпеннӗ, анчах унӑн пысӑк та вӑйлӑ пӗвӗнчен ӑшӑ ҫапать, ҫапла вара Костя хуллен-хулленех ӑшӑнать.
Ҫирӗп пул, Константин! // Николай Евстафьев. Дубов Н.И. Юханшыв ҫинчи ҫутӑсем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 144 с.
Кунсем сивӗ тӑраҫҫӗ, урамсем тӑрӑх ҫапкаланса ҫӳреме сивӗ, ҫавӑнпа та вӑл тепӗр чух пӗр-пӗр магазина кӗрсе, кӑштах ӑшӑнать, унтан малалла каять.
Вунтӑваттӑмӗш сыпӑк // Наум Любимов. Носов Н.Н. Витя Малеев шкулта тата килте: повесть; Н.Любимов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 202 с.