Corpus of the Chuvash language

Утрав ҫинче 1000 ҫухрӑма яхӑн ҫуран ҫӳремелли ҫулсем хывнӑ, вӗсенчен чылайӑшӗ левадӑсен хӗррипе иртеҫҫӗ.

поскольку на острове проложено около 1000 км пешеходных дорог, многие из которых проходят вдоль левад.

Мадейра // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0% ... 1%80%D0%B0

Хулари транспорт инфраструктурине велосипедҫӑсемшӗн, общество транспорчӗн пассажирӗсемшӗн, ҫуран ҫӳрекенсемшӗн хӑтлӑлатнӑ: Гронингенра велосипед ҫулӗсем йышлӑ, кашни кӗтесре тенӗ пекех велосипед вырнаҫтармалли вырӑнсем пур, хула варринчи ҫуран ҫӳремелли лаптӑксем пысӑк.

Транспортная инфраструктура города адаптирована под нужды велосипедистов, пассажиров общественного транспорта, пешеходов: в Гронингене разветвлённая сеть велосипедных дорожек и стоянок для велосипедов, большие пешеходные зоны в центре города.

Гронинген // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1% ... 0%B5%D0%BD

— Ял тӑрӑх ярӑнса ҫӳремелли япала мар вара вӑл, мерседес тени.

Help to translate

Хула пӑтӑрмахӗ // Михаил Сунтал. Сунтал Михаил. Ҫӑтмах. Фантастикӑллӑ повесть. Шупашкар, 2009. — 120 с.

Ҫапла вара Шурӑ тинӗсрен Балтика тинӗсне ҫӳремелли шыв ҫулӗ тунӑ.

Так создан водный путь из Белого моря в Балтийское.

Ҫулйӗрсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Совет Союзӗн чылай вырӑнӗсенче, чугун ҫулсем ҫук ҫӗрте, ытти вырӑнсене кайса ҫӳремелли пӗртен пӗр ҫул юханшывсем пулаҫҫӗ.

Во многих местах Союза, где нет железных дорог, реки являются единственными путями сообщения.

Ҫулйӗрсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Сванетире выльӑх ҫине япала хурса ҫӳремелли сукмаксемпе кайӑкҫӑсен сукмакӗсемсӗр пуҫне урӑх нимӗнле ҫул та пулман.

Никаких путей, кроме вьючных и охотничьих троп, не было в Сванетии.

Сванетире // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Вӑтам тата чухӑн хресчен аллинче ҫӗр сахал пулнӑ, вӗсен выльӑх та сахал пулнӑ, час-часах чи кирлӗ ҫӗрӗҫ хатӗрӗсем те пулман, выльӑх ҫӳремелли, шӑвармалли вырӑнсем те пулман.

Крестьяне — середняки и бедняки — имели небольшие земельные наделы, мало скота, часто не имели самых основных земледельческих орудий, не имели пастбищ и водопоев для скота.

Октябрьти социализмлӑ Аслӑ революциччен хура тӑпраллӑ ҫеҫенхирсенче хуҫалӑх мӗнле пулнӑ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Совет правительстви шывпа ҫӳремелли ҫула Мускав хули патнех ҫитерме шут тытрӗ.

Советское правительство решило подвести водный путь к Москве.

Ҫулйӗрсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Чи йӳнӗ ларакан ҫул вӑл — шывпа ҫӳремелли ҫул.

Наиболее дешевый путь — это путь по воде.

Ҫулйӗрсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Халӗ нумай шурлӑх вырӑнӗсене типӗтсе ҫитернӗ, вӗсен вырӑнӗнче ҫӗнӗ уйсем, выльӑх ҫӳремелли вырӑнсем сарӑлса выртаҫҫӗ.

И на месте их раскинулись новые поля и пастбища.

Хутӑш вӑрмансен зонинче пурӑнакан халӑх // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Кунта ӗлӗк лашапа ҫӳремелли ҫулсем те, урӑх йышши юрӑхлӑ ҫулсем те пулман.

Не было здесь ни проезжих дорог, ни других удобных путей сообщения.

Сталин ячӗпе тӑракан Шурӑ тинӗс — Балтика каналӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Тайга ӑшӗнче автомобильпе ҫӳремелли лайӑх ҫулсем кирлӗ.

Необходимы хорошие автомобильные дороги в самой тайге.

Тайгари ҫулйӗрсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ӗлӗк темӗн аслӑш чӑтлӑх вӑрмансем витӗр ҫӳремелли пӗртен пӗр ҫул — юханшывсем ҫеҫ пулнӑ.

Реки и речки были раньше единственными дорогами в лесных дебрях.

Тайгара пурӑнакан халӑх // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Тинӗсре ҫӳремелли пароход Печора вӑррине пырса кӗчӗ.

Морской пароход въехал в устье Печоры.

Нарьян-Мар — ненецсен хули // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Купецсем тундрӑна унта кирлӗ таварсем — кайӑка ҫӳремелли хатӗрсем, ҫӑнӑх, тӑвар, спичка ҫеҫ мар илсе пынӑ, вӗсем хӑйсемпе пӗрле эрех те илсе пынӑ.

Купцы приезжали не только с нужными в тундре товарами — с охотничьими принадлежностями, мукой, солью, спичками, но привозили с собой водку.

Ҫаратакан купецсем вырӑнне факторисем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Совет правительстви ҫакӑн пек задача лартрӗ: ҫав тинӗссене лайӑххӑн сӑнаса пӗлес те ССР Союзӗн пӗтӗм ҫурҫӗрти ҫыранӗсем тӑршшӗпех тинӗспе ним шикленмесӗр ҫӳремелли ҫул тӑвас, терӗ.

Советское правительство поставило задачу хорошо исследовать эти моря и проложить безопасный морской путь вдоль всего северного побережья СССР.

Ҫурҫӗрти тинӗс ҫулӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Кашни базӑннах промыслана ҫӳремелли темиҫе кимӗ пур.

У каждой базы десятки промысловых судов.

Полярти промысла хуҫалӑхӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

4. Выльӑх ҫӳремелли ҫеремсем ӑҫта?

4. Где обозначены выгоны?

Ҫӗр ҫийӗпе тӗрлӗрен усӑ кураҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Сӑртсем ҫинче — вӑрмансем, кӗтӳ ҫӳремелли ҫеремсем.

Вершины холмов заняты лесами или выгонами.

Ҫӗр ҫийӗпе тӗрлӗрен усӑ кураҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Аяларах, Быстрая юханшыв хӗррисемпе, шыв илекен улӑх тата выльӑх ҫӳремелли ҫерем.

Ниже, по берегам реки Быстрая, заливной луг и луг для выпаса скота.

Сӑртран мӗн куратпӑр эпир // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.