Corpus of the Chuvash language

976 ҫулта кунта Гезӑн ывӑлӗ Вайк ҫуралнӑ, тӗне кӗртнӗ чухне вӑл Иштван ята йышӑннӑ, историе вара вӑл Сӑваплӑ Иштван ятпа ҫырӑнса юлнӑ.

В 976 году здесь родился сын Гезы Вайк, принявший при крещении имя Иштван и вошедший в историю как Иштван Святой.

Эстергом // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%AD%D1%81%D ... 0%BE%D0%BC

Саккун тӑрӑх Нидерландри хуть те мӗнле община та хӑйӗн ятне пӗр ҫул иртнӗ хыҫҫӑн улӑштарма ыйтма пултарать; ҫапла май, 2015 ҫулхи кӑрлачӑн 1-мӗшӗнчен пуҫласа, ҫулталӑк иртсен, вӑл муниципалитетӑн официаллӑ веб-сайтӑн ятне улӑштарма ыйтнипе пӗрлех Фризе Мерен ята та урӑххи ҫине улӑштарма пултарнӑ.

По закону любая община в Нидерландах может изменить свое название по запросу как минимум за один год; соответственно, как и имя официального муниципального веб-сайта, его имя могло быть изменено с Фризе Мерен на другое имя начиная с 1 января 2015 года, через год после его создания.

Фриске Маррен // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A4%D1%80%D ... 0%B5%D0%BD

Общинӑна йӗркелесси пирки калакан саккунта ун валли чи малтан Фризе Мерен (гол. De Friese Meren) ята палӑртнӑ пулнӑ.

В законе, согласно которому была создана община, для неё изначально было указано имя Фризе Мерен (нидерл. De Friese Meren).

Фриске Маррен // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A4%D1%80%D ... 0%B5%D0%BD

Вӑл «Чӑваш Республикин сывлӑх сыхлавӗн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ» хисеплӗ ята тивӗҫрӗ.

Help to translate

Хисеплӗ ята тивӗҫрӗ // Галина Новикова. http://kasalen.ru/2023/12/22/%d1%85%d0%b ... %80%d3%97/

Вӑл «Хисеплӗ колхозник» ята тивӗҫнӗ, ун ятне республикӑри Хисеп кӗнекине кӗртнӗ.

Help to translate

Ҫутӑ сӑнарӗ, ырӑ тӗслӗхӗ асран тухмӗҫ // Василий ГАВРИЛОВ. http://kasalen.ru/2023/12/26/%d2%ab%d1%8 ... %97%d2%ab/

— Ӑҫтан пӗлен эсӗ ман ята?

Help to translate

1 // Валентина Элпи. Эльби В. А. Тӑрӑр вӑйӑ картине: калавпа повеҫ. — Шупашкар: Чӑвашиздат, 1964. — 60 с. — 16–60 с.

Палланӑ хушаматпа ята илтсен, эпӗ шартах сикрӗм, алӑри чей куркине, сыпма тӑнӑскере, каялла лартрӑм.

Help to translate

Хуйхӑ хупӑрласан, хусӑк тыт // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 288 с.

Лайӑх ҫапӑҫаҫҫӗ халлӗхе, ята ҫӗртмеҫҫӗ.

Help to translate

Ҫул курки пушанса тӑмарӗ // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 288 с.

«Пуян хӗрне илес вырӑнне услап чухӑн хӗрне вӑрласа килтӗн. Ята ҫӗртрӗн», — тетчӗ ӳсӗрӗлсен.

Help to translate

Яла ҫӗнӗ ҫынсем килсен // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 288 с.

Ҫавӑнпа ята улӑштарма лекрӗ.

Help to translate

XXIII // Никифор Мранька. Мранька Н.Ф. Ӗмӗр сакки сарлака. Роман. 2-мӗш том. Виҫҫӗмӗш кӑларӑм. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 592 с.

Тен, хӑш-пӗр йӗкӗтӗн хӗрсемпе ташласа илес кӑмӑлӗ те пур пулӗ, анчах яш-кӗрӗм хушшинче ҫирӗпленнӗ йӑлана пӑсса ята ярас мар тесе никам та шала кӗрсе авкаланмасть.

Help to translate

Шӑртлӑ сысна хӳри // Юрий Исаев. Исаев Ю.Н. Ҫӗнӗ касӑн шухӑ яшӗсем: калавсем, асаилӳ, тӗрленчӗксем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2023. — 149 с. — 4–18 с.

Хальхи ята хула турккӑсен аллинче пулнӑ вӑхӑтра илнӗ, ун чухне Каламбака сутӑ-илӳ ирттермелли паллӑ вырӑн пулса тӑнӑ.

Современное имя город получил во время турецкого владычества, когда Каламбака стала важным торговым центром.

Каламбака // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0% ... 0%BA%D0%B0

Ватлӑхра хамӑр ята яриччен — канар ҫӗршыв панӑ ырлӑхра.

Help to translate

57 // Владимир Кузьмин. Владимир Кузьмин. Виҫӗ юман: повесть. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1986. — 144 с.

Ӑна «Чӑваш Республикин ял хуҫалӑхӗн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ» хисеплӗ ята илнӗ ятпа саламларӗҫ.

Help to translate

Ырми-канми ӗҫлекен - хисепре! // Елена ПОРФИРЬЕВА. https://putpobedy.ru/publikatsii/13455-y ... n-khisepre

Тепӗр теорипе, вӑл сахалтарах сарӑлнӑ пулин те, Самюэль де Шамплен ята индеецсенчен илнӗ, вӗсем Kebec сӑмахпа хӑйсен ҫӗрне каланӑ.

Согласно другой теории, хотя и менее распространённой, чем предыдущая, Самюэль де Шамплен позаимствовал название у индейцев, которые словом Kebec называли свою землю.

Квебек // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0% ... 0%B5%D0%BA

«Квебек» ята мӗнле илнӗ

История названия «Квебек»

Квебек // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0% ... 0%B5%D0%BA

Акӑ ӑҫтан пӗлет вӑл ку ята!

Help to translate

Тӗлӗк // Михаил Сунтал. Сунтал Михаил. Ҫӑтмах. Фантастикӑллӑ повесть. Шупашкар, 2009. — 120 с.

Таҫтан илтнӗ пек ку ята.

Help to translate

Тӗлӗк // Михаил Сунтал. Сунтал Михаил. Ҫӑтмах. Фантастикӑллӑ повесть. Шупашкар, 2009. — 120 с.

1996 ҫулта Михаил Ильич Пушкӑрт Республикин Ял хуҫалӑхӗн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ ята тивӗҫнӗ.

В 1996 году Михаил Ильич был удостоен звания Заслуженный работник сельского хозяйства Республики Башкортостан.

Алӑсене ӗҫ – чуна савӑнӑҫ // Галина ВАРИКОВА. https://sutasul.ru/articles/obshchestvo/ ... -n-3468717

Профессие чунтан парӑннӑшӑн, ырӑ йӑла-йӗркене сыхласа упранӑшӑн тата «Чӑваш Енре туса кӑларнӑ» текен ята ҫӳллӗ шайра тытса пынӑшӑн сирӗнтен кашнинех тав тӑватӑп.

Благодарю каждого из вас за верность профессии, сохранение традиций и поддержку на высоком уровне имени «Сделано в Чувашии».

Олег Николаев Машинӑсем тӑвакансен кунӗпе саламлани // Олег Николаев. https://glava.cap.ru/news/2023/09/24/ole ... ostroitely