Шырав
Шырав ĕçĕ:
Алӑкран тин ҫеҫ килсе кӗнӗ пӗчӗк те чӑмӑр питлӗ Варук панулми пек хӗрелсе кайрӗ.
Яла ҫӗнӗ ҫынсем килсен // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 288 с.
Тӳрех шыва, кӗпер айне чӑмӑр.
«Вилнӗ-шим эпӗ?..» // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 288 с.
Чӑмӑр вӑйсӑрланса лӗштӗр усӑнчӗ.
XVI // Никифор Мранька. Мранька Н.Ф. Ӗмӗр сакки сарлака. Роман. 2-мӗш том. Виҫҫӗмӗш кӑларӑм. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 592 с.
Вӑрҫӑ вӑрӑма кайсан, йывӑр ӗҫпе анис улма пек пит-куҫӗ тӗссӗрленсе илемсӗрленме, кашни каччӑ чуп тума ӗмӗтленекен чӑмӑр тути тӗс ҫухатма пултарать-ҫке-ха.
Аслатиллӗ ҫумӑр // Ӑсан Уҫӑпӗ. Ӑсан Уҫӑпӗ. Тӗлӗкри те пирӗнпех: повеҫсемпе калавсем. Шупашкар: «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2014. — 142 с. — 78–83 с.
Ҫула май яштака чӑмӑр ураллӑ, хитре пӳ-силлӗ, паянччен курман хӗре хуса ҫитсе иртсе кайрӗ.
Кайӑксем вӗҫекен тӳперен… // Ӑсан Уҫӑпӗ. Ӑсан Уҫӑпӗ. Тӗлӗкри те пирӗнпех: повеҫсемпе калавсем. Шупашкар: «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2014. — 142 с. — 5–54 с.
Витере — самӑртма хупнӑ ултӑ чӑмӑр сысна.
24 // Владимир Кузьмин. Владимир Кузьмин. Виҫӗ юман: повесть. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1986. — 144 с.
Каҫалапа хӗвел хӗрсе кайнӑ йывӑр чӑмӑр пек курӑнса анса ларать те, пушӑ хире хӗрлӗ тӗслӗ ҫутӑ ҫапать.К вечеру тяжелым раскаленным шаром закатывалось солнце и обливало красным светом пустыню.
Пушӑ хирпе // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Ҫӑвакан пӑр вӑл пӗчӗк ҫеҫ чӑмӑр пӑр катӑкӗсем.
Ҫанталӑк ҫинчен мӗн пӗлмелле // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Хӗвел вӑл хӗрсе тӑракан пит пысӑк чӑмӑр япала.
Ҫӗрпе Хӗвел // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Ҫӗре пӗчӗк шар (чӑмӑр) пек туса кӑтартаҫҫӗ, ҫав шара глобус теҫҫӗ.Землю изображают в виде небольшого шара, который называют глобусом.
Глобус // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Эпир хамӑр таврара ҫӗр ҫийӗн пӗчӗк пайне ҫеҫ куратпӑр, ҫавӑнпа та эпир чӑмӑр ҫӗр ҫинче пурӑннине туймастпӑр.
Ҫӗрӗн формипе пысӑкӑшӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Халӗ пурте пӗлеҫҫӗ: ҫӗр грексен шучӗпе пӗтӗм ҫӗр картти вӑл чӑмӑр.
Ҫӗрӗн формипе пысӑкӑшӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Авалхи ученӑйсем вара ҫӗр вӑл лаптак ҫаврашка мар, унӑн форми чӑмӑр, тесе шухӑшла пуҫланӑ.Древние ученые пришли к мысли, что земля — не плоский круг, что она имеет форму шара.
Ҫӗрӗн формипе пысӑкӑшӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Ҫак чӑмӑр ҫӗр тӑрӑх ҫӳреп, Сана тӑванӑм, асӑнса, Кӗнекеме парне кӳреп, Чехсем панчен алӑ тӑсса…
Тулӑх тапхӑр // Влас Паймен. «Тӑван Атӑл». — 1974, 2№ — 50–65 с.
«Юратнӑ хӗрӗн пурҫӑн пек кӑтри Ман ҫурӑмра ай вӗлтӗр вӗҫнӗ чух, Хаваслӑхпа чӑп чӑмӑр ҫеҫ кӑкри Туллин тулса пит хӑвӑрт тапнӑ чух — Чунтан савса яш туслӑх куркине Шалтти ӗҫме тӑсайӗ ман енне».
О, савнӑ тусӑм // Митта Петӗрӗ. «Капкӑн», 1940. — 12№ — 10–11 с.
Анчах Укахви кунта пӗрер ҫулталӑк-ҫулталӑк ҫурӑ аслӑрах тухнӑ: кӑкӑрӗ те чӑмӑр…
2 // Юрий Скворцов. Скворцов, Ю. И. Ҫул юлташӗ: калавсемпе кӗске повеҫсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1975. — 184 с. — 128–184 с.
Хӑнкӑрма пек чӑмӑр та типсе хӑмӑрланнӑ сыр кӑмписем, хулӑн хупӑллӑскерсем, шӑп тӑрринчен шӑтнӑ та, ҫав шӑтӑкран ҫил вӗрнӗ май, мӑрьерен кӑшт ҫеҫ йӑсӑрланакан сӗрӗмлӗ тӗтӗм пек, хӑмӑр тусан вӗҫет.
10 // Юрий Скворцов. Скворцов, Ю. И. Ҫул юлташӗ: калавсемпе кӗске повеҫсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1975. — 184 с. — 83–127 с.
Йӑвинче — тин ҫӑмартаран тухнӑ пысӑк чӑмӑр хырӑмлӑ, сар сӑмсаллӑ виҫӗ чӗпӗ.
Славик // Юрий Скворцов. Скворцов, Ю. И. Ҫул юлташӗ: калавсемпе кӗске повеҫсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1975. — 184 с. — 56–82 с.
Кӗске мӑйлӑ, пысӑк та хулӑн туталлӑ, кире пуканӗ пек чӑмӑр Куҫма, Янкасси тимӗрҫи, Павӑл аллине ҫатӑр чӑмӑртарӗ те тӳрех ыйтрӗ:
II // Лаврентий Таллеров. Таллеров Л.В. Сӑпка юрри: повеҫсем, калавсем тата очерксем. Чӑваш кӗнеке издательстви. Шупашкар, 1979 ҫ. — 400 с. — 338–356 с.
Лутраскер, аҫа хӑяр пек хӗрлӗ те чӑмӑр.
XXII // Лаврентий Таллеров. Таллеров Л.В. Сӑпка юрри: повеҫсем, калавсем тата очерксем. Чӑваш кӗнеке издательстви. Шупашкар, 1979 ҫ. — 400 с. — 94–253 с.