Corpus of the Chuvash language

5. Касса кӑларнӑ государствӑсене хӑйсен пысӑкӗш йӗркипе хут листи е тетрадь ҫине ҫыпӑҫтарӑр.

5. Расположите вырезанные государства последовательно по их величине, наклейте их на листе бумаги или в тетради.

Ҫӗр чӑмӑрӗ ҫинчи паллӑ государствӑсен вырӑнӗсене астуса юлмалли ӗҫ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

2. Касса кӑларнӑ типҫӗр пайӗсене хӑйсен пысӑкӗш йӗркипе хут листи е тетрадь ҫине ҫыпӑҫтарӑр.

2. Расположите вырезанные части света последовательно по их величине, наклейте их на листе бумаги или в тетради.

Полушари карттисене астуса юлмалли ӗҫ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Юр айӗнче тем пысӑкӗш пӑр ҫурӑкӗсем пытанса тӑнӑ.

Под снегом скрывались громадные ледяные трещины.

Кӑнтӑр полюсӗ патне кайни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Тем пысӑкӗш ледокол пӑр уйӗ ҫинелле хӑпарса каять те, ӑна пусса, пӑра аркатса тӑкать.

Громадный ледокол всей тяжестью налезает на ледяное поле, он давит его и раскалывает ледяную массу.

Ледокол Ҫурҫӗрти Пӑрлӑ океан тинӗсӗсем тӑрӑх ҫӳрени // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Инҫетре темле чӗрчунӑн темӗн пысӑкӗш пуҫӗ курӑнса кайрӗ.

Вдали показалась чья-то огромная голова.

Ҫурҫӗрти Пӑрлӑ океанра пурӑнакан чӗрчунсем // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Унӑн тавра тем пысӑкӗш пальмӑсем тата тропикри ытти йывӑҫсем ӳснӗ, вӗсене пысӑк лианӑсем ҫӗлен пек явӑнкаласа сырса илнӗ.

Огромные пальмы и другие тропические деревья, опутанные, как змеями, лианами, окружали его.

Негр ялне аркатни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ҫимӗҫӗсем — ача пуҫӗ пысӑкӗш мӑйӑрсем.

Плоды — орехи, величиной с детскую голову.

Тропик вӑрманӗсенчи ӳсентӑрансем // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Витӗр тухма ҫук чӑтлӑхра та вӑл хӑйӗн тем пысӑкӗш кӗлеткипе ҫӗмӗрсе ҫул туса пырать.

Огромным телом своим легко прокладывает дорогу в непроходимой чаще.

Тропик вӑрманӗсенчи чӗрчунсем // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Вӑрман тӑрӑх тем пысӑкӗш слон кӗтӗвӗ пырать.

По лесу медленно двигалось огромное стадо слонов.

Тропик вӑрманӗнче // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Тӑсӑлса, явӑнса ӳсекен тем пысӑкӗш ӳсентӑрансем — лианӑсем мӑн канат пек пӗр йывӑҫ ҫинчен тепӗр йывӑҫ ҫине куҫса пыраҫҫӗ, йывӑҫсенӗн тунисем тавра явӑна-явӑна тӑррине ҫитех хӑпараҫҫӗ те унтан аялалла ҫӗре ҫитес пекех ҫакӑнса тӑраҫҫӗ.

Огромные разнообразные ползучие и вьющиеся растения — лианы — толстыми канатами перекидывались с одного дерева на другое, обвивались вокруг древесных стволов до самых вершин и оттуда свешивались почти до земли.

Тропик вӑрманӗнче // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ҫынсем эсир тунӑ кӗлетке пысӑкӗш ҫеҫ пулас пулсан, ҫав сирӗн географи сӑнавӗсен площадки вӗсене тем аслӑш тӳремлӗх пек курӑннӑ пулӗччӗ.

Если бы были такие маленькие люди, то географическая площадка казалось бы им беспредельной равниной.

Сӑртран мӗн куратпӑр эпир // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Пятиизбянская станици тытӑнса тӑраймасть, сулахай енче ларакан тем пысӑкӗш станица Калач та шурӑ казаксен аллине кӗрет.

Пала Пятиизбянская, наискосок ее пал Калач — огромная левобережная станица.

1 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.

Анакан хӗвел, тем пысӑкӗш пулса тӑнӑскер, горизонта ҫывхарса пырать.

Солнце закатывалось, увеличиваясь до неестественных размеров.

3 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.

Юр кӗрчӗсем айӗнче ҫар карапӗсем ҫинчен антарнӑ тем пысӑкӗш хурансем йӑваланса выртаҫҫӗ.

Под сугробами погребены огромные котлы с военных судов.

1 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.

Кунта ҫитичченхи вырӑнсем ачасемшӗн паллӑ пулнӑ: унта вӗсем чупса ҫӳренӗ, вылянӑ, Коля пӗррехинче ӑв леш тем пысӑкӗш хыр хыҫне пытанса тӑрса Ленӑна вилес пекех хӑратнӑччӗ.

До сих пор места шли знакомые: здесь дети бегали, здесь они играли, а за той огромной сосной Коля однажды спрятался и до смерти перепугал Лену.

Улттӑмӗш сыпӑк // Иван Васильев. Рысс Е. Хӗрача ашшӗне шырать: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 140 с.

Сӗтел пек лаптак скаласем ҫинче темӗнле ҫав тери пысӑк нӳрӗк чӗрчунсем, темӗн пысӑкӗш слизняксем шуса ҫӳреҫҫӗ.

На плоских, как столы, скалах ползали какие-то громадные скользкие чудовища, какие-то слизняки невероятных размеров.

XXIV сыпӑк // Никита Волков. Стиветсон, Р.Л. Мул утравӗ: роман / вырӑсларан Н.Волков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1940. — 168 с.

Вӑл ӗнтӗ икӗ хутчен хӑйӗн каҫхи пропускне кӑтартнӑ — малтан ватӑрах самӑр хӗрарӑма, унтан теприне, темӗн пысӑкӗш тӑлӑп тӑхӑннине.

Он уже два раза предъявлял ночной пропуск — сначала пожилой полной женщине, затем другой, в громадном полушубке.

18. Колонист ҫурчӗ // Леонид Агаков. Матвеев Г.И. Симӗс вӑчӑрасем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 112 с.

Пӳлӗме помощникӗпе темӗн пысӑкӗш куҫлӑх тӑхӑннӑ пӗчӗк ватӑ ҫын кӗчӗ.

Вошел помощник со старым человеком маленького роста, в громадных очках.

17. Сехет чеелӗхӗ // Леонид Агаков. Матвеев Г.И. Симӗс вӑчӑрасем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 112 с.

Вӗсем, тӑван вырӑнӗсене пӑрахса, пӗчӗк ачисене йӑтса, темӗн пысӑкӗш ҫыхӑсене ҫӗклесе тӑшманран килйышӗ-килйышӗпе тарнӑ.

Бросив родные места, уходили они от врага целыми семьями, с малолетними детьми на руках, с громадными узлами.

1. Вӑрттӑн вӗлерни // Леонид Агаков. Матвеев Г.И. Симӗс вӑчӑрасем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 112 с.

Ҫул ҫинчи тӑпра ту ҫывхарнине кӑтарта пуҫларӗ; чуллӑ тӗмескесем ҫыран хӗрринчи ватӑ юман тымарӗсем пек курӑнса темӗн пысӑкӗш вулкан тавра капланса тӑраҫҫӗ.

Почва носила уже следы близости гор, скалистые отроги выступали из-под земли, точно корни старого дуба, мы огибали подножие вулкана.

XIII сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ. Жюль Верн. Ҫӗр варрине анса курни: роман. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1947. — 228 с.