Шырав
Шырав ĕçĕ:
Вӑл пуянлӑха, тусӗсене, цивилизациллӗ обществӑри положение ҫухатӗ; унтан та ытла, унӑн юратнӑ хӗрарӑмран уйӑрӑлмалла пулса тӑрать.
ХСVI сыпӑк // Феодосия Ишетер. Рид, Томас Майн. Пуҫсӑр юланут: роман / Майн Рид; вырӑсларан Ф. Ишетер куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1949. — 412 с.
Каллех вӑл плантацисене, чурасене, пуянлӑха, обществӑри положение, тепӗр енчен мӗскӗн чухӑнлӑха аса илчӗ.
LХХХIV сыпӑк // Феодосия Ишетер. Рид, Томас Майн. Пуҫсӑр юланут: роман / Майн Рид; вырӑсларан Ф. Ишетер куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1949. — 412 с.
Пӗр енчен вӑл плантацисене, чурасене, пуянлӑха тата обществӑри положенине, тепӗр енчен чухӑнлӑха аса илнӗ, чухӑнлӑхӗ уншӑн хӑй пӗтнӗ пекех туйӑннӑ.
LХХХIV сыпӑк // Феодосия Ишетер. Рид, Томас Майн. Пуҫсӑр юланут: роман / Майн Рид; вырӑсларан Ф. Ишетер куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1949. — 412 с.
Мустангер ремеслипе яланах цивилизациллӗ обществӑри юрӑхсӑр ҫынсем ҫеҫ пурӑннӑ.Ремеслом мустангера обычно занимались лишь отбросы цивилизованного общества.
XXIII сыпӑк // Феодосия Ишетер. Рид, Томас Майн. Пуҫсӑр юланут: роман / Майн Рид; вырӑсларан Ф. Ишетер куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1949. — 412 с.
Мещен е, пачах урӑхла, обществӑри ӗҫне килти ӗҫпе пӗлсе шайлаштарса пыракан телейлӗ ҫемьеллӗ ҫын пуласси ҫак туртӑм вӑйӗнчен килет.
11. Килте хӑвна мӗнле тытасси // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.
Вӑл хӑйне пысӑка хумасть, нихӑҫан та хӑйӗн обществӑри вырӑнне аса илтермест, каппайланмасть, тӗрлӗрен лару-тӑрӑва хӑвӑрт хӑнӑхма, ытти ҫынсен кӑмӑлне шута илме пӗлет.
Лайӑх енӗсем // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.
Тиркенин тӗллевӗ — обществӑри, ҫынри ҫитменлӗхсене пӗтерме пулӑшасси.Цель критики — устранение существующих в обществе недостатков.
Лайӑх енӗсем // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.
Ӗмӗрлӗхе ҫирӗпленнӗ йӗрке-норма ҫукки пурне те паллӑ ӗнтӗ, ҫак нормӑсем, яланхи пекех, пуҫпулса тӑракан класс интересӗсене палӑртаҫҫӗ, ун моралӗ обществӑри тӗп мораль шутланать.
1. Йӗрке-тирпей культури тата уйрӑм ҫын // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.
1830 ҫулхи Июльти революци вӑхӑтӗнчех Гюго: «литературӑри ирӗклӗх — политикӑлла ирӗклӗхрен ҫуралнӑ», «искусствӑри ирӗклӗх патне, обществӑри ирӗклӗх патне» — туртӑнать», тенӗ.
I // Михаил Рубцов. Гюго Виктор. Тӑхӑрвун виҫҫӗмӗш ҫул: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1958. — 282 с. — 3–19 с.
Ытти сакӑрвун проценчӗ — турра курайманнисем, мӗншӗн тесен хресчен ҫынни, хӑйӗн обществӑри вырӑнне пула, никама та ӗненесшӗн мар, тата вӑл ҫӗрпе туслӑ, унӑн пуҫӗ эмпирикле шухӑшлать.
Леонид аттемӗр ҫылӑх каҫарттарать // Асклида Соколова. Алексеев, Михаил Николаевич. Ҫӑкӑртан асли ҫук: [повеҫ] / М. Н. Алексеев. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1967. — 192 с.
Ун хыҫҫӑн вӑл правительство офицерсене иртӗнтерни, вӗсен дисциплинине сӑнаса тӑманни, обществӑри ахаль ҫынсене ҫителӗклӗ хисеплеменни, — (das bürrgerliche Element in der Soсietat) ҫаксемшӗн правительство айӑпли ҫинчен хытӑ ҫеҫ те мар, либераллӑрах та темиҫе сӑмах каласа хучӗ.
XVI // Николай Сандров. Тургенев И.С. Ҫурхи шывсем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш государство издательстви, 1952. — 142 с.
Кайӑк-кӗшӗк те, шӑна-пӑван та, ҫӗленсем те тытса ҫиеймен чухне кунти туземецсене вилӗмрен хӑтаракан апатпа тӑранмалла пулчӗ ҫулҫӳревҫӗсен: Паганель типӗ ҫырмара пӗр тӗслӗ курӑк тупрӗ, ҫав курӑкӑн сӗтекӗсем ҫинчен ӑна пӗрре ҫеҫ мар хӑйӗн географилле обществӑри юлташӗсем мухтаса каланӑ.
Ҫирӗм иккӗмӗш сыпӑк // Иван Митта. Жюль Верн. Грант капитан ачисем: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 36 с. — 500 с.
«Ухмаха ернӗ ҫын ҫырса пынисенче» Гоголь ҫак пурте кӳрентерекен «пӗчӗк ҫын» — Поприщин сӑмахӗсемпе чиновникла-дворянла обществӑри ҫынсен танмарлӑхне, ку обществӑри тӗрӗсмарлӑха уҫса парать:
Н. В. Гоголь ҫырнӑ «Петербург повеҫӗсем» // Михаил Рубцов. Николай Гоголь. Повеҫсем; вырӑсларан Михаил Рубцов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 147–158 с.
Театрта, кирек мӗнле спектакль лартсан та, эсир яланах ҫак обществӑри господасенчен пӗрне курма пултаратӑр, пӗр-пӗр «Филатка» пек пьесӑна лартнӑ чухне ҫеҫ кураймӑр, мӗншӗн тесен лайӑххипе начаррине питӗ лайӑх туяканскерсем, вӗсем кун пеккинчен ҫав тери йӗрӗнеҫҫӗ.
Невски проспект // Михаил Рубцов. Николай Гоголь. Повеҫсем; вырӑсларан Михаил Рубцов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 3–38 с.
Вӑхӑт ҫитӗ-ха, тен, часах ҫитӗ ҫав вӑхӑт, эпӗ ӑна шанатӑп, обществӑри лӑпкӑлӑха, тирпейлӗхе ҫавӑн пек пӑснинчен ҫынсем тӗлӗнме те пуҫлӗҫ, вара: «Мӗнле пулма пултарнӑ-ши ҫавӑн пек общество», — тесе калӗҫ.
IX // Ваҫлей Игнатьев. Лев Толстой. Повеҫсемпе калавсем. Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 3–86 стр.
— Пирӗн обществӑри хӗрарӑмсем намӑс ҫуртӗнчи хӗрарӑмсенни пек шухӑшпа пурӑнмаҫҫӗ тетӗр эсир, эпӗ вара; «тӗрӗс мар» тетӗп, хам калани тӗрӗс иккенне те кӑтартса пама пултаратӑп.
VI // Ваҫлей Игнатьев. Лев Толстой. Повеҫсемпе калавсем. Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 3–86 стр.
Халь Фан Сюань-чо Китайӑн пулас пурнӑҫӗ ҫинчен уйрӑммӑнах килӗшӳллӗ каларӗ тата хӑйне, хӑрушлӑха пӑхмасӑрах, Тӑван ҫӗршывӗн пурнӑҫӗнче кирлӗ ӗҫсемшӗн хыпса ҫунакан патриот вырӑнне шутлама та хӑйрӗ: ҫынсем хӑйсен обществӑри вырӑнӗ пулнине ӑнланса илеймесӗр яланах тертленеҫҫӗ вӗт…
Ҫу уявӗ // Михаил Рубцов. Лу Синь. Калавсем. Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 31–44 стр.
Хӑнасем пухӑнакан пӳлӗмре вӑл хӑйне хӑй чи чаплӑ обществӑри хӗрарӑмсенчен те лайӑхрах тыткалама пултарать.В гостиной она может иметь больше природного достоинства, чем дама самого высшего общества.
II // Иван Васильев, Григорий Краснов-Кӗҫӗнни. Толстой, Лев Николаевич. Казаксем: повесть; вырӑсларан И.С. Васильевпа Г.И. Краснов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 3–136 с.
Обществӑри тӑнӑҫлӑхпа ҫураҫӑва упрасси пирӗнтен кашнийӗнчен, пирӗн яваплӑ граждан позицийӗнчен, эпир пӗр-пӗрне хисепленинчен нумай килет.
Халӑх пӗрлӗхӗн кунӗ ячӗпе саламлани // Михаил Игнатьев. http://www.cap.ru/news/2019/11/02/glava- ... yaet-s-dne
«Мӗн тумалла?» роман геройӗсем — ХIХ-мӗш ӗмӗрти малта пыракан ҫынсем, вӗсем обществӑри чи кирлӗ ыйтусемпе интересленеҫҫӗ, ҫав ыйтусене пурнӑҫа кӗртес тесе ӗҫлеҫҫӗ.
«Мӗн тумалла?» роман ҫинчен // Николай Сандров, Владимир Садай. Чернышевский, Николай Гаврилович. Мӗн тумалла?: роман; вырӑсларан Николай Сандров, Владимир Садай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 485–495 с.