Corpus of the Chuvash language

Ҫак йӗкӗт ун патӗнче ҫичӗ кун пурӑнчӗ те, Завьялов Виктора хӑнӑхма пуҫларӗ.

Help to translate

7. Ҫӗр ҫинче миҫе чӑнлӑх? // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Йӗлтӗрҫӗсен кивӗрех курткине тӑхӑннӑ ҫӳллех мар, типшӗмрех йӗкӗт Завьялова тӳрех кӑмӑла кайрӗ, Унӑн чӗлхи ҫивӗч пулнӑ, хӑйне вӑл ытлашширех шаннӑ, ҫав вӑхӑтрах ачалла айван пулнӑ.

Help to translate

7. Ҫӗр ҫинче миҫе чӑнлӑх? // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Мӗн ас тума пултартӑр ҫакӑн пек йӗкӗт?

Help to translate

6. Шырама пуҫлама ыйтатӑп… // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Йӗкӗт Ленинградра институт пӗтернӗ, ӗҫлемелли вырӑна тухса кайиччен Мускава пырса ик-виҫ эрне Завьялов патӗнче пурӑнма юрать-ши, тесе ыйтнӑ.

Help to translate

4. Ҫӑра курӑк тата ҫӑлтӑрсем // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Ку йӗкӗт ӑна ҫур ҫул хушши тапӑнать ӗнтӗ.

Help to translate

3. Ҫул-йӗр пуҫламӑшӗ // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Кулӑшла йӗкӗт.

Help to translate

3. Ҫул-йӗр пуҫламӑшӗ // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Хӑйне хӑй вӑл никама та кирлӗ мар, пуриншӗн те ют йӗкӗт пек туйрӗ.

Help to translate

2. Вӑхӑт, каялла! // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Ҫамрӑк турра аса илтерекен, вӑрӑм ураллӑ йӗкӗт, ансӑр плавка — пит кӗске йӗм тӑхӑннӑскер, шывран тухсан тӑхӑнмалли халатлӑ ҫинҫешке хӗрпе юнашар тӑрать.

Help to translate

I. Пӗр каҫхине // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Ытла та ҫамрӑк курӑнакан йӗкӗт ун чухнех поэзи пирки питӗ хӑюллӑ та тарӑн шухӑшлӑ сӑмах каларӗ.

Help to translate

Ҫамрӑклӑх // Влас Паймен. «Тӑван Атӑл». — 1974, 2№ — 50–65 с.

Ҫӳллӗ, ҫинҫешке, ҫамрӑк йӗкӗт.

Help to translate

Ҫамрӑклӑх // Влас Паймен. «Тӑван Атӑл». — 1974, 2№ — 50–65 с.

Халӗ те, ун ятне асӑнсанах, куҫ умне ҫирӗм ҫиччӗри уҫӑ кӑмӑллӑ, хура кӑтра ҫӳҫлӗ, ҫутӑ ачаш куҫлӑ йӗкӗт тухса тӑрать…

Help to translate

Уяртсан… // Влас Паймен. «Тӑван Атӑл». — 1974, 2№ — 50–65 с.

— Хе-ей, темех пур ӗнтӗ унта, — аллине сулать мучипе юнашар ларса пыракан йӗкӗт.

Help to translate

Чемее пырса кӗрсен // Георгий Янгай. «Капкӑн», 1970. — 1№ — 2-3 с.

Таҫта ҫити инҫете хӗр ҫураҫма (е вӑрлама) кайнӑ чухне пӗр каччӑшӑнах ҫеҫ ҫав тери инҫе ҫула пуҫтарӑнман-тӑр, кайнӑ-кайнах темиҫе йӗкӗт валли те арӑм тупса килме тӑрӑшнӑ.

Собираясь отправиться за тридевять земель сватать (или украсть) невесту, конечно же, думали заодно взять невест и для других сыновей, чтобы утомительная дорога на дальние расстояния себя оправдала.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Акӑ «Вӗре ҫӗленпе паттӑр Ваҫилли» текстра йӗкӗт хӑйне вӗлерме шутланӑ амӑшӗпе вӗре ҫӗлене хӑйӗн тупӑкне караппа юхтарса яма ыйтать.

Так, в тексте «Огненный змей и Василли-батыр» молодец-батыр, родная мать которого со змеем сговорились погубить, говорит следующее: Когда меня убьете, сколотите гроб, тело положите в гроб… и постройте корабль, поместите гроб на корабль.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Паттӑр йӗкӗт асамлӑ майпа ҫурални ҫинчен калакан мотивсен никӗсӗнче сӗм авалхи ҫынсен партеногенез ӑнлавӗ ӳкерӗнсе юлнине куратпӑр.

Мотив чудесного рождения берет свои истоки из архаических представлений о партеногенезе (девственном зачатии).

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Тӗп тема унта та, кунта та пӗр пекрех: авланма вӑхӑт ҫитнӗ йӗкӗт арӑм тумалӑх хӗр шырать.

Главный мотив в обоих видах устной народной словесности — стремление жениха любой ценой добыть невесту.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Урхамах ҫинчи йӗкӗт аҫтахапа ҫапӑҫни ҫинчен калакан сюжет пӑлхарсем патне иран чӗлхиллӗ халӑхсен сӑмахлӑхӗ урлӑ кӗнӗ тесе ҫирӗплетет55. Ку шухӑшпа килӗшмелле, патша хӗрӗсене ҫиме килекен (е халӑха шывсӑр аптӑратса ҫитернӗ ҫӑлри) нумай пуҫлӑ аҫтаха-ҫӗлен Шыв хуҫине калӑпласа тӑрать, вӑл сӑнар пирӗн юмахла прозӑна каярах кӗнӗ пулас.

Он утверждает, что мотив битвы юноши со змеем (драконом) пришел к болгарам из устной словесности ираноязычных народов. Мы согласимся с его мнением, также полагая, что образ хозяина водной стихии получил в дальнейшем воплощение в многоглавом змее-драконе, который то приходит пожирать царских дочерей, то живет в колодце и, не допуская к воде людей, мучает их жаждой. Этот образ, вероятно, появился в чувашской сказочной прозе позднее.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Эпир пӗлетпӗр: ку пайрӑмсем нараста юмахӗсенче тӗл пулаҫҫӗ, паттӑр юмахӗсенчи йӗкӗт ялан тенӗ пек хӑй вӑйӗпе тӑшмана ҫӗнтерет.

хотя эти детали, как мы знаем, характерны только для волшебных сказок, в богатырских же сказках герой действует без помощи извне, сам, собственными усилиями побеждает врага.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Анчах нараста юмахӗсенчи качча вилӗм витӗр тухма вӑрманта пурӑнакан карчӑк (шур сухаллӑ ватӑ, хӗрсем, лаша т. ыт. ) пулӑшать пулсассӑн, паттӑр юмахӗсенчи йӗкӗт йывӑрлӑхсене хӑй вӑйӗпе ҫӗнтерет.

Однако если в волшебных сказках герою избежать гибели и одержать верх над злом помогают другие персонажи (лесная старуха, белобородый старик, девы, лошадь и др. ) или волшебные предметы, то в богатырских сказках юноша обходится без помощников, через все испытания успешно проходит благодаря собственным усилиям и уменью.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Эльвира ҫумӗнчен шыва кӗмелли пӗчӗк тӑвӑр труссиклӗ йӗкӗт ҫӗкленчӗ.

Help to translate

Славик // Юрий Скворцов. Скворцов, Ю. И. Ҫул юлташӗ: калавсемпе кӗске повеҫсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1975. — 184 с. — 56–82 с.