Шырав
Шырав ĕçĕ:
Ҫавна шута хурсах ӗнтӗ 1998 ҫулта Юхма Мишшине «Вилӗмсӗрлӗх» историлле тетралогишӗн (унта «Эткер», «Термен», «Анне ҫӑкӑрӗ», «Атте пахчи» романсем кӗреҫҫӗ) тата чӑваш литературинче историлле хайлавсен жанрне аталантарса ярассишӗн пысӑк та паллӑ, сумлӑ ӗҫсем тунӑшӑн Валентин Пикуль ячӗпе хисепленекен Пӗтӗм тӗнчери литература премине панӑ.
Юратнӑ Чӑвашстан сӑнарӗ // Роза Петрова-Ахтимирова. Юхма М. Кӑвал ҫӗмрен: историлле роман. — Шупашкар: «Вучах» библиотеки, 1998. — 352 с. — 3–6 с.
Вӑл историлле калавсем те, историлле очерксем те нумай ҫырнӑ.
Юратнӑ Чӑвашстан сӑнарӗ // Роза Петрова-Ахтимирова. Юхма М. Кӑвал ҫӗмрен: историлле роман. — Шупашкар: «Вучах» библиотеки, 1998. — 352 с. — 3–6 с.
Презентацире ун «Ҫuvaşҫa Ҫok Zamanlı Ses Bilgisi» («Чӑваш чӗлхин историлле фонетики») тата «Ҫuvaşҫa Ҫok Zamanlı Morfoloji» («Чӑваш чӗлхин историлле морфологийӗ») ӗҫӗсене кӑларса тӑратӗҫ.
Шупашкарта турккӑ ӑсчахӗсен ӗҫӗҫене хӑтласшӑн // Ирӗклӗ сӑмах. Ирӗклӗ сӑмах
Яланхи пекех вӗсем, иртнисене аса иле-иле, хаваслӑн калаҫрӗҫ, тӗнчери пур япала ҫинчен те калаҫса илчӗҫ: ун чухнехи историлле ӗҫсенчен пуҫласа (ҫак пӗчӗк кружока Канзасри тавлашуллӑ вӑрҫӑ интереслентернӗ; вӑл вӑрҫӑ ҫурҫӗрпе кӑнтӑр хушшинче пыракан аслӑ вӑрҫӑ умӗнхи вӑрҫӑ пулнӑ, ку аслӑ вӑрҫӑ вара Америкӑра кӑна мар пулмалли, татах та аслӑрах событисем умӗнхи вӑрҫӑ пулнӑ; халӗ политика ҫинчен пурте калаҫаҫҫӗ, ун чухне политикӑпа интересленекенсем питӗ сахал пулнӑ; вӗсен шутӗнче — Лопухов, Кирсанов, вӗсен тусӗсем) Либих теорийӗ тӑрӑх ҫӗрӗҫӗн химилле никӗсӗсем мӗнле пулмалли ҫинчен ун чухне тавлашни таран, историлле прогресӑн законӗсем ҫинчен те, — ун чухне ҫакӑн пек кружоксенче ҫав законсем ҫинчен асӑнмасӑр пӗр калаҫу та иртмен, — чӑн-чӑнах кӑмӑл туртнине ӑна тума тӑрӑшаҫҫӗ, тӑваҫҫӗ те — фантазилле ӗмӗтсенчен, пурнӑҫланман, пурнӑҫланма кирлӗ те мар ӗмӗтсенчен уйӑрса илесси питӗ паха пулни ҫинчен, — фантазилле ӗмӗтсене вӗсене, вӗри чир чухне шыв ӗҫес килне пек, пӗр ҫакӑ ҫеҫ кирлӗ: организма сыватмалла, вӑл ӗмӗтсем, организм чирлӗ пулнӑ пирки, чӑн-чӑн кӑмӑл туртнине пӑсса ҫуралаҫҫӗ, — ун чухне антропологилле философи кӑларса тӑратнӑ ҫав тӗп уйрӑмлӑх питӗ кирли ҫинчен те, пурин ҫинчен те, ҫавӑн йышши тата ун йышши те мар, анчах ҫавнашкал япаласем ҫинчен калаҫрӗҫ.
II // Николай Сандров, Владимир Садай. Чернышевский, Николай Гаврилович. Мӗн тумалла?: роман; вырӑсларан Николай Сандров, Владимир Садай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 495 с.
Шӑпах та ҫакӑ – историлле ҫӗнтерӳсен тӗп никӗсӗнче, малашне те ҫаплах пулӗ.
Катькасри паттӑр салтак ҫӗршыва хӳтӗлет // Евстолия СЕРОВА. https://www.zp21rus.ru/glavnye-novosti/1 ... a-kh-t-let
Ҫак альбом хӑйне евӗр пархатарлӑ тӗрен пултӑр-ха эппин, чӑвашсен уяв тумӗн историлле пӗлтерӗшӗпе илемне туллирех уҫса патӑр.
Кӳртӗм // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.
«Ла Фениче» театрта иртнӗ историлле премьера шутӗнче ҫаксене палӑртма пулать:Среди исторических премьер, состоявшихся в театре «Ла Фениче»:
Ла Фениче // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9B%D0%B0_% ... 1%87%D0%B5
Вӑл каланӑ тӑрӑх, патшалӑх Пуҫлӑхӗн историлле тавракурӑмӗ «эмоциллӗ характерлӑ мар, пуҫламӑш ҫӑлкуҫӑн конкретлӑ пӗлӗвӗсем ҫинче никӗсленет».
Путин историе тарӑн пӗлни ҫине таянать, пӗлтернӗ Кремльте // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/politika/202 ... te-3639510
Кашни историлле эпохӑра вырӑн королевин кульчӗ ӳссе сарӑлса пынӑ.
Канаш параканни // Николай Сорокин. Сорокин Н.М. Тӑлӑх арӑм минтерӗ. Савнисен романӗ. – Шупашкар: «Ҫӗнӗ Вӑхӑт», 2019. – 216 с.
Уҫнӑ ҫӗре район администрацийӗн пуҫлӑхӗн заместителӗ Алексей Данилов хутшӑннӑ, вӑл ял ҫыннисене историлле асаилӗве перекетлӗ пӑхнӑшӑн тав тунӑ, ҫакӑ уйрӑмах халӗ, ятарлӑ ҫар операцийӗ ирттернӗ тапхӑрта, пӗлтерӗшлӗ.
Никам та манман, нимӗн те манӑҫман // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/nikam-ta-nim ... an-3458202
Ҫак ыйтусем ҫине историлле геологи пек наука хуравлама пултарать, - палӑртнӑ вӑл.На эти вопросы может ответить такая наука, как историческая геология. – отметила она.
Полина Бородулина: "Ҫутҫанталӑкпа ҫыхӑннӑ пур япалана та юрататӑп" // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/common_mater ... -p-3447564
Историлле ӑнлану, тахҫанхи интереслӗ мар фигура?
7. Ҫӗр ҫинче миҫе чӑнлӑх? // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.
Учебник тӑвас тӗлӗшпе Владимир Мединский, Раҫҫей историлле ҫутӗҫ комиссийӗн председателӗ тата Александр Чубарьян академик ӗҫленӗ.
Пушкӑртстанри аслӑ класра вӗренекенсем историне ҫӗнӗ учебниксемпе вӗренӗҫ // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/v-rent/2023- ... en-3404396
Раҫҫейӗн историлле ялавӗсемпе символӗсем пурте граждансене те, обществӑлла вӑйсемпе влаҫ представителӗсене те хисеплеме хушаҫҫӗ, мӗншӗн тесен Раҫҫей нацийӗпе патшалӑхӗн вӗҫӗмсӗр аталанӑвне палӑртаҫҫӗ, - кӑтартнӑ вӑл.
Путин Раҫҫее Патшалӑх ялавӗн кунӗ ячӗпе саламланӑ // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/kultura/2023 ... an-3397960
Интереслӗ, унта хутшӑнакансем историлле нихҫан пулман атмосферӑна кӑна мар, декорацисем тӑвас тесе сахал мар репетицисем ирттернӗ.
Чӗрӗлнӗ истори: Бурзян районӗнче ҫамрӑк юмахҫӑсен конкурсӗ иртет // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/kultura/2023 ... et-3391763
20 пин ытла ҫын тата виҫӗ пин ытла строительство организацийӗ республикӑн хӑйне евӗрлӗ архитектура сӑн-сӑпатне йӗркелет, ҫав хушӑрах унӑн историлле уйрӑмлӑхне сыхласа хӑварассишӗн тӑрӑшать; инженери, социаллӑ пурнӑҫ тата транспорт инфратытӑмӗн объекчӗсене тумалли, ҫурт-йӗр туса лартмалли тата территорисене тирпей-илем кӗртмелли программӑсене ӑнӑҫлӑн пурнӑҫа кӗртет.
Олег Николаев Строитель кунӗпе саламлани (2023) // Олег Николаев. https://glava.cap.ru/news/2023/08/13/ole ... stroitelya
Театр коллективӗ кӑҫалхи сезонра та лайӑх ӗҫлерӗ: партин историлле XXII съезчӗ тӗлне паллӑ совет композиторӗн Б. Мокроусовӑн «Чапай» ятлӑ ҫӗнӗ оперине сценӑ ҫинче кӑтартрӗ.
Коммунизм культури // И.А. Маркелов. «Тӑван Атӑл». — 1962, 2(95)№ — 80-88 с.
Совет Союзӗнчи Коммунистсен партийӗн ХХ-мӗш, унтан тата ХХII-мӗш съезчӗсен историлле решенийӗсем: уйрӑм ҫынна пысӑка хунин юлашкийӗсене хирӗҫ парти ҫирӗппӗн кӗрешни, парти пурнӑҫӗнче ленинла нормӑсем туса хуни — ҫаксем пурте пирӗн обществӑн ӑс-тӑн пурнӑҫӗнче чӗрӗ те хӑватлӑ вӑй пулса тӑраҫҫӗ.
Коммунизм культури // И.А. Маркелов. «Тӑван Атӑл». — 1962, 2(95)№ — 80-88 с.
Уйрӑмах, леш историлле кун, хӑй шӑв-шав пуҫласан, Унтрей милици чӗнтернӗшӗн каҫарма пултарайман…
Хӑрушӑ тавӑру // Леонид Агаков. Агаков, Л. Я. Суя телей: сатирӑлла калавсем; худож. В. Агаков. - Шупашкар: КПСС Чӑваш обкомӗн издательстви, 1975. — 64 с. — 12–21 с.
Унсӑр пуҫне краеведсен ӗҫӗ-хӗлӗ ҫинче те чарӑнса тӑрӑпӑр, мӗншӗн тесен краеведсем кӗнекесем кӑларас, историлле ҫӗнӗ документсем халӑх патне ҫитерес ӗҫре питӗ пысӑк».
Чӑваш Ен тавра пӗлӳҫисен форумӗ // Чӑваш Ен наци телекуравӗ. http://www.ntrk21.ru/video/60501