Corpus of the Chuvash language

Ҫичӗ теҫетке ҫул ӗнтӗ историксем, тӗпчевҫӗсем Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫипе ҫыхӑннӑ пулӑмсене тӗпчеҫҫӗ.

Help to translate

Шуррисемпе те ҫапӑҫнӑ, нимӗҫсене те парӑнтарнӑ // Пурнӑҫ ҫулӗпе. http://alikovopress.ru/shurrisempe-te-ca ... tarna.html

Вӑл Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫипе пӗр килнӗрен ҫӑмӑлах пулман-ха Лидия аппан.

Help to translate

Вӑрҫӑ ачисем синкерлӗ кунсен чӗрӗ палӑкӗсем // Пурнӑҫ ҫулӗпе. http://alikovopress.ru/varca-achisem-sin ... kesem.html

Вӗсене кӑҫал Тӑван Ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫипе ҫыхӑннӑ паллӑ датӑсене халалланӑ.

Help to translate

Вести Чӑваш Ен. 02.05.2023 кунхи кӑларӑм // «Чӑваш Ен» ПТРК. https://chgtrk.ru/programmy/rossiya-1/ve ... t-02052023

Ун пысӑк пайӗ Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫипе ҫыхӑннӑ.

Help to translate

Вӑрнарсем те, йӗпреҫсем те манмаҫҫӗ // Светлана ЧИКМЯКОВА. http://putpobedy.ru/publikatsii/11837-v- ... te-manmacc

Чӑваш ҫамрӑкӗсене пуҫласа хӑҫан вырӑс ҫарне илме тытӑннине пӗлместӗп эпӗ, анчах Шурча вӑрҫипе ҫыхӑннӑ материалсенче асӑннӑ салтаксем — халӑхпа пӗрле ҫапӑҫава кӗнисем, вӗсене полицие сутнисем, свидетельсем, инвалид командинчи (отставкӑна тухнӑ) салтаксем — пурте тенӗ пек, салтака 1812 ҫулта кайнисем пулнӑ.

Когда стали забирать чувашских мужчин в русскую армию, точно нам неизвестно, но в материалах, связанных с Акрамовской войной, упоминаются именно солдаты, вместе с крестьянами боровшиеся с угнетателями и выданные полиции предателями, а также свидетели этих предательств, инвалидная команда (вышедшие в отставку), призванные в 1812 году.

I // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Часах Матвисен килне Кӗсен Петти ывӑлӗ Мишша, ҫатӑлти ашшӗ пек мар чӗмсӗр те лӑпкӑ ҫамрӑк (Телегин унчченрех вӑл Тарьене кӑмӑлланине сиснӗччӗ-ха), каярах Кӗсен Петти хӑй те (тахҫан вӑл Кашкӑр Микули ҫумӗнчен хӑпма пӗлместчӗ, лешне тытса кайсан, ӑна-кӑна тавҫӑрса илчӗ курӑнать те, мул хуҫисемпе халлӗхе ҫыхланмасть-ха), Кӑртти Йӑванӗ, пӗрремӗш тӗнче вӑрҫипе граждан вӑрҫи вӑхӑтӗнче арҫынсӑр юлнӑ кил хуҫи хӗрарӑмсем тата ялти активист, вулӗҫтӑвком членӗ Шикки Ваҫҫи килчӗҫ.

Help to translate

2 // Николай Максимов. Максимов Н.Н. Синкер. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1991. — 349 с.

— Сепаратнӑй мир тусассӑн, эпир империалистла государствӑсен пӗр-пӗринпе ҫапӑҫакан икӗ ушкӑнӗнчен те — хальхи самантлӑхшӑн мӗнпур пысӑк майсене илсе хӑтӑлатпӑр, ку ӗҫре — вӗсем пӗр-пӗринпе вӑрҫса ҫапӑҫнипе усӑ куратпӑр, вӗсем халех пире хирӗҫ пӗрлешсе тухма пултарассине кансӗрлетпӗр; вӗсен вӑрҫипе усӑ куратпӑр та, социализмла революцие малалла илсе пырса ҫирӗплетмешкӗн пӗр вӑхӑтлӑха хамӑр аллӑмӑрсемпе ирӗклӗн ӗҫлемелли май тупатпӑр… —

— «Если мы заключаем сепаратный мир, мы в наибольшей, возможной для данного момента степени освобождаемся от обеих враждующих империалистических групп, используя их вражду и войну, — затрудняющую им сделку против нас, — используем, получая известный период развязанных рук для продолжения и закрепления социалистической революции».

1 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.

Граждан вӑрҫипе ют патшалӑхсен интервенцийӗ вӑхӑтӗнче ҫав скептиксен ушкӑнӗ калатчӗ: Совет влаҫӗ, сӑмах та ҫук, начар япала мар, анчах Деникинпа Колчак плюс иностранцӑсем ӑна ӳкереҫҫӗ-и тен.

Во время гражданской войны и иностранной интервенции эта группа скептиков говорила: Советская власть, конечно, вещь не плохая, но Деникин с Колчаком плюс иностранцы, пожалуй, одолеют ее.

IV // И. Кузнецов, А. Золотов, П. Иванов. Сталин, Иосиф Виссарионович. ССР Союзӗн Конституци проекчӗ ҫинчен : (Пӗтӗм Союзри Советсен Чрезвычайлӑ VIII съездӗнче 1936 ҫ. ноябрӗн 25-мӗшӗнче тунӑ доклад) / И. В. Сталин ; Г. А. Молостовкин куҫарнӑ. - Шупашкар : Чӑваш АССР государство издательстви, 1936. — 58 с.

Керенский каярахпа: «Революцие сутӑнчӑксем кирлӗ мар. Кайӑрах!» тесен, Биденко, шӑлне шатӑртаттарса, сасартӑк: «Ан тив, вӗсем хӑйсен вӑрҫипе тӗп пулччӑр», — тенӗ те тарланӑ ҫурӑмӗпе каялла ҫаврӑнса, позицирен ҫуранах хӑйсен килне Херсон кӗпӗрнине тухса утнӑ.

Когда же Керенский произнес последние слова: «Революции не нужны предатели. Уходите же!» — и сделал паузу, Биденко вдруг застонал, странно оскалился, плюнул и, сказав довольно громко: «А нехай они все с тою войною идут у болото», как был в стеганой телогрейке и с недоуздком в руке, повернулся пропотевшей спиной и ушел пешком с позиции домой, в Херсонскую губернию.

IX сыпӑк // Андрей Краснов. Катаев В.П. Эпӗ — ӗҫхалӑх ывӑлӗ: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 112 с.

Тӑван ҫӗр-шывӑн Аслӑ вӑрҫипе ун хыҫҫӑнхи тапхӑрта Барановский нимӗҫ фашизмӗ Совет ҫӗрӗ ҫинче тунӑ хӑрушӑ ӗҫсене тӗпчекен патшалӑх комиссийӗн членӗ пулнӑ май уҫӑмлӑн курса ӗненнӗ: вӑрҫӑ халӑхӑн пин-пин чаплӑ палӑкне йӗркерен кӑларнӑ!

Help to translate

Палӑксем те ҫынсем пекех калаҫаҫҫӗ // Геннадий Кузнецов. Хыпар, 2014.01.10

Н. Мранька — граждан вӑрҫипе Аслӑ Отечественнӑй вӑрҫӑ ветеранӗ.

Н. Мранькка — ветеран Гражданской войны и Великой Отечественной войны.

«Ӗмӗр сакки сарлака» романпа унан авторӗ // Николай Григорьев. Мранька Н.Ф. Ӗмӗр сакки сарлака. Роман. 1-мӗш том. Виҫҫӗмӗш кӑларӑм. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 592 с.

Вӑрҫи ҫине те малтанхине тӳссе курнисем тиркесе пӑхрӗҫ: анлӑшӗ те, вӑйӗ-шывӗ те, ҫухатӑвӗсем те — пурте вӗсем, Германи вӑрҫипе танлаштарсан, теттелле ҫеҫ.

Да и к самой войне все участники прежней относились пренебрежительно: и размах, и силы, и потери — все в сравнении с германской войной было игрушечно.

X // Аркадий Малов. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Виҫҫӗмӗш кӗнеке. Аркадий Малов куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1974. — 438 с.

Революципе ҫеҫ те мар, граждан вӑрҫипе тата.

И не только революцией, но и гражданской войной.

I // Аркадий Малов. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Иккӗмӗш кӗнеке. Аркадий Малов куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1963. — 415 с.

Анчах икӗ тинӗс пӗрлешнӗ тӗлте ларакан кӑнтӑрти канлӗ хула Сталинла пилӗкҫуллӑхсем вӑхӑтӗнче тата икӗ вӑрҫӑ — граждан вӑрҫипе Отечественнӑй Аслӑ вӑрҫӑ ҫулӗсенче — пачах та урӑххипе чапа тухнӑ.

Но уютный южный город, стоящий на слиянии двух морей, успел снискать совсем иную славу в бурные годы первых пятилеток и двух войн — гражданской и Великой Отечественной.

Керчьри урам // Тани Юн. Лев Кассиль. Кӗҫӗн ывӑл урамӗ: повесть. Тани Юн куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР Государство Издательстви, 1953.