Corpus of the Chuvash language

Сӑмахран, каллех вӑтамран илӗпӗр, утмӑл пиллӗке ҫитекен арҫынсен хисепӗ чухлех илнӗ хӗрарӑмсем ҫитмӗл пиллӗке ҫитеҫҫӗ; аталану срокӗсем тӗрлӗрен пулнине пӑхсан, хӗрарӑм организмӗ ҫирӗпрех пулни ҫитӗнӳ тапхӑрӗсене шута илмен статистика кӑтартса панинчен те лайӑхрах курӑнать.

Положим, тоже приблизительно, что до семидесяти лет доживает такая же пропорция женщин, какая из мужчин доживает до шестидесяти пяти; если мы сообразим разность сроков развития, перевес крепости организма женщины выставится гораздо сильнее, чем предполагает статистик, не бравший в расчет разности лет совершеннолетия.

VII // Николай Сандров, Владимир Садай. Чернышевский, Николай Гаврилович. Мӗн тумалла?: роман; вырӑсларан Николай Сандров, Владимир Садай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 495 с.

Хальлӗхе «пӗлӳлӗх», «аталану», «пулӑшу» пӗлтерӗшлӗ тата ытти символсем ҫухалма ӗлкӗрнӗ ӗнтӗ.

так уже пропали символы со значениями «знание», «эволюция», «созидание» и другие.

Сӑтӑрҫӑсем Хӗрлӗ тӳремри плита ҫинчен чӑваш символӗсене вӑрлаҫҫӗ // Ирӗклӗ сӑмах. Ирӗклӗ сӑмах

2. Чӑваш Республикин территорийӗнче промышленноҫӑн ҫӗнӗ технопаркӗсене тӑвас тата пуррисене аталантарас ӗҫе Раҫҫей Федерацийӗн талккӑш аталану стратегине, ҫавӑн пекех Раҫҫей Федерацийӗн территорине планламалли схемӑсене тата Чӑваш Республикин территорине планламалли схемӑна шута илнӗ май туса пыраҫҫӗ.».

2. Создание новых и развитие существующих промышленных технопарков на территории Чувашской Республики осуществляются с учетом стратегии пространственного развития Российской Федерации, а также схем территориального планирования Российской Федерации и схемы территориального планирования Чувашской Республики.».

Чӑваш Республикин "Чӑваш Республикинчи промышленность политики ҫинчен" саккунне улшӑнусем кӗртесси ҫинчен // Михаил Игнатьев. Закон №59 от 20 сентября 2018 г.

68-мӗш Акатуй-Сабантуй программипе, ҫӗнӗлӗхсемпе район администрацийӗн социаллӑ аталану, туризм тата вырӑнти хӑй тытӑмлӑх органӗсем- пе ӗҫлекен пай пуҫлӑхӗ А. Куданова паллаштарчӗ (унпа паянхи номерӗн 3-мӗш страницинче тӗплӗнрех паллашма пултаратӑр).

Help to translate

Ыйтӑвӗсем тӗрлӗрен, тӗллевӗ — пӗрре // А. ЕГОРОВА. «Авангард», 2019.06.04

Мероприятие Патӑрьел тата Шӑмӑршӑ районӗсен ҫар комиссарӗ В. Семенов, республикӑри «Пограничное братство» общество правленийӗн председателӗ А. Шорников (сӑн ӳкерчӗкре ҫамрӑк кадетсене саламлать), район администрацийӗн социаллӑ аталану, туризм тата вырӑнти хӑй тытӑмлӑх ыйтӑвӗсемпе ӗҫлекен пай пуҫлӑхӗ А. Куданова, кадет класӗнче вӗренекенсен ашшӗ-амӑшӗ хутшӑнчӗҫ, пурте ҫамрӑк туссене ҫирӗп вӑй-халлӑ, пултаруллӑ, кӑтартуллӑ кадетсем пулса ҫитӗнме ырӑ сунчӗҫ.

Help to translate

Ырӑпа пурӑнакан ырӑ ят хӑварать // А. ЕГОРОВА. http://avangard-21.ru/gazeta/11294-yr-pa ... t-kh-varat

Юбилей ячӗпе саламланӑ май, район администрацийӗн пуҫлӑхӗ А. Кузнецов, кунти социаллӑ аталану тата архив ӗҫӗн пайӗн начальникӗ Р. Осипова, «Трак ен» ентешлӗхӗн председателӗ, район депутачӗсен Пухӑвӗн председателӗ А. Львов, Чӑваш халӑх поэчӗ Ю. Сементер, Кӗҫӗн Шетмӗ ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Г. Ефимова Кӗҫӗн Шетмӗри кану центрӗ ку тӑрӑхшӑн чӑн-чӑн культура вучахӗ пулнине палӑртрӗҫ.

Help to translate

Кӗҫӗн Шетмӗри кану ҫуртне — 45 ҫул // В. Ильина. «Ял пурнӑҫӗ», 2019.02.22

Чӑваш кӗнеке издательствин тӗп редакторӗ В. Н. Алексеев предприятин аталану ҫул-йӗрӗпе ачасене кӗскен те интереслӗ паллаштарчӗ: — Чӑваш кӗнеке издательстви кӑҫалхи чӳк уйӑхӗн 12-мӗшӗнче 95 ҫул тултарать.

Главный редактор Чувашского книжного издательства В. Н. Алексеев кратко и интересно познакомил детей с путём развития предприятия: - Чувашскому книжному издательству 12-го ноября этого года исполняется 95 лет.

«Чӑваш кӗнеки. Пултаруллӑ ҫамрӑксем» конкурс ҫӗнтерӳҫисене чысларӗҫ // О. Иванова. «Ял пурнӑҫӗ», 2015.11.17

Чи кирли - аталану урӑх чӗлхепе ҫеҫ пулса иртнипе ҫырлахмалла мар.

Самое необходимое - не надо ограничиваться тем, что развитие проходит только на другом языке.

Чӗлхе Туррин хӳхлевӗ // Сувар. Сувар, 2017.05.12

Ав ӑҫта ҫитнӗ аталану.

Вот куда дошло развитие.

Чӗлхе Туррин хӳхлевӗ // Сувар. Сувар, 2017.05.12

Пӳлер ҫывӑхӗнче 15 ҫул тӑтӑш кашни ҫул пултаруллӑ тутар ҫамрӑкӗсене пуҫтарса «Сэлет» ҫуллахи аталану лагерьне йӗркелеҫҫӗ тутарсем.

В окрестностях Биляра 15 лет регулярно каждый год татары устраивают летний развивающий лагерь «Сэлет», собирая способную татарскую молодёжь.

Чӗлхе Туррин хӳхлевӗ // Сувар. Сувар, 2017.05.12

Халӑхӑн ҫӗнӗлле аталану меслечӗсем, механизмӗсем ӑҫта?

Где средства, инструменты для развития народа по-новому?

Чӗлхе Туррин хӳхлевӗ // Сувар. Сувар, 2017.05.12

Аталану чарӑннӑ

Развитие остановилось

Чӗлхе Туррин хӳхлевӗ // Сувар. Сувар, 2017.05.12

Аграри секторӗнче лайӑх аталану сыхланса юлнӑ.

Сохранилась положительная динамика в аграрном секторе.

Чӑваш Республикин Пуҫлӑхӗ Михаил Игнатьев Патшалӑх Канашне янӑ Ҫыру (2013) // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/chuv/hierarhy.aspx?gui ... 65c49c7222

Чуна темӗнле лӑплантарса «аталану» сӑмаха чӗре ҫумне ҫыпҫӑнтарас тесен те вӑл ҫыпҫӑнасшӑн мар.

Даже если, как-то успокоив душу и приклеить слово «развитие» к сердцу, он не хочет приклеиться.

Ҫӗр ҫинче ӗҫлеме мантӑмӑр // П. Воробьев. «Ҫӗнтерӳ ялавӗ», 2010,10,27

Савӑнӑҫлӑ церемоние ЧР сывлӑх сыхлавӗпе социаллӑ аталану министрӗн ҫумӗ Ирина Ефимова тата асӑннӑ тытӑмӑн штатра тӑман тӗп специалисчӗ-эндокринологӗ Татьяна Маркова хутшӑнчӗҫ.

Help to translate

«Чӗмсӗр» чир ан сӗмсӗрлентӗр // Валентина Смирнова. Хыпар, 2013,09,06

Вӑл пулӑшнипе чирӗн тӗрӗс диагнозне палӑртма май килет, — тет ЧР Сывлӑх сыхлавӗпе социаллӑ аталану министерствин штатра тӑман тӗп специалисчӗ-эндокринологӗ, диспансерӑн тӗп тухтӑрӗ Татьяна Маркова.

Help to translate

«Чӗмсӗр» чир ан сӗмсӗрлентӗр // Валентина Смирнова. Хыпар, 2013,09,06

Ҫакӑ заводсенче ӗҫлекенсем хӑйсен ӗҫ вырӑнӗсене сыхласа хӑварассине тата лайӑх ӗҫ укҫи илессине гарантилет тата аталану валли лайӑх малашлӑх йӗркелет.

Это гарантия того, что работники заводов сохранят свои рабочие места и будут получать достойную заработную плату, и хорошая перспектива дальнейшего развития.

Чӑваш Республикин Пуҫлӑхӗ Михаил Игнатьев Патшалӑх Канашне янӑ Ҫыру (2019) // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/chuv/hierarhy.aspx?gui ... 17b202c0e3

Кунти халӑх аталану енӗпе ыттисенчен маларах пынӑ.

Help to translate

Ҫӗнӗ Мӑратсен вӗҫкӗн­лӗхӗ паянчченех упранса юлнӑ... // Роза ВЛАСОВА. «Хыпар», 2015.10.07, 196№

— Районӑн потенциалӗ пысӑк, — палӑртрӗ Михаил Игнатьев канашлӑва пӗтӗмлетнӗ май. — Унӑн аталану пуласлӑхӗ пӗрлехи вӑй-халран килет.

— У района большой потенциал, — отметил по завершению совещания Михаил Игнатьев. — Его будущее развитие зависит от единой силы.

Бюджета пуянлатма пур майпа та усӑ курмалла // Валентин ГРИГОРЬЕВ. «Хыпар», 2016.08.02, 120№

Партин ЧР Патшалӑх Канашӗн 2016 ҫулхи суйлавӗ умӗнхи «Чӑваш Ен - пурӑнма хӑтлӑ регион. Аталану приоритечӗсем» программи унӑн тӑсӑмӗ пулӗ.

Help to translate

"Единая Россия" аталанӑвӑн тӗп ҫул-йӗрсене палӑртрӗ // Каҫал Ен. «Каҫал Ен», 2016.07.29