Шырав
Шырав ĕçĕ:
Авалхи йӑласен кӗнекине уҫса вуларӗҫ.
Хравути Пуххи ентешлӗхе пухрӗ // Николай Смирнов. «Тӑван Ен», 49-50№, 2016.07.01-07
Ҫавра сцена ҫинчен аслисем – ЧР таврапӗлӳҫӗсен хисеплӗ ертӳҫи Виталий Станъялпа Чӑваш халӑхӗн академипе наукисен ертӳҫи Евгений Ерагин (Ешентей Мӑчавар) авалхи йӑлапа ваттисене асӑнса сӑмах каларӗҫ, пил пачӗҫ.
Хравути Пуххи ентешлӗхе пухрӗ // Николай Смирнов. «Тӑван Ен», 49-50№, 2016.07.01-07
Авалхи йӑлапа
Хравути Пуххи ентешлӗхе пухрӗ // Николай Смирнов. «Тӑван Ен», 49-50№, 2016.07.01-07
Унта X ӗмӗрте пурӑннӑ авалхи несӗлсен хули пулнӑ.
Шупашкартан – Пенза тӑрӑхне // НИКОЛАЙ СМИРНОВ. «Тӑван Ен», 51-52№, 2016.07.08-17
Китай источникӗсем пӗлтернӗ тӑрӑх, авалхи хунн-тӗрӗк йӑхӗсем ҫулла вилнӗ ҫынсене кӗркунне, хӗлле вилнисене ҫур вӗҫӗнче пытарнӑ.
Кӗлӗ тата пил сӑмахӗсем // Виталий Родионов. Пилсемпе кӗлӗсем // Шупашкар: Чӑваш кенеке издательстви, 2005. — 5-11 с.
Ҫав текстсенче чӑвашӑн сӗм авалхи хытса ларнӑ тӗслӗхсем мар, чӑн пурнӑҫӑн ӳкерчӗкӗсем ӗмӗлкеленеҫҫӗ, вӗсем вӑтам ӗмӗрсемпе тӳр килеҫҫӗ.
Кӗлӗ тата пил сӑмахӗсем // Виталий Родионов. Пилсемпе кӗлӗсем // Шупашкар: Чӑваш кенеке издательстви, 2005. — 5-11 с.
Ахальтен мар ӗнтӗ вӗсем чи авалхи кӳлепеллӗ кӗлӗсемпе чӗлхесем шутланаҫҫӗ.
Кӗлӗ тата пил сӑмахӗсем // Виталий Родионов. Пилсемпе кӗлӗсем // Шупашкар: Чӑваш кенеке издательстви, 2005. — 5-11 с.
Авалхи ҫын: «Курӑнман вӑйсене тӑтӑшах ҫырлахтармалла, вара вӗсем эпир ыйтнине пӗр хӗрхенмесӗр парӗҫ», — тесе ӗненнӗ.
Кӗлӗ тата пил сӑмахӗсем // Виталий Родионов. Пилсемпе кӗлӗсем // Шупашкар: Чӑваш кенеке издательстви, 2005. — 5-11 с.
Асамлӑхпа, ҫут ҫанталӑка чӗрӗлетсе ӗненнипе ҫыхӑннӑ жанрсем халӑх пурнӑҫӗн чи авалхи саманинче пулса кайнӑ.
Кӗлӗ тата пил сӑмахӗсем // Виталий Родионов. Пилсемпе кӗлӗсем // Шупашкар: Чӑваш кенеке издательстви, 2005. — 5-11 с.
Ҫак форма авалхи тӗрӗк чӗлхинчи алха (мухта, ырла, ырӑ сун) тымартан пулса кайнӑ.
Кӗлӗ тата пил сӑмахӗсем // Виталий Родионов. Пилсемпе кӗлӗсем // Шупашкар: Чӑваш кенеке издательстви, 2005. — 5-11 с.
Авалхи йӑла-йӗркесене чӗртес тесе ҫу уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Киштек ялӗнче чӑваш фольклор ушкӑнӗсен Ҫимӗк уявӗ иртрӗ.
Ҫимӗк // Сувар. «Сувар», 21(699)№, 2007.05.25
Ҫинҫе – сӗм авалхи чӑвашсен Ҫӗр амӑшне халалланӑ уявӗ.
Ҫимӗк // Сувар. «Сувар», 21(699)№, 2007.05.25
Вӑл ҫапла ҫырать: «Ҫимӗк – ҫӗр ҫинчи этемӗн чи авалхи уявӗсенчен пӗри. Чӑваш халӑхӗ ӑна Ҫинҫе хыҫҫӑн виҫӗ кунтан ирттернӗ».
Ҫимӗк // Сувар. «Сувар», 21(699)№, 2007.05.25
Ҫапла вара чӑваш халӑхӗн авалхи тумӗнчен пуҫласа паянхи ҫи-пуҫӗ таранчченех курма пулатчӗ уявра.
Чӑваш тумӗ — халӑх мулӗ, сумӗ // Сувар. «Сувар», 16(697)№, 2007.05.11
«Паян музейсемпе палӑксене ҫеҫ мар, халӑхӑмӑрӑн авалхи йӑли-йӗркисене упракансен кунӗ те. Ҫакӑ паян пирӗншӗн тӗп тӗллев, ҫавӑн чух тин пирӗн несӗлсен шӑнӑрӗ татӑлмӗ», – терӗ Михаил Петрович.
Несӗлсен шӑнӑрӗ татӑлмӗ // Сувар. «Сувар», 16(697)№, 2007.05.11
Иртнӗ уйӑхра ҫак ачасем музейсемпе авалхи палӑксене тата йӑла-йӗркесене упракансен кунне уявлама пуҫтарӑнчӗҫ.
Несӗлсен шӑнӑрӗ татӑлмӗ // Сувар. «Сувар», 16(697)№, 2007.05.11
Пӗтӗм чӑвашсен Ҫимӗкне килнӗ Чӑваш Енӗн культура министрӗн ҫумӗ Вячеслав Оринов ҫапла палӑртрӗ: «Ку уявра халӑх чунӗ палӑрать. Хӑйӗн йӑли-йӗркипе, пултарулӑхӗпе вӑл ачасене те аслисене те ваттисене те пӗрлештерет. Уяв тӗллевӗ — пирӗн мӑн асаттесем ӗмӗр-ӗмӗр хушшинче туптаса хӑварнӑ авалхи чӑваш культуринче упранса юлнӑ пахалӑха упраса хӑварасси. Ку вӑл тункатана пуҫ ҫапнине тавӑрни мар, ку вӑл пирӗн истори, пирӗн культура, пирӗн пурнӑҫ».
«Чемен картинче» пӗтӗм чӑвашсен Ҫимӗкӗ иртрӗ // Аҫтахар Плотников. http://chuvash.org/news/12773.html
Каҫарӑр та, авалхи чӑваш ялӗ халӑха упраса хӑварнӑ, апла унӑн аталанӑвне мӗншӗн примитивлӑ темелле?
Николай ЛУКИАНОВ: «Тӑван халӑх аталанӑвӗ кӑткӑсланса-структурӑланса, саманапа килӗшӳллӗн улшӑнса-тарӑнланса пырать» // В. СТЕПАНОВ. «Самант», 2016, 4№
«Юлашки вӑхӑтра Кутемерти авалхи юман ҫинчен материалсем пухрӑмӑр, унӑн кун-ҫулне тӗпчерӗмӗр. Ку юман пирки Петр Осипов та нумай ҫырнӑ. Ҫав вырӑнта ҫӗнӗ йывӑҫсем лартма палӑртаҫҫӗ ҫыравҫӑсем. Унччен маларах Энтри Пасар тата Шӑмалӑх ялӗсенчи ҫӑлсене тӗпченӗччӗ. Пирӗн таврара ӳсекен курӑксене сӑнасах тӑратпӑр», — ӗҫӗ-хӗлӗпе паллаштарчӗ клуб ертӳҫи Л.Шикарева.
Людмила ШИКАРЕВА: Кӗнеке вулас юхӑм тепӗр хут вӑй илессӗн туйӑнать // Андрей МИХАЙЛОВ. «Хыпар», 2016.05.31, 82-83№
«Иртнӗ ӗмӗрӗн 80-мӗш ҫулӗсенче кашни библиотека уйрӑм направленипе ӗҫленӗ. Эпир музей тата таврапӗлӳ ӗҫне суйларӑмӑр. Ҫавӑн чухнех музей йӗркелеме тӗллев лартрӑмӑр. 1985 ҫулта музей валли япаласем пуҫтарма пуҫларӑмӑр. Чи малтан музей Мария Ивановна Шикаревӑн, манӑн хуняман, япалисемпе пуянланчӗ. Акчура ялӗнче пурӑнакан ватӑсем пире авалхи кӗписене пачӗҫ. Ялсем тӑрӑх тӗрлӗ савӑт-сапа, хатӗр-хӗтӗр пуҫтарса ҫӳреттӗмӗр. Хӑйсем илсе килекенсем те пулнӑ. Ҫапла майӗпен-майӗпен эпир музее «ҫӗклерӗмӗр». Халӗ кунта чылай ҫын килсе ҫӳрет, хӑнасене те тарават эпир», — музейпе паллаштарнӑ май кӑмӑлӗ уҫӑлчӗ Людмила Валериановнӑн.
Людмила ШИКАРЕВА: Кӗнеке вулас юхӑм тепӗр хут вӑй илессӗн туйӑнать // Андрей МИХАЙЛОВ. «Хыпар», 2016.05.31, 82-83№