Corpus of the Chuvash language

Эпир этем обществинче пурӑнатпӑр, обществӑна тытакан вӑйран пӗри вӑл — тав тума пӗлес туйам.

Мы живем в человеческом обществе, и одной из движущих сил этого общества является чувство благодарности.

Ҫиччӗмӗш сыпӑк // Валентин Урташ, Илпек Микулайӗ. Вениамин Каверин. Икӗ капитан. Валентин Урташпа Николай Илпек куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951

Вӑл калама ҫук тӗлӗнет пулать, епле-ха эпӗ, лайӑх обществӑна хӑнӑхнӑскер, ҫав обществӑн Петербургри пултӑрӗсемпе те инкӗшӗсемпе ҫав тери ҫывӑх тӑраканскер, унпа паллашма тӑрӑшмастӑп-ха.

Ей ужасно странно, что я, который привык к хорошему обществу, который так короток с ее петербургскими кузинами и тетушками, не стараюсь познакомиться с нею.

Майӑн 16-мӗшӗ // Николай Пиктемир, Нестор Янкас. Михаил Лермонтов. Пирӗн вӑхӑтри герой. Н. Пиктемирпа Н. Янкас куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашкӗнекеиздат, 1964

«11. Районсенче (хуласенче) ҫул ҫитмен ҫамрӑксемпе ӗҫлекен комиссисем уйрӑм профилактика ӗҫӗсем туса ирттернипе пӗрлех Федерацин «Ҫул ҫитмен ҫамрӑксем асӑрхавсӑр ҫӳресрен тата вӗсем правӑна пӑсасран профилактика тумалли тытӑмӑн никӗсӗсем ҫинчен» саккунӗн 5 статйин 1-мӗш пункчӗн 2-мӗш, 4-мӗш, 6-мӗш, 8-мӗш ҫум пункчӗсенче кӑтартнӑ ҫул ҫитмен ҫамрӑксем, ҫул ҫитмен ҫамрӑксен ашшӗ-амӑшӗ е саккунлӑ ытти представителӗсем тӗлӗшпе вӗсем ҫул ҫитмен ҫамрӑк умӗнче ҫул ҫитмен ҫамрӑк тыткаларӑшӗ ҫине япӑх витӗм кӳрекен, правӑна хирӗҫле тата (е) обществӑна хирӗҫле ытти ӗҫсем тунӑ тӗслӗхсенче хистев мерисемпе усӑ курмалли сӑлтав пулса тӑнӑ ӗҫ-хӗле пурнӑҫлама юраманни ҫинчен тата йӗркене пӑснӑ ҫав тӗслӗхсем право тӗлӗшӗнчен мӗн патне илсе ҫитересси ҫинчен ӑнлантару ӗҫне туса ирттерес ыйтупа йышӑну тума пултараҫҫӗ.»;

«11. Районные (городские) комиссии по делам несовершеннолетних наряду с проведением индивидуальной профилактической работы вправе принять решение в отношении несовершеннолетних, указанных в подпунктах 2, 4, 6, 8 пункта 1 статьи 5 Федерального закона «Об основах системы профилактики безнадзорности и правонарушений несовершеннолетних», родителей или иных законных представителей несовершеннолетних в случаях совершения ими в присутствии несовершеннолетнего противоправных и (или) антиобщественных действий, оказывающих отрицательное влияние на поведение несовершеннолетнего, о проведении разъяснительной работы по вопросу о недопустимости совершения действий, ставших основанием для применения меры воздействия, и правовых последствиях их совершения.»;

Чӑваш Республикин "Чӑваш Республикинче ҫул ҫитмен ҫамрӑксемпе ӗҫлекен тата вӗсен прависене хӳтӗлекен комиссисем ҫинчен" саккунӗн 3 тата 7 статйисене тата Чӑваш Республикин "Чӑваш Республикинчи вӗренӳ ҫинчен" саккунӗн 201 статйине улшӑнусем кӗртесси ҫинчен // Михаил Игнатьев. Закон №61 от 20 сентября 2018 г.

Гек Финн аллине пуянлӑх пырса лекни, ӑна тӑлӑх арӑм Дуглас хӳтӗлесе тӑни Гека культурӑллӑ обществӑна ертсе кӗртнӗ.

Богатство Гека Финна, а может быть, и то, что он теперь находился под опекой вдовы Дуглас, ввело его культурное в общество.

35-мӗш сыпӑк. Хисепе тивӗҫлӗ Гек вӑрӑ-хурахсен шайккине кӗрет // Феодосия Ишетер. М. Твен. Том Сойер темтепӗр курса ҫӳрени. Шупашкар, Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 232 с.

Раҫҫей шалти ӗҫсен министрӗ Владимир Колокольцев палӑртнӑ тӑрӑх - асӑннӑ ыйтусем пӗтӗм обществӑна пӑшӑрхантараҫҫӗ.

Help to translate

Ӗҫкӗ ырӑ тумасть // Николай КОНОВАЛОВ. «Хыпар», 2015.10.07, 196№

Ватӑсене мӗнлерех хакланине кура пӗтӗм обществӑна пахалама пулать тесе ахальтен каламаҫҫӗ.

Help to translate

Аслӑ ӑру хисепре // Хыпар. «Хыпар», 2016.09.30, 154-155№

«Раҫҫей экспорт центрӗ» обществӑна «Внешэкономбанк» тытӑмӗнче «пӗр чӳрече» мелӗпе экспортерсемпе ӗҫлекен, экспорт ыйтӑвӗсемпе консультаци паракан, экспорт ӗҫ-хӗлне йӗркелеме пулӑшакан ятарлӑ организаци пек йӗркеленӗ.

Help to translate

Чӑваш Республикин экспорт потенциалӗ пысӑк // И.СЕРГЕЕВА. «Хыпар», 2016.07.22, 114-115№

— Ҫакӑ пирӗн обществӑна чӑмӑртанма, ҫирӗпленме май парать.

Help to translate

Ҫӗрпӳре, ҫӗрпе акапуҫ уявӗнче // Валентин ГРИГОРЬЕВ. «Хыпар», 2016.07.08, 106-107№

— Турӑ панӑ шухӑшсене хӑйӗн асапӗ, сӑвӑ йӗркисем урлӑ халӑх патне ҫитересси, обществӑна йӗркеллӗ аталанма, ҫутлӑха туртӑнма пулӑшасси, пурнӑҫра лайӑх ҫынсем ытларах пулнине ӗнентересси.

Help to translate

Питӗ ҫывӑх, ӑнланма йывӑр Сарпи // Надежда СМИРНОВА. «Хыпар», 2016.07.08, 106-107№

«Унччен муковисцитозпа чирлӗ ача нумай пурӑнаймасть, тӑватӑ-пилӗк ҫултанах вилет тесе ҫирӗплететчӗҫ. Манӑн ача вара вун пиллӗке ҫитрӗ ӗнтӗ. Пӗлсе, тӗрӗс, кирлӗ пек сиплесен ҫак хӑрушӑ чирпе чирлекенсем нумай-нумай ҫул пурӑнӗччӗҫ, обществӑна усӑ та кӳнӗ пулӗччӗҫ. Европӑра ҫакнашкал диагнозлисем 40-60 ҫул пурӑнаҫҫӗ. Анчах та пирӗн ачасене сиплеме хаклӑ йышши антибиотиксем кирлӗ, укҫасӑр нимӗн те тума ҫук», – тет Муковисцитозпа чирлӗ ачасен ашшӗ-амӑшӗсен ассоциацийӗн председателӗ С.Алексеева.

«Вначале утверждали, что дети, болеющие муковисцитозом, умирают через четыре, пять лет. Но мой ребёнок дожил до пятнадцати. Если знать и грамотно лечить эту болезнь, то многие болеющие этой страшной болезнью, прожили бы много лет и принесили бы обществу только пользу. В Европе, с таким диагнозом, живут до 40-60 лет. Но для того, чтобы лечить наших детей, нужны дорогостоящие антибиотики. Без денег ничего не можем сделать», - утверждает председатель ассоциации родителей больных детей страдающих мусковисцитозом С. Алексеева.

Ачасене — пулӑшу алли // Виталий ВАСИЛЬЕВ. «Сувар», 20(698)№, 2007.05.18

Раҫҫей Президенчӗ Владимир Путин сӗннипе ҫак обществӑна ертсе пыма Кирилл Патриарх килӗшрӗ.

По предложению Президента России руководить этим обществом согласился Патриарх Кирилл.

Чӑваш сӑмахлӑхӗн те черечӗ ҫиттӗрех // Денис ГОРДЕЕВ. «Хыпар», 2016.05.24, 78-79№

Тӗплӗнрех ыйтса пӗлес тесен «Коопзаготпром» обществӑна килмелле е шӑнкӑравламалла.

Подробности можно узнать позвонив или зайти в общество "Коопзаготпром".

Эмел курӑкӗсем пухар-и? // Зоя НИКИФОРОВА. «Пурнӑҫ ҫулӗпе», 2016.05.20

Сирӗн механизаторсем ҫерем уҫнине пӑхса тӑтӑм та ҫак ӗҫ вӑхӑта нумай илнине, обществӑна тӑкак чылай кӑтартнине ӑнлантӑм.

Help to translate

Ҫӗре пусӑ ҫаврӑнӑшне кӗртеҫҫӗ // Юрий МИХАЙЛОВ. «Хыпар», 2016.05.20, 77-77№

Пурлӑха обществӑна тавӑрсан парлак ҫӗре пусӑ ҫаврӑнӑшне кӗртессишӗн никам ҫине ҫаврӑнса пӑхмасӑр кӗрешӗпӗр.

Help to translate

Ҫӗре пусӑ ҫаврӑнӑшне кӗртеҫҫӗ // Юрий МИХАЙЛОВ. «Хыпар», 2016.05.20, 77-77№

— Вӗренӳ заведенийӗсем обществӑна ӑста кадрсемпе тивӗҫтерессишӗн ӗҫлеҫҫӗ.

Help to translate

Андрей Александров: Вӑхӑтпа тан утсан ӑнӑҫу пулатех // Ирина ПУШКИНА. «Хыпар», 2016.05.20, 77-77№

Культура вӑл – обществӑна аталанма пулӑшакан хӑватлӑ ӑс-хакӑл никӗсӗ.

Культура – это мощный духовный фундамент, лежащий в основе развития общества.

Чӑваш Республикин Пуҫлӑхӗ Михаил Игнатьев Культура ӗҫченӗсен кунӗ ячӗпе саламлани (2013) // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/info.aspx?gov_id=712&l ... id=1614822

Культурӑна аталантарассипе, культурӑпа истори еткерлӗхне сыхласа хӑварассипе ҫыхӑннӑ ыйтусем ҫине обществӑна тимлӗрех пӑхтарас, ҫамрӑксене воспитани парас ӗҫре ҫӗр-шывӑмӑрӑн культурин пӗлтерӗшне ӳстерес тӗллевпе Раҫҫейре 2014 ҫула Культура ҫулталӑкӗ тесе пӗлтернӗ.

Чтобы привлечь внимание общества к вопросам развития культуры, сохранению культурно-исторического наследия,повысить роль отечественной культуры в воспитании молодежи, 2014 год в России объявлен Годом культуры.

Чӑваш Республикин Пуҫлӑхӗ Михаил Игнатьев Культура ӗҫченӗсен кунӗ ячӗпе саламлани (2014) // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/info.aspx?gov_id=712&t ... id=2741252

Культура сферин ӗҫченӗсем хӑйсен тивӗҫне тата обществӑна чунтан парӑннипе палӑрса тӑраҫҫӗ, вӗсем пире пурнӑҫа юратма, ҫынсен чунӗнче патриотла туйӑмсене вӑратма, ӗмӗрхи хаклӑхсене ӑша хывма пулӑшаҫҫӗ.

Работники сферы культуры всегда являли собой образец бескорыстного служения своему делу и обществу, воспитывали любовь к жизни, пробуждали патриотические чувства, учили «вечному, доброму, светлому».

Чӑваш Республикин Пуҫлӑхӗ Михаил Игнатьев Культура ӗҫченӗсен кунӗ ячӗпе саламлани (2014) // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/info.aspx?gov_id=712&t ... id=2741252

Сирӗн пултаруллӑ ӗҫӗр халӑха ӑс-хакӑл енчен пуянланма, гуманизм тӗллевӗсене ҫирӗплетме, обществӑна этемлӗхӗн улшӑнми хаклӑхӗсем тавра пӗрлештерме пулӑшать.

Проводимая созидательная работа способствует духовному обогащению народа, утверждению гуманистических идеалов, консолидации общества вокруг непреходящих человеческих ценностей.

Чӑваш Республикин Пуҫлӑхӗ Михаил Игнатьев Культура ӗҫченӗсен кунӗ ячӗпе саламлани (2015) // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/info.aspx?gov_id=49&ty ... id=2978858

«Перспективӑн» тӗллевӗ - регионсенче обществӑна усӑ кӳрекен ӗҫсем тӑвакан тата граждансен хушшинче пысӑк хисепе тивӗҫнӗ хастарсене тупса палӑртасси, малашне ҫитӗнӳ тума майсем туса парасси.

Help to translate

Чăваш çамрăкĕсен черетлĕ çитĕнĕвĕ // В.БАГАДЕРОВА. «Хыпар», 2016, пуш, 11; 32№