Corpus of the Chuvash language

Каҫ пулса килнӗ, ҫумӑр ҫума пуҫланӑ, кӗркуннехи сивӗ ҫил вӗрнӗ.

Близилась ночь, полил дождь, дул резкий осенний ветер.

III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Кӗрхи ҫумӑр ҫӗре йӑлтах ислетсе янӑ.

Осенние дожди размочили землю.

Пӗрремӗш ҫапӑҫу // В. Сергеев. Дрожжин Олег. Ухӑран — танка ҫитиччен. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 110 с.

Ҫил ҫинче е ҫумӑр ҫунӑ вӑхӑтра тар мӗн чухлӗ илмеллине виҫсе тӑма майлӑ пулман.

Отмерять порох на ветру или при дожде было неудобно.

Патрон // В. Сергеев. Дрожжин Олег. Ухӑран — танка ҫитиччен. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 110 с.

Вӑл кун иртенпе ҫумӑр ҫунӑ.

Дождливый был день.

Азенкур патӗнчи ҫапӑҫу // В. Сергеев. Дрожжин Олег. Ухӑран — танка ҫитиччен. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 110 с.

Халь ӗнтӗ каллех сивӗре шӑнмалла, ҫумӑр айӗнче исленсе ҫӳремелле пулать.

Придется снова мерзнуть от холода и мокнуть под дождем.

«Вилӗм ӑстине» аркатса тӑкни // Уйӑп Мишши. Медведев Д.Н. Ровно патӗнче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951. — 246 с.

Каҫхине ултӑ сехет тӗлнелле диктор пӗтӗм ҫӗршыв кӗтнине, эпир те, Сарны таврашӗнчи чӑтлӑх вӑрманта, лӑпӑстатса ҫӑвакан ҫумӑр айӗнче радиоприемник тавра пуҫтарӑнса тӑнӑ партизансем, ниҫта кайса кӗреймесӗр кӗтнине пӗлтерчӗ:

Около шести часов вечера диктор объявил то, чего ждала вся страна, чего с нетерпением ждали и мы, партизаны, окружившие радиоприемник под моросящим дождем в глухом Сарненском лесу:

Уяв // Уйӑп Мишши. Медведев Д.Н. Ровно патӗнче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951. — 246 с.

Унӑн куҫӗ умӗнче вутлӑ ҫумӑр пек хӗлхем тӑкӑннӑ, асамат кӗперӗ ялкӑшса хыпнӑ, темӗнле ҫӑра ҫу пек ӑшӑ хумсем ӑна ҫӗклесе ҫӳлтен ҫӳле, хӑвӑртран хӑвӑрт илсе кайнӑ…

Огненным дождем сыпались искры перед его глазами, вспыхнула радуга, какие-то теплые волны, будто из густого масла, подняли его и понесли все выше и выше, быстрее и быстрее…

IX // Петӗр Хусанкай. Телешов Д.Н. Типшар: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1946. — 56 с. — 8–56 с.

Хулӑнрах хурсан вӗсем хӳшӗри ӑшша та тытаҫҫӗ, ҫумӑр та ямаҫҫӗ, шыв тумламӗсем чӑрӑш йӗпписем тӑрӑх ҫӗре юхса анаҫҫӗ.

Уложенные густо, они сохраняли внутри шалаша тепло, а капли дождя стекали с их иголок на землю, не проникая внутрь.

Лагерьте // Уйӑп Мишши. Медведев Д.Н. Ровно патӗнче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951. — 246 с.

Ҫумӑр ҫума чарӑнчӗ, анчах чӑтлӑх вӑрманта пур ҫӗрте те йӗп-йӗпех, йывӑҫсем ҫинчен шултра тумламсем тӑкӑнаҫҫӗ, ҫитменнине вӑрӑмтунасем пӗлӗт пекех сӑрӑнаҫҫӗ.

Дождь прекратился, но в густом лесу все было мокро, с деревьев падали крупные капли и тучами роились комары.

Малтанхи ҫапӑҫу // Уйӑп Мишши. Медведев Д.Н. Ровно патӗнче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951. — 246 с.

Пӗр сехет, икӗ сехет иртет — ҫумӑр ҫаплах чарӑнмасть, анчах эпир те, чарӑнса тӑмасӑрах, хӑрушӑ вырӑнсенчен шав аяккарах та аяккарах кайса пыратпӑр.

Час, другой — дождь все не прекращался, но мы, не останавливаясь, шли все дальше и дальше от опасных мест.

Малтанхи ҫапӑҫу // Уйӑп Мишши. Медведев Д.Н. Ровно патӗнче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951. — 246 с.

Такам усал суннӑ пекех, вӑйлӑ ҫумӑр ҫума тытӑнчӗ, ҫӳпҫерен тӑкнӑ пекех тӑкрӗ.

Как назло, начался сильный дождь, настоящий ливень.

Малтанхи ҫапӑҫу // Уйӑп Мишши. Медведев Д.Н. Ровно патӗнче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951. — 246 с.

Хӗвел ҫинче пӑнчӑсем нумай пулсан, Ҫӗр ҫинче аслатиллӗ ҫумӑр ытларах пулать.

Когда на Солнце больше пятен, на Земле бывает больше гроз.

Хӗвел ҫинчи пӑнчӑсем // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Ҫӳлте вӗсенчен ҫумӑр пӗлӗчӗсем пулаҫҫӗ.

На высоте они образуют облака и тучи.

Xӗвел // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Тӳпе пӗтӗмпе тенӗ пек ҫутӑ йӗрсемпе чӗркеленсе пӗтет, ҫӑлтӑрсем ҫумӑр ҫунӑ чухнехи евӗр тӑкӑннӑн туйӑнаҫҫӗ.

Все небо исчерчено яркими полосками, и кажется, будто звезды дождем падают с неба.

Ҫӑлтӑр ҫумӑрӗсем // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Халь ӗнтӗ «метеор» текен сӑмахпа тӳпери чулсене кӑна калама тытӑнчӗҫ, ҫиҫӗме е ҫумӑр пӗлӗтне метеор тесе никам та каламасть.

И получилось так, что словом «метеор» стали называть только небесные камни, и никто уже не называет так молнию или тучи.

Метеорсем // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Вара Уйӑх картти ҫинче ҫакӑн пек ятсем пулса тӑнӑ: Тӑвӑллӑ Океан, Ҫумӑр Тинӗсӗ, Ҫутӑ Тинӗсӗ, Ҫӗрӗк Шурлӑх… т. ыт. те.

На карте Луны появились такие названия: Океан Бурь, Море Дождей, Море Ясности, Гнилое Болото…

Ҫӗртен уйӑх патне ҫитиччен // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Сӑмахран, ҫурта ҫулӑмӗ, электричество лампинче ҫунакан пралук, ҫумӑр пӗлӗчӗ хушшинчен сирпӗнсе тухакан ҫиҫӗм — ҫавсем пурте ҫутатаҫҫӗ.

Светится пламя горящей свечи; светится добела нагретая нить электрической лампочки; светится молния, проскакивающая среди туч.

Мӗн вӑл ҫӑлтӑр, мӗн вӑл планета? // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Пуп таврашӗсем вӗрентнӗ тӑрӑх, ангелсем ҫумӑр пӗлӗчӗсем тунӑ пулать, унтан ҫумӑрпа юра ҫутарнӑ, ҫанталӑк йӗркине тытса тӑнӑ, вӗрипе сивве валеҫсе тӑнӑ имӗш…

По учению церковников, ангелы приготовляли облака, выпускали из них дождь и снег, заведовали погодой, распределяли жар и холод…

Птолемей ҫут тӗнче ҫинчен вӗрентни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Кунта пирӗн мӗн пурри пӗтӗмпех Ҫӗрӗн тепӗр енче пуҫхӗрлӗ ҫакӑнса тӑрать, йывӑҫ-курӑк та пуҫхӗрлӗ, пӑрпа ҫумӑр та кутӑн ҫӑвать текен ухмах чӑнах та тупӑнӗ-ши?» — тенӗ.

Что все, что у нас на этой земле лежит, там внизу висит? Что травы и деревья там растут, опускаясь вниз, и что дождь и град там падают снизу вверх?»

Ҫӗр мӗн евӗрлӗ? // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Мунча чӳречисенчен ҫумӑр чашлаттарса тӑрать, ун кӗтессинчен ҫумӑр шывӗ сиксе тӑрса ҫырма тӗпнелле юхса анать.

В окно бани хлестал дождь, угол её подмывал поток воды, бурно стекая на дно оврага.

Манӑн университетсем // Леонид Агаков. Горький М. Манӑн университетсем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 138 с.