Corpus of the Chuvash language

Ку вӑл — этем пурнӑҫӗ ҫинчен кӗвӗленӗ чӑн-чӑн музыка.

Help to translate

XVI сыпӑк // Василий Алентей. Алендей, Василий. Курӑксене тайса ҫил вӗрет: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1969. — 254 с.

Кирил Романчӑ тин кӑна этем латне ларса пырать.

Help to translate

XIV сыпӑк // Василий Алентей. Алендей, Василий. Курӑксене тайса ҫил вӗрет: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1969. — 254 с.

— Мустай Павӑлӗ чӑн-чӑн жулик этем.

Help to translate

XII сыпӑк // Василий Алентей. Алендей, Василий. Курӑксене тайса ҫил вӗрет: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1969. — 254 с.

Ку этем мӗнле парнелеме пултарнӑ-ха?

Help to translate

XII сыпӑк // Василий Алентей. Алендей, Василий. Курӑксене тайса ҫил вӗрет: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1969. — 254 с.

Ҫапах та темшӗн ытла та хавхаланнӑ ку этем.

Help to translate

XII сыпӑк // Василий Алентей. Алендей, Василий. Курӑксене тайса ҫил вӗрет: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1969. — 254 с.

— Вӑт, этем…

Help to translate

XI сыпӑк // Василий Алентей. Алендей, Василий. Курӑксене тайса ҫил вӗрет: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1969. — 254 с.

Ара, ҫав этем чысне ҫухатнӑ ҫынсенчен пӗринпе — Павӑлпа Васса хӑй те тӗл пулнӑ-ҫке.

Help to translate

IV сыпӑк // Василий Алентей. Алендей, Василий. Курӑксене тайса ҫил вӗрет: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1969. — 254 с.

Кӑнтӑрти Австрали тӑрӑх вӗҫӗ-хӗррисӗр, пӗр евӗрлӗ сарӑ-хӗрлӗ пейзажсем хушшинче, ҫӳренӗ май ҫӗр ҫийӗнче этем пӗвӗ ҫӳллӗш хатӗрленӗ тирпейлӗ тӗмескесене асӑрхама пулать.

Путешествуя по южной Австралии среди бесконечно однообразных скупых оранжево-красных пейзажей, можно заметить аккуратные холмики земли, высотой с человеческий рост.

Кубер-Педи — ҫӗр айӗнчи хула // Вячеслав Шорников. https://chuvash.org/blogs/comments/6392.html

Вӑл тӗнчипе пӗртен-пӗр этем.

Help to translate

Татьян аппа ватӑлмасть // Георгий Янгай. «Капкӑн», 1970. — 6–7№ — 19 с.

Ҫынна ырӑ сунни, кирек хӑҫан та чӑн-чӑн этем хисепне тивӗҫтересси, чыса упрасси, хӑвна сумлӑ тытасси, Тӑван ҫӗршыва, куҫ шӑрҫине сыхланӑ пек, сыхласси, хӑватлӑ юратупа ҫирӗп туслӑх — акӑ мӗнле кӗвӗ-ҫемӗ тытать ҫыравҫӑ хӑйӗн пултарулӑхӗнче.

Help to translate

Аркадий Ӗҫхӗл // Илпек Микулайӗ. «Тӑван Атӑл». — 1974, 2№ — 69–70 с.

Этем шӑпи тепӗр чухне пӗр тикӗс чупнӑ ҫӗртенех такӑнма, пач урӑх йӗрпе кайма пултарать.

Help to translate

Кукаҫи тӗрӗ тӗрлет… // Каҫал Ен. http://kasalen.ru/2023/08/18/%d0%ba%d1%8 ... %b5%d1%82/

Ывӑл-хӗрӗсене вӗсем лайӑх воспитани панӑ: ҫынна хисеплеме, чӑн-чӑн этем пулма, сӑпайлӑ калаҫма, килӗштерсе пурӑнма вӗрентнӗ.

Help to translate

Ватлӑха хакламалла // Павел ЗАЙЦЕВ. http://kasalen.ru/2023/08/18/%d0%b2%d0%b ... %bb%d0%b0/

Унта вӗсем этем туслӑхӗн пӗлтерӗшӗпе правилисем ҫинчен калакан видеоматериалсем тата С.Я. Маршакӑн «Кушак ҫурчӗ» юмахне пӑхнӑ.

Посмотрели видео материалы о значении и правилах человеческой дружбы и сказку С.Я.Маршака «Кошкин дом».

Пурнӑҫра туслӑх яланах кирлӗ // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/obshchestvo/ ... rl-3388963

Ҫут ҫанталӑка тӗпчеме, этем пурнӑҫӗн вӑрттӑнлӑхӗсене тишкерме, чӑнлӑха курма май пур.

Help to translate

Пархатарлӑ ӗҫ — библиотекарь // Алиса ОСИПОВА. http://kasalen.ru/2023/08/07/%d0%bf%d0%b ... %80%d1%8c/

Ытти текстсенче ача тӗлӗнтермӗш майсемпе ҫурални тӗрлӗрен пулать: яшкалӑх ҫӑнӑхӗнчен тунӑ этем кӗлеткинчен («Яшкалӑх паттӑр»), вӑрмантан илсе килнӗ ӑвӑса пуртӑпа касса тунӑ кӗлеткерен («Антей паттӑр ҫинчен»), старике хӗненӗ хыҫҫӑн хуҫӑлса пӗтнӗ туя татӑкӗсенчен («Туй Тупала», «Туя паттӑр»), Турра хытӑ кӗлтунипе («Лазар Лазарчпа Иван Иванч патша»), виҫӗ ҫул чухӑн-мӗскӗнсене пурлӑхне парса тӑнӑ хыҫҫӑн («Мӑн Ҫӑпата юмаххи»), шывпа вӗретсе ӗҫнӗ вӑрманти курӑкран («Вархонь ҫӗленсемпе ҫапӑҫни»), ҫинӗ пӑрҫаран («Пӑрҫа паттӑр»), лаххана пӑрахнӑ чуста татӑкӗнчен («Чуста паттӑр»), старик ӗнси ҫине тухнӑ ҫӑпанран («Ҫӑпан паттӑр») т. ыт. те.

В других текстах чудесное происхождение связано с употреблением предметов, символизирующих плодородие, в частности дерева, растения. В «Сказке об Антее-батыре» в ребенка-богатыря превращается фигурка, вырезанная из осинового полена, а в текстах «Туй Тубала», «Туя-батыр» — фигурка из куска посоха, сломавшегося от ударов, нанесенных старику. Заварив лесную траву, получает чудодейственный напиток для зачатия героиня сказки «О сражении Вархоня со змеями», употребление в пищу гороха явилось способом зачатия и рождения нового батыра в другой сказке («Пырзя-батыр»). Слепленная из теста кукла вдруг обращается в богатыря («Яшкалых-батыр», «Чуста-батыр»). Встречаются сюжеты о богатырях, вымоленных у Бога («Лазар Лазарч и царь Иван Иванч») или дарованных за милосердные поступки («Сказка о Большом Лапте»).

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Кунта пирӗн пухха кӗнӗ [«Ҫӗлене ҫӗнтерсе патша хӗрне илни»], «Чул юпа юмаххи», «Пуян ачисем», «Кьосре улӗ», «Виҫҫӗн пӗртӑван», «Пулӑран пулнӑ ачасем», [«Этем Иванӗ, Кушак Иванӗ, Кӗсре Иванӗ»], «Иван Ҫар», [«Тӑвӑл паттӑр»] текстсене асӑнма пулать.

[«О победе над змеем и женитьбе на царевне»], «Сказка о каменном столбе», «Дети богача», «Сын кобылы», «Три брата», «Дети, зачатые от съеденной рыбы», [«Эдем Иван, Кужак Иван, Кесре Иван»], «Иван Сяр», [«Тывыл-батыр»].

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Туймаллах этем хӑйӗн иксӗлми кӑмӑл-туйӑмне.

Help to translate

«Ҫак вӑхӑтсенчи пек радиона та ытлашши тӑнласах итлемен пулӗ…» // Леонид Атлай. https://t.me/parhatar/22

Этем ырлӑхӗ…

Help to translate

Коммунизм культури // И.А. Маркелов. «Тӑван Атӑл». — 1962, 2(95)№ — 80-88 с.

Ракетӑ техникине, космикӑллӑ биологипе психологие малалла аталантарса пыни халӗ эпир этем организмӗ пирки сахалтарах пӗлекен нумай-нумай енсене лайӑхрах пӗлсе ҫитме, ҫынсене планетӑсем хушшинчи тӗнче уҫлӑхне ҫирӗп алла илме пулӑшать.

Help to translate

Коммунизм культури // И.А. Маркелов. «Тӑван Атӑл». — 1962, 2(95)№ — 80-88 с.

Этем тени вӑл лайӑхран лайӑххине шырать, тесе ахаль каламаҫҫӗ.

Help to translate

2 // Леонид Агаков. Агаков, Л. Я. Суя телей: сатирӑлла калавсем; худож. В. Агаков. - Шупашкар: КПСС Чӑваш обкомӗн издательстви, 1975. — 64 с. — 34–50 с.