Corpus of the Chuvash language

Шырав

Шырав ĕçĕ:

авалхи the word is in our database.
авалхи (тĕпĕ: авалхи) more information about the word form can be found here.
Авалхи йӑла тӑрӑх, йӑмӑх хӗрлӗ роза чечекӗсене ҫывӑх ҫынсене ҫех (ҫураҫнӑ хӗре, арӑма, тантӑша, амӑшне, ашшӗне, йӑмӑкне) парнелеҫҫӗ, хӗрлӗ тӗс яланах юрату палли шутланнӑ.

По преданию, ярко-красные розы дарят только близким людям (невесте, жене, подруге, матери, отцу, сестре), т, к. красный цвет считается символом любви.

Кама мӗн парнелемелле? // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Ун ҫине парнесем, авалхи йӑлапа кӗлентӗр е торт лартаҫҫӗ.

На него кладут подарки и традиционный крендель или торт.

Ҫуралнӑ кун // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Ӑҫта пынӑ унта: ҫӗр хӑвӑлӗсене, авалхи кермене кӗнӗ ҫӗре, йывӑҫ вуллисем ҫинче, вӑрманта — хӑйсен «йӗрне» хӑваракансем пирӗн хушӑра халӗ те пур-ха.

Конечно, тем, кто оставляет свои «визитные карточки» на стволах вековых деревьев, при входах в пещеры, в старинные замки,

Уҫӑ сывлӑшра канни // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Элекҫей Якурччӑ, кашни хур шӑмми тытакан ҫын хур пулман тет авалхи сӑмах.

Эх, Элексей Егорыч, да если бы каждый, кто подержался за гусиную ножку, стал гусем…

XI. Йывӑҫҫипе улми // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Ҫулсен хӳри кӗскелнӗҫемӗн эп пулса пырап темле хӳреллӗ авалхи чӗрчун евӗрлех.

С хвостом годов я становлюсь подобием чудовищ ископаемо-хвостатых.

Пӗтӗм сасӑпа // Петӗр Хусанкай. Маяковский В.В. Пӗтӗм сасӑпа: сӑвӑсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 158 с. — 3–11 с.

Ҫак авалхи чаплӑ философ ӗмӗтне социализм стройӗ анчах пурнӑҫа кӗртме пултарчӗ.

И только социалистическое общество смогло достичь того идеала, о котором мечтал прославленный философ.

Хӑвна ху вӗрентни // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Антика тӗнчин авалхи философӗсемех, Платонпа Аристотель, ҫынна пӑхса ӳстерес ӗҫре искусство пысӑк вырӑн йышӑнни ҫинчен каланӑ.

Уже философы античного мира Платон и Аристотель признавали большое значение искусства в воспитании.

Хӑвна ху вӗрентни // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Ячӗсене аса илме йывӑр ҫурма турӑсем, вӗсене кирлӗ мар пек, авалхи сивӗ япала пек туйӑннӑ пулас.

Видимо, полубоги, чьи имена так трудно запоминались, казались им какими-то холодными, далекими, чужими.

Грексен мифӗсем // Макар Хури. Космодемьянская Л.Т. Зойӑпа Шура ҫинчен: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 232 с.

Ҫынсен телейӗшӗн паттӑрла ӗҫ тума тухса кайнӑ паттӑр ҫын ҫинчен калакан авалхи легенда ачасене хӑй ҫине ҫавӑрчӗ.

Древняя легенда о храбреце, который ради людей пошел на небывалый подвиг и на жестокую муку, сразу завладела их воображением.

Грексен мифӗсем // Макар Хури. Космодемьянская Л.Т. Зойӑпа Шура ҫинчен: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 232 с.

Эпир ун чухне Кремлӗн авалхи стенисем ҫумне мавзолей туса лартасса, нумай ҫулсем иртсен те Ленина курма май пуласса пӗлмен.

Мы не знали тогда, что у вечной Кремлевской стены будет выстроен Мавзолей и еще через много лет можно будет прийти и увидеть Ильича.

Йывӑр хыпар // Макар Хури. Космодемьянская Л.Т. Зойӑпа Шура ҫинчен: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 232 с.

Вӑйлӑ ҫумӑр ҫуса ҫырансене ахратсан ҫеҫ ҫӗр айӗнчен ҫӗрӗшнӗ пуҫ чашкисемпе авалхи йӗтресем, тӗрлӗ тимӗр татӑкӗсем тупӑнкалаҫҫӗ.

А когда пройдет сильный дождь, по краям рва обнажаются белые черепа, старинные ядра, обломки железных копий…

XXX. Ҫураҫу // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Авалхи йӑлапа мӗн тӑвасса Кантюк хӑех пӗлкелет те, пӗччен те иккӗн тумалли ӗҫ мар-ҫке вӑл.

А коль и вспомнишь, одному Кандюку их не по силам исполнить.

XXIX. Кӗтмен хӑнасем // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Пуҫ ҫине ӳкнӗ шухӑша калама ҫеҫ пулать ӑна та, мӗн тумаллине пӗлменни кастарать, авалхи йӑлапа, тет, иккен.

Шербиге, вон, велит обычаи древние вспомнить.

XXIX. Кӗтмен хӑнасем // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Авалхи йӑла тӑрӑх «килӗшсе илнӗ» пулсан, ҫуна ҫинчен анмалла марччӗ, халӗ тесен, хапхана санӑн анса уҫмалла пулать.

— Если бы мы сосватали Селиме по старинному обычаю, из саней нам не надо бы выходить, а сейчас тебе самому придется открыть ворота.

XXI. Вӑхӑтсӑр татӑлнӑ юрӑ // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Чӑваш ялӗнчи пӗчӗк пӳрте авалхи йӗркех кӗрсе вырнаҫнӑ темелле — ҫыннисем ҫемҫен кӑна калаҫатчӗҫ.

Кажется, в маленькую избушку чувашской деревни возвратились древние обычаи — люди говорят тихо, размеренно.

XIX. Каҫхи сасӑ // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Тул енчен пӑхсан, Михалян хуралнӑ ҫӑм чӑлхипе ҫӑпати те старостӑн ҫитмӗл ҫичӗ пӗрӗмлӗ авалхи атти курӑнса тӑрать.

Из-под него были видны только ноги Михали, обутые в грязные онучи и лапти, да старинные сапоги старосты из мягкой кожи гармошкой.

VIII. Кӗрекеҫра // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Эпӗр хамӑра авалхи чӑвашсен йӑлине тытатпӑр тетпӗр ӗнтӗ, — мухтанас ӗмӗтпе каласа хучӗ кил хуҫи, хӑй умӗнчи эрех куркине сӗтел варринерех шутарса.

Ну мы, конечно, обычаи свои старинные стараемся поддерживать, — не упустил случая похвалиться хозяин, отодвигая от себя на середину стола чарку с водкой.

VI. Кантюк кӗреки // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Ятсене те авалхи чӑвашла хураҫҫӗ, таврари ял ҫыннисене тӳртӗнрех пӑхаҫҫӗ.

И на чувашей из соседних сел посматривают свысока, имена у них тоже древние.

II. Кӗтмен парне // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Хӑйсен авалхи йӑли-халанине хатарлӑн пӑхӑнса: «Эпир чиркӗве сутӑнман чӑн чӑвашсем», — теҫҫӗ вӗсем.

Соблюдая свои древние обычаи и нравы, они гордятся этим чрезмерно: «Мы не продались церкви, мы — истинные чуваши», — говорят они о себе.

II. Кӗтмен парне // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Урӑхла каласан, вӑл шинеле вырӑссен авалхи стрелецсен тумтирӗ пек, умне урлӑ кӗрен тӗслӗ петлицӑсем туса ҫӗленӗччӗ.

Так сказать, древнерусского стрелецкого покроя, с переходящими с одного борта на другой малиновыми мостиками.

Пӗрремӗш сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ. Фиш Г.С. Кимас-кӳлли ялӗ парӑнни: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 140 с.

Страницăсем:

Menu

 

Statistics

...more detailed