Corpus of the Chuvash language

Шырав

Шырав ĕçĕ:

ӗлӗкхи (тĕпĕ: ӗлӗк) more information about the word form can be found here.
Тӑван Утламӑш Тухтара ӗлӗкхи майлах ешӗл ҫелӗк тӑхӑннӑ пек курӑнассӑн туйӑнатчӗ.

Родной Утламыш по-прежнему казался Тухтару зеленой шапкой-тюбетейкой.

XII. Ятлӑ йыхравҫӑ // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Пире ахаль те сахал параҫҫӗ, урӑхран чӑтма пултараймастпӑр, хуҫа пире кашни уйӑхра пӗрер тенкӗ хӑй хушса патӑр, вара ӗлӗкхи пекех ӗҫлеме тухатпӑр тесе, кантура хыпар ҫитертӗмӗр.

Составили бумагу, где, наоборот, попросили хозяина прибавить нам по рублю в месяц — нашейте зарплаты ни на что не хватает.

IX. Юлташсен тупи // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Укҫине те, чӑн та, ӗлӗкхи парӑмсене татмашкӑн ҫеҫ ыйтса илчӗ, тата ӗҫме-ҫиме валли кӑшт таткалать.

А насчет денег в самом деле очень умерен: попросил лишь, чтобы рассчитаться с прежними долгами, да на еду немного.

VII. Ҫӗнӗ пуян // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Халь вӑл темӗн ӗлӗкхи пек хавхаланса калаҫмасть, тетӗшне курманни ик эрне ҫитет пулсан та, курас килсе тунсӑхлани палӑрмасть.

Куда девалась его веселость, разговорчивость, они столько дней не виделись, а он, кажется, и не соскучился по нем?

VI. Тӑван ҫуртран аякра // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Ӗлӗкхи ҫулсенче Шерккей ик-виҫӗ хут та Пӑвана килкелесе кайнӑччӗ.

Шерккею доводилось в Буинске бывать и раньше пару раз.

V. Ӑшаланӑ ӑсан хака ларать // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Сӑмах вакламашкӑн та ӗлӗкхи екки ҫук-мӗн.

Иной раз даже разговаривать не хочется.

II. Ял мыскарисем // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Картине халь ӗлӗкхи пек кӑтьӑр-кӑтьӑр кӑна ҫавӑрмӗ-ха, чӑх-чӗп вӗҫсе ан тухайтӑр, йыт-качка мар — ҫын ан кӗрейтӗр.

Двор он, конечно, будет строить не такой, какой у него был прежде, а чтобы курица не прошмыгнула из подворотни, не говоря уже о собаках или людях.

I. Текерлӗк канӑҫне ҫухатнӑ // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Астӑватӑп, ӗлӗкхи Май пӗрремӗшне: вӑрттӑн пыраттӑм вӗҫри ҫуртсен хыҫне.

Помню старое 1-ое Мая. Крался тайком за последние дома я.

Май // Стихван Шавли. Маяковский В.В. Пӗтӗм сасӑпа: сӑвӑсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 158 с. — 48–49 с.

Ӗлӗкхи йӑлапа малтан арҫын сӑмах чӗнмелле пулнӑ.

По старым правилам мужчина начинал разговор первым.

Ташӑ каҫӗнче // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Хӗрарӑм кампа та пулин (ашшӗ-амӑшӗпе, шӑллӗпе, пиччӗшӗпе, юлташӗпе, пӗлӗшӗпе) пӗрле килчӗ пулсан, ташлама чӗнекенни малтан ӗлӗкхи йӑлапа унпа пӗрле килнӗ ҫынран ирӗк ыйтмалла: «Сирӗн пикене ташлама чӗнме ирӗк парсамӑр?» е тата ахаль кӑна: «Юрать-и?»

Если женщина пришла в чьем-то сопровождении (мать, отец, брат, друг, знакомый и т. д. ) и находится в их обществе, то приглашающий должен прежде поклониться сопровождающему даму лицу и спросить по старой традиции: «разрешите мне пригласить вашу даму?» или просто «разрешите».

Ташӑ каҫӗнче // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Хӗрарӑм хӑй ятне арҫынна пӗлтерни ӗлӗкхи йӑлапа пит сӑпайсӑр пулнӑ, «лайӑх» ҫемьери хӗрӗн арҫынпа никам паллаштармасӑр хӑй паллашасси ҫинчен вара шутламалли те пулман.

По старым правилам хорошего тона считалось невежливым, если женщина сама называла мужчине свое имя, не говоря уже о том, что какая-нибудь девушка из «хорошей семьи» знакомилась с мужчиной без участия посредника.

Мӗнле паллашасси тата паллаштарасси // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Ӗлӗкхи магнатсен чаплӑ пулӑмсем валли йышӑннӑ йӗркисем, мещенсен пуянсем пек курӑнма тӑрӑшса юри тунӑ хӑтланкаларӑшӗсем, ӗлӗкхи ӗмӗрсен туртса ҫыхнӑ кӗлетки пекех, пирӗншӗн халӗ кулӑшла, ют.

Церемониальный этикет магнатов в прошлом и формальная вежливость мещанства, изображающего «высшее общество», нам чужды и смешны, как и затянутая в корсет фигура прошлых веков.

Ҫын хӑйне халӗ тата ӗлӗк мӗнле тытни // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Ӗлӗкхи вӑхӑтра малалла тӑснӑ сылтӑм алӑ ҫын хӗҫпӑшалсӑр иккенне, ҫапӑҫма шутламаннине кӑтартнӑ.

Вытянутая и открытая правая рука должна была подтвердить, что в ней нет оружия: камня, ножа и пр.

Ҫын хӑйне халӗ тата ӗлӗк мӗнле тытни // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Эпир ӗлӗкхи антика литературинчех вӑл вӑхӑтри йӗркелӗх виҫисемпе тӗл пулатпӑр.

Еще в античной литературе мы сталкиваемся с обычаями и правилами поведения того времени.

Ҫын хӑйне халӗ тата ӗлӗк мӗнле тытни // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Ку ӗлӗкхи саманана сӑнлакан ваттисен каларӑшӗсенчен аван курӑнать: «Камӑн алли вӑрӑм, ҫав ҫиелте», «Ҫын вӑйлӑ та пуян пулсан, ӑна ҫапӑҫма ансат», «Укҫан шӑрши ҫук», «Ҫыншӑн ҫын — кашкӑр» — тата ыт. те.

Яснее всего говорят об этом такие поговорки, как: «У кого руки подлиннее, тот и правее», «Кто силен да богат, тому хорошо воевать», «Деньги не пахнут» и «Человек человеку волк».

1. Йӗрке-тирпей культури тата уйрӑм ҫын // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Виҫҫӗмӗш машина ку ман: пӗрине персе ҫӗмӗрчӗҫ, тепри — ҫунса кайрӗ, хам аран-аран хӑтӑлтӑм… ӗлӗкхи экипажри ҫынсенчен Джигирис вилнӗ, ыттисем аманнӑ…

Это у меня уже третья: одна подбита, другая сгорела, сам еле успел из нее спикировать… из моего старого экипажа Джигирис убит, остальные ранены…

Ҫырусем // Макар Хури. Космодемьянская Л.Т. Зойӑпа Шура ҫинчен: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 232 с.

Пирӗн умма вара ӗлӗкхи хваттерте кӳршӗллӗ пурӑннӑ карчӑк чӗррӗн куҫ умне тухса тарать.

И перед нами, как живая, встаёт старушка — соседка по прежней квартире.

Химипе «отлично» // Макар Хури. Космодемьянская Л.Т. Зойӑпа Шура ҫинчен: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 232 с.

Анчах вӑл ӗлӗкхи начар закон.

Но это старый плохой закон.

Химипе «отлично» // Макар Хури. Космодемьянская Л.Т. Зойӑпа Шура ҫинчен: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 232 с.

Ирхине тӑрсан, мана кукамай ӗлӗкхи тӗрлесе илемлетнӗ коробкӑна, кукаҫей хӑй сӑнӳкерчӗкне пачӗ.

Когда я утром встала, мне бабушка подарила старинную расписную коробочку, а дедушка — свою карточку.

Дневник // Макар Хури. Космодемьянская Л.Т. Зойӑпа Шура ҫинчен: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 232 с.

Ҫапла вара пирӗн ачасем умне тӗлӗнмелле хулан историйӗ ҫинчен калакан страницӑсем пӗрин хыҫҫӑн тепри уҫӑла-уҫӑла пыратчӗҫ, ачасем хулан ӗлӗкхи тата хальхи пурнӑҫне ӑнланма, юратма вӗренчӗҫ.

И страница за страницей раскрывалась перед ребятами история нашего чудесного города, дети научились понимать прошлую и современную жизнь древнего города, любить его.

Урӑх хваттер // Макар Хури. Космодемьянская Л.Т. Зойӑпа Шура ҫинчен: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 232 с.

Страницăсем:

Menu

 

Statistics

...more detailed