Corpus of the Chuvash language

26 Турӑ каланӑ: Хамӑр сӑнарлӑ, Хамӑр евӗрлӗ этем тӑвар, вӗсем тинӗсри пулӑсене, тӳпери вӗҫен кайӑксене, [тискер кайӑксене,] выльӑх-чӗрлӗхе, пӗтӗм ҫӗре, ҫӗр ҫийӗн шуса ҫӳрекен мӗнпур ҫӗлен-калтана пуҫ пулса тӑччӑр, тенӗ.

26. И сказал Бог: сотворим человека по образу Нашему по подобию Нашему, и да владычествуют они над рыбами морскими, и над птицами небесными, и над скотом, и над всею землею, и над всеми гадами, пресмыкающимися по земле.

Пулт 1 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

Усал этем ҫилли те ҫавӑн пекех, анчах пӗтӗм хаярлӑхӗ, вӑкӑрӑн тӑпри хӑй ҫине сирпӗннӗ евӗрех, хӑйне таврӑнать.

Help to translate

Анатолий Никитин: «Ҫынпа калаҫнӑ чухне те пуҫра кӗвӗ янӑрать» // Дмитрий МОИСЕЕВ. «Хыпар», 2016, пуш, 18; 35-36№

Прокуратура сотрудникӗсен ҫӳллӗ шайри ӗҫлӗхпе этем пахалӑхӗсем граждансен прависене тата тӗрӗслӗх принципӗсене хӳтӗлемелли тивӗҫсене малашне те йӗркеллӗн пурнӑҫлама пулӑшса пырасси пирки иккӗленместӗп.

Уверен, что высокие деловые и личностные качества сотрудников прокуратуры будут и в дальнейшем служить залогом четкого исполнения обязанностей по защите прав граждан и принципов справедливости.

Раҫҫей Федерацийӗн прокуратура ӗҫченӗсен кунӗ ячӗпе саламлани (2014) // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/info.aspx?gov_id=49&ty ... id=2684664

«Талант этем чунӗпе пӗрле килет».

"Талант приходит с душой человека".

Иксӗлми талант, пултаруллӑ ертӳҫӗ // Анатолий ТИМОФЕЕВ. «Елчӗк Ен», 2016.03.17

«Этем космоса пӗрремӗш хут вӗҫнӗренпе 55 ҫул ҫитнине халалланӑ Николаев вулавӗсем» район шайӗнчи хӗрӳ конкурсра та ҫӗнтерме ӗмӗтленет-ҫке!

Help to translate

Шуршӑл илӗртет // Тантӑш. «Тантӑш», 2016.03.17, 10№

Этем кӑлтӑксене парӑнтарса хӑйӗн пурнӑҫ ҫулӗпе малалла талпӑнма тӑрӑшать.

Help to translate

Ашшӗне итлемесӗр професси суйланӑ // ВЕРА ШУМИЛОВА. «Тӑван Ен», 19-20№, 2016.03.18-24

Малтанхи кун ӑшӑ ҫанталӑк пулнӑ хыҫҫӑн тепӗр ирпе шӑнтса лартнӑ хыҫҫӑн урампа утмалла мар пӑрлаклантарнине те этем тени ӑнланать.

И любой человек понимает, что после оттепели в предыдущий день на следующий морозный день возникает гололедица.

Тӗлӗнтереҫҫӗ тӗлӗнтермӗш пуҫлӑхсем // Таисия Ташней. http://chuvash.org/blogs/comments/2693.html

Чӑваш Республикин «Чӑваш Республикинче Этем прависемпе ӗҫлекен уполномоченнӑй ҫинчен» 2012 ҫулхи юпа уйӑхӗн 2-мӗшӗнчи 54 №-лӗ саккунӗн («Республика» хаҫат, 2012, юпа уйӑхӗн 5-мӗшӗ; Чӑваш Республикин Саккунӗсен пуххи, 2013, 3, 7 №-сем; 2014, 6, 12 №-сем; 2015, 5 №; «Республика» хаҫат, 2015, раштав уйӑхӗн 10-мӗшӗ) 10 статйине ҫакӑн пек улшӑнусем кӗртес: 1) ятӗнче «Чарусем» сӑмах хыҫҫӑн «тата тивӗҫсем» сӑмахсем хушса хурас; 2) ҫакӑн пек ҫырса 11-мӗш пай хушса хурас: «11.Уполномоченнӑй хӑйӗн должность тивӗҫӗсене пурнӑҫланӑ чухне интерессен хирӗҫӗвӗ патне илсе пыракан е илсе пыма пултаракан хӑйӗн интересӗсем сиксе тухасси ҫинчен Чӑваш Республикин Пуҫлӑхӗн указӗпе пӑхса хӑварнӑ йӗркепе пӗлтерме, ҫавӑн пекех ун пек хирӗҫӗве пӗтерес е татса парас тӗлӗшпе мерӑсем йышӑнма тивӗҫ.».

Внести в статью 10 Закона Чувашской Республики от 2 октября 2012 года № 54 "Об Уполномоченном по правам человека в Чувашской Республике" (газета "Республика", 2012, 5 октября; Собрание законодательства Чувашской Республики, 2013, № 3, 7; 2014, № 6, 12; 2015, № 5; газета "Республика", 2015, 10 декабря) следующие изменения: 1) наименование после слова "Ограничения" дополнить словами "и обязанности"; 2) дополнить частью 11 следующего содержания: "11. Уполномоченный обязан в порядке, предусмотренном указом Главы Чувашской Республики, сообщать о возникновении личной заинтересованности при исполнении своих должностных обязанностей, которая приводит или может привести к конфликту интересов, а также принимать меры по предотвращению или урегулированию такого конфликта.".

Чӑваш Республикин уйрӑм саккунӗсен акчӗсене улшӑнусем кӗртесси ҫинчен // Михаил Игнатьев. «Хыпар», 2016, пуш, 10; 31№

Этем пурӑнакан вырӑнсене шыв ан илтӗр тесе 2015 ҫулта 13350 пин тенкӗлӗх ӗҫ пурнӑҫланӑ.

Help to translate

Аван хаклав туртӑнма хистет // Ҫӗнтурӳ ҫулӗ. «Ҫӗнтерӳ ҫулӗ», 2016, пуш, 11

Рейтинг хаклавӗсене палӑртнӑ чухне ҫут ҫанталӑка хӳтӗлемелли ӗҫсен индексӗсене (атмосферӑри сывлӑш, шыв, биопуянлӑх), промышленноҫ-экологин (йӑлари хытӑ каяш, промышленноҫ ӑпӑр-тапӑрӗ, бизнес яваплӑхӗ, промышленноҫ предприятийӗсен таврашӗ), социаллӑ экологин (этем пурӑнакан тавралӑх, информаци-психологи лару-тӑрӑвӗ, саккун тата влаҫ) индексӗсене тата пӗрлехи индекссене тӗпе хураҫҫӗ.

Help to translate

Аван хаклав туртӑнма хистет // Ҫӗнтурӳ ҫулӗ. «Ҫӗнтерӳ ҫулӗ», 2016, пуш, 11

Хӑйсен патне этем е чӗрчун ҫывхарнине инҫетрен сисеҫҫӗ.

Help to translate

Ҫывӑхрах - пӑши! // Людмила МАЙОРОВА. «Хыпар», 2016, пуш, 11; 32№

Шыв-шур ейӗве каяссине пӗлсе тӑрса об Этем пурӑнакан вырӑнсене шыв ан илтӗр тесе 2015 ҫулта 13350 пин тенкӗлӗх ӗҫ пурнӑҫланӑ.

Help to translate

Эпир - малтисен йышĕнче, е Аван хаклав татах туртăнма хистет // Юрий СЕРГЕЕВ. «Хыпар», 2016, пуш, 10; 31№

Ҫавӑн пекех меланома чирӗ пуҫланасси ҫине этем хӑш раса ҫынни пулни, хӑш ушкӑна кӗни те пысӑк витӗм кӳнине палӑртаҫҫӗ тӗрлӗ сӑнавсем.

Help to translate

Ытлашши хĕвел те сиенлĕ // Эльвира КУЗЬМИНА. «Пурнӑҫ ҫулӗпе», 2016.03.04

Кӑҫалхи ҫу уйӑхӗн 20-мӗшӗнче «Чӑн-чӑн этем ҫинчен ҫырнӑ повеҫ» геройӗ ҫуралнӑранпа 100 ҫул ҫитет.

Help to translate

Çил арманĕ тырă авăртни туристсене тĕлĕнтерет // Геннадий КУЗНЕЦОВ. «Хыпар», 2016, пуш, 4; 29-30№

Чӑн-чӑн учитель пулас тесен — ҫынсене юратмалла, этем пулмалла.

Help to translate

Истори учителӗ — уйрӑм ӗҫ // Марина Иванова. https://sutasul.ru/articles/v-rent/2024- ... -m-3953004

Цуй Хэй-чжи те пачах урӑхланнӑ — выҫӑ куҫланнӑ; хаяр та хытӑ чӗреллӗ этем пулса тӑнӑ.

Help to translate

Дракон куҫӗ // А. Андреев. Тӑван Атӑл. — 1960. — № 5. — С. 68–69 с.

Этем ҫӗр ҫине ырӑ тума, хӑйӗн хыҫҫӑн ырӑ йӗр хӑварма килет теҫҫӗ.

Help to translate

Ӗмӗрӗпех вӑрман хуҫалӑхӗнче ӗҫленӗ // Любовь ШУРЯШКИНА. http://kasalen.ru/2024/08/16/%d3%97%d0%b ... %bd%d3%97/

Кушака этем пирӗн эрӑчченхи IV пинҫуллӑхра алла хӑнӑхтарнӑ.

Приручение кошки человеком произошло в IV тысячелетии до н. э.

Кушак кунӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9A%D1%83%D ... 0%BD%D3%97

Ӑсчахсем чавса кӑларса тӗпчесе пӗлнӗ тӑрӑх кушака кил таврашӗнче пурӑнма хӑнӑхтарасси 1012 пин ҫул каялла, этем пӗр вырӑнта куҫмасӑр пурӑнма тытӑнсан, пуҫланнӑ.

По результатам раскопок учёные определили, что одомашнивание кошки началось около 10–12 тысяч лет назад, когда человек стал вести оседлый образ жизни.

Кушак кунӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9A%D1%83%D ... 0%BD%D3%97

Этем алли тунӑ япаласем пушшех те!

Help to translate

Хамӑр ҫӗршывран илемли те, хитри те ҫук // Марина Иванова. https://sutasul.ru/articles/turizm-/2024 ... uk-3865741