Corpus of the Chuvash language

Хулан сылтӑм енчи сӑртлӑхсен айккисенче шӗвӗ тӗтре пухӑннӑ, малтанлӑха унта тинӗс майлӑ туйӑнса каять, сӑртлӑхсен тӑррисем — тинӗсри утравсем пек.

Help to translate

Альбина // Василий Игнатьев. Игнатьев В.Г. Шӑпчӑк катинче: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1959. — 188 с. — 144–160 с.

Бонни кӳлӗпе Росс тинӗсне тухакан Мак-Мердо тинӗс пырӗ хушшинче 66 ҫухрӑм.

Озеро Бонни и ближайший к нему пролив Мак-Мердо, который выходит в море Росса, разделяют 66 км.

Ҫӗр чӑмӑрӗ ҫинчи чи типӗ вырӑн ӑҫта-ши? // Вячеслав Шорников. https://chuvash.org/blogs/comments/6277.html

Чӑн тинӗс пекех ҫӗре чарлансем те килсе тулчӗҫ; Каспи тинӗсӗнчен килчӗҫ вӗсем.

Help to translate

Нихӑшне те выҫӑ хӑвармарӗ // Герасим Харлампьев. Харлампьев, Г. Д. Утарта: пӗчӗк калавсем. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1964. — 84 с. — 24 с.

Унтан Хуруйсем пурте пӗрле тинӗс, патриотизм, паттӑрлӑх темипе юрӑсем шӑрантарчӗҫ, Тинӗс Ҫар Флочӗн ветеранӗсем ӑмӑртусем ирттерсе хӑйсен хастарлӑхне тӗрӗслерӗҫ, кайран вара пурте пӗрле сӑн ӳкерттерчӗҫ.

Help to translate

Тинӗс Ҫар Флочӗ – Раҫҫей хӑватлӑхӗн символӗ // И.ДАНИЛОВА. http://gazeta1931.ru/gazeta/9680-tin-s-c ... h-n-simvol

Уява килнисен умӗнче Вӑрмар район администрацийӗн пуҫлӑхӗн пӗрремӗш заместителӗ — райадминистраци ӗҫӗсен управленийӗн управляющийӗ В.Александров, Вӑрмар хула тӑрӑхӗн администрацийӗн пуҫлӑхӗ А.Петров тата унӑн заместителӗ А.Егоров, Тинӗс Ҫар Флочӗн ветеранӗ В.Николаев, «Свободный поиск» ҫарпа патриотизм шырав пӗрлешӗвӗн руководителӗ, тинӗс пехотин подполковникӗ А.Жилов тата ыттисем те тухса калаҫрӗҫ, уяв ячӗпе саламларӗҫ.

Help to translate

Тинӗс Ҫар Флочӗ – Раҫҫей хӑватлӑхӗн символӗ // И.ДАНИЛОВА. http://gazeta1931.ru/gazeta/9680-tin-s-c ... h-n-simvol

Тинӗс Ҫар Флочӗн ветеранӗсем тата ҫак ялта пурӑнакан ытти ҫынсем палӑртнӑ вӑхӑт тӗлне ялти тӗп урамра, моряк-салтаксене тата тинӗс пехотинецӗсене халалланӑ мемориал умӗнче туслӑн пухӑнчӗҫ.

Help to translate

Тинӗс Ҫар Флочӗ – Раҫҫей хӑватлӑхӗн символӗ // И.ДАНИЛОВА. http://gazeta1931.ru/gazeta/9680-tin-s-c ... h-n-simvol

Урам анлӑ ай тееҫҫӗ, Унтан анли улӑх пур; Улӑх анлӑ ай тееҫҫӗ, Унтан анли Атӑл пур; Атӑл анлӑ ай тееҫҫӗ, Унтан анли тинӗс пур; Тинӗс анлӑ ай тееҫҫӗ, Унтан анли Раҫҫей пур.

Help to translate

Тӑваттӑмӗш пайӗ // Куҫма Турхан. Турхан К.С. Сӗве Атӑла юхса кӗрет: истори романӗ. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 607 с. — 9–606 с.

Венгрин тинӗс патне нимӗнле ҫӗр те тухманран Балатона час-часах ҫавӑн пекех Венгри тинӗсӗ тесе те калаҫҫӗ.

Поскольку у Венгрии нет выхода к морскому побережью, часто неофициально Балатон называют Венгерским морем.

Балатон // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0% ... 0%BE%D0%BD

Тинӗс вӑйӗсене шута илме мехел ҫитерейместӗн, вӗсен чӑн-чӑн хӑватне уҫӑмлӑн ӑнланаймастӑн, — ҫак хӑват ӗмӗрлӗх капмар ӳкерчӗк пек; тинӗс вӑйӗсен ҫак явапсӑрлӑхӗнче вара илӗртӳллӗ хавха пур.

В этой безответственности морских сил, недоступных ни учету, ни ясному сознанию их действительного могущества, явленного вечной картиной, есть заразительная тревога.

XX сыпӑк // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Пиллӗкмӗш том. — Шупашкар, 2012. — 432 с. — 7–227 с.

Вӗсен тӗшши тӗрлӗ: истори, математика, философи, тӗлӗнтермӗш ҫул ҫӳревсене, тинӗс ҫапӑҫӑвӗсене сӑнлакан сайра кӑларӑмсем, тинӗс ҫӳревӗн кӗнекисемпе справочниксем, анчах уйрӑмах романсем — унта Теккерейпе тата Мопассанпа юнашарах — Парижра вырӑн ҫинче вуламалли хут-хӑмӑрӑн намӑссӑр чӑпар хуплашкисем те.

Содержание их было различное: история, математика, философия, редкие издания с описаниями старинных путешествий, морских битв, книги по мореходству и справочники, но более всего романы, где рядом с Теккереем и Мопассаном пестрели бесстыдные обложки парижской альковной макулатуры.

IX сыпӑк // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Пиллӗкмӗш том. — Шупашкар, 2012. — 432 с. — 7–227 с.

Пӗрремӗшӗ — сулӑ хатӗрлесе ӑна пахча ҫумӗнче сарӑлса выртакан пӗвене антармалла, унтан хамӑра-хамӑр тинӗс хуҫисем вырӑнне хурса, Пантюшкинсемпе Симоновсен ҫырман тепӗр енчи улма пахчисем патне ҫывхарасран сыхласа тӑракан пӗрлешнӗ флотне хирӗҫ тинӗсре тухса ҫапӑҫмалла пулнӑ.

Во-первых, нужно было построить плот, спустив его в пруд, примыкавший к нашему саду, объявить себя властителями моря и дать морской бой соединенному флоту Пантюшкиных и Симаковых, оберегавшему подступы к их садам на другом берегу.

IV сыпӑк // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Гайдар А.П. Шкул: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 166 с.

Тӑшман флочӗ пулӑҫсемпе суту-илӗвӗн ҫӗр сакӑр вунӑ карапне путарсан, ҫакӑн ҫумне пассажир турттаракан вун тӑватӑ пӑрахут хушӑнсан, — вӗсем ҫинче ишнӗ мӗн пур ҫынпа, ҫав шутра хӗрарӑмсемпе тата ачасемпе; унтан йывӑр залпсен чарӑнми ӗҫӗпе тинӗс хӗрринчи темиҫе хулана аркатсан — чечекленекен тинӗс хӗрри пурнӑҫсӑрланчӗ; вӑл сывлама чарӑнчӗ, малтан пурнӑҫӑн тӑнӑҫ-тӳлек сехечӗ ҫирӗппӗн шакканӑ вырӑнта тӗтӗмпе тусанӑн шуранка мӗлкисем явӑнма пуҫларӗҫ.

Когда неприятельский флот потопил сто восемьдесят парусных судов мирного назначения, присоединив к этому четырнадцать пассажирских пароходов, со всеми плывшими на них, не исключая женщин, стариков и детей; затем, после того как он разрушил несколько приморских городов безостановочным трудом тяжких залпов — часть цветущего побережья стала безжизненной; ее пульс замер, и дым и пыль бледными призраками возникли там, где ранее стойко отстукивали мирные часы жизни.

I // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Пӗрремӗш том. — Шупашкар, 2010. — 416 с. — 285–292 с.

Чи малтан Пичке вӑранчӗ, — йытӑ пек чӗтрет; вӑл ӳпне тӑсӑлса выртнӑ, хускалмасть, питне тинӗс блузин ҫухавипе хупланӑ та — тинӗспе тип ҫӗртен пин-пин миля инҫетри ҫемйи ҫинчен шухӑшлать.

Первым проснулся Буек, вздрагивая, как собака; он неподвижно лежал ничком, уткнув лицо в паузу морской блузы, и думал о семье, отделенной от него тысячами морских и сухопутных миль.

III // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Пӗрремӗш том. — Шупашкар, 2010. — 416 с. — 177–180 с.

Доброволецсен ҫарӗ, шутланӑ вӑл, Тихорецки чугунҫулӗ ҫинче паллӑ ҫӗнтерӳсем тусан, кирек мӗнле пулсан та, тӳрех Царицын ҫине килмелле мар, малтан вӑл кӑнтӑр енне ҫавӑрӑнмалла, мӗншӗн тесен унӑн тылӗнче: Екатеринодар гарнизонӗ (март уйӑхӗнче Корниловӑн Доброволецсен ҫарне ҫӗмӗрсе тӑкнӑскер) тӑрать, Новороссийскра — Хура тинӗс морякӗсем тата флангра — Азов тинӗсӗ патӗнче — Сорокин ҫарӗ тӑрать.

Добровольческая армия, предполагал он, добившись серьезных успехов по тихорецкой магистрали, неминуемо должна не идти к Царицыну, но повернуть на юг, потому что в тылу у нее остаются: гарнизон Екатеринодара (разбивший в марте месяце добровольческую армию Корнилова), черноморские моряки в Новороссийске и на фланге — у Азовского моря — армия Сорокина.

6 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.

Миллионлӑ ҫар, пӗртте пересшӗн мар, вӗлересшӗн мар, ҫапӑҫасшӑн мар пулнӑскер, тинӗс хумӗ чуллӑ ту ҫине ҫапӑнса каялла чакнӑ пек, хӑйӗн пӗтӗм хаярлӑхне ҫухатса каялла чакнӑ, — кӑпӑкпа витӗнсе, авӑрсем тӑва-тӑва ҫавӑрӑнса, тӑван тинӗсӗ еннелле васкаса чупнӑ.

Миллионная армия, не желающая стрелять, убивать, драться, отхлынула, как волна от скалистых утесов, потеряв всю ярость, — в пене и водоворотах побежала назад, в родной океан.

4 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.

Ҫапла вара, тинӗс шывӗ каялла тинӗселле чакнипе усӑ курса, эпӗ хам шутӑмпа сехетре лига ҫурӑ ишсе пытӑм.

Таким образом, при содействии отлива, я шел, по моим предположениям, со скоростью полторы лиги в час.

Вунпӗрмӗш сыпӑк // Урхи Наумӗ, Куҫма Чулкаҫ. Свифт, Даниэль. Лемюэль Гулливер ҫулҫӳренисем; вырӑсларан Н. Урхипе К. Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 368 с.

Тинӗс ҫыннин ҫамрӑк арӑмӗ ӑҫталла кайтӑр ӗнтӗ — паллах, гаванелле, тинӗс ҫывӑхне.

Help to translate

Тинӗс госпиталӗнче // Валентин Бурнаевский. Чӑваш литературин антологийӗ: пӗрремӗш том. Проза. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2003. — 551 с. — 275–281 с.

Магеллан кунта икӗ тинӗс хушшинче пролив пур тесе шутланӑ, ҫав пролив ӑҫта иккенне вӑл тӗрӗссипе пӗлмен, ҫавӑнпа хӑйсене иртме пролив шыраса тинӗсӗн кашни кукӑрне, кашни пӑрӑнчӑкне кӗре-кӗре тухнӑ.

Поэтому приходилось заплывать в каждый залив, в каждую бухту и исследовать — не тут ли начинается таинственный и желанный пролив.

Тӗнче тавра пӗрремӗш хут ҫаврӑнни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Вара, тинӗс хумӗ пек, хаяр хум пек, ун хыҫӗнче тинӗс, океан, вӗҫӗ-хӗррисӗр, анлӑ ирӗк, — таччӑн, ҫумма-ҫуммӑн пӗтӗҫсе тӑнӑ ӗретсем кӗрлесе илчӗҫ.

И, как прибой, грозный прибой, за которым море, океан, необозримый, неодолимый простор, — бурным рокотом отозвались тесные, плечо к плечу, сомкнутые ряды.

XXXVI сыпӑк // Петр Золотов. Мстиставлский С.Д. Курак — ҫурхи кайӑк: повесть. Вырӑсларан П. Золотов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 366 с.

Ҫынсем каланӑ тӑрӑх, ҫав ҫеҫенхирсем ӑшӑ тинӗс патне ҫитиех сарӑлса выртаҫҫӗ, ҫав ӑшӑ тинӗс ҫывӑхӗнче вара илемлӗ юрлакан Гамаюн пурӑнать, йывӑҫсем ҫинчен ҫулҫӑсем хӗлле те, кӗркунне те тӑкӑнмаҫҫӗ, кӗмӗл туратсем ҫинче ылттӑн панулмисем ҫитӗнеҫҫӗ, кашни ҫын тулӑх та тӗрӗслӗхре пурӑнать…

И идут они, люди сказывают, до самых теплых морей, где живет птица Гамаюн сладкогласная, и с дерев лист ни зимой не сыплется, ни осенью, и яблоки растут золотые на серебряных ветках, и живет всяк человек в довольстве и справедливости…

Илемлӗ Хӗҫри Касьян // Николай Степанов. Тургенев И. С. Сунарҫӑ ҫрса пынисем: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 172 с. — 92–112 с.