Шырав
Шырав ĕçĕ:
Тахҫан авал пӗр бадшахӑн юратнӑ ӑмӑрткайӑк пулни ҫинчен сӑмах ҫӳрет.Рассказывают, что когда-то давным-давно у одного бадшаха был любимый сокол.
Шанчӑклӑ ӑмӑрткайӑк ҫинчен // Макар Хури. Инди юмахӗсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 102 с.
Тахҫан авал тискер кайӑксемпе вӗҫен кайӑксем хушшинче пысӑк вӑрҫӑ сиксе тухнӑ.
Ҫара ҫерҫи ҫинчен // Макар Хури. Инди юмахӗсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 102 с.
«Авал пир хатӗрӗсем мӗнле пулнине халӗ тавҫӑрса илме кӑна пулать, Пулас тӗртнӗ япалинчен вӑрӑмрах куммине ҫӳлтен те, аялтан та ҫирӗплетнӗ.
Пир хатӗрӗсем, пир тӗртни ҫинчен // Валентина Минеева. Минеева В.А. Чӑвашсен эрешлӗ пир-авӑрӗ: кӗнеке-альбом. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2008. — 182 с.
Ӑна 1961 ҫулта турккӑсен Чатал Хюиюк поселокӗнче авал ҫынсем пурӑннӑ вырӑна чавса тӗпченӗ чухне тупнӑ.Ее нашли в 1961 г. при раскопках древнего поселения турецкого поселка Чатал Хюиюк.
Малтан калани // Валентина Минеева. Минеева В.А. Чӑвашсен эрешлӗ пир-авӑрӗ: кӗнеке-альбом. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2008. — 182 с.
Эпӗ утмӑл ҫичӗ ҫул пурӑнатӑп, ӗнтӗ тупӑк умӗнчех тӑратӑп, ҫапах лайӑх куратӑп: авал, хам ҫамрӑк чухне, ҫӗр ҫинче чечексем те сахалрахчӗ, илемӗ те вӗсен хальхине ҫитместчӗ…
X // Митта Ваҫлейӗ. Горький М. Фома Гордеев: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 288 с.
Ӗлӗк авал ҫуртран усал-тӗселсене хӑваласа кӑлармалли чӗлхене пӗлекен шамана ҫапла каланӑ.Так некогда называли шаманок, которые своими заклинаниями очищали дом от чертей.
XI // Геннадий Пласкин. Чжоу Ли-бо. Ҫил-тӑвӑл: роман; Г. Пласкин куҫарнӑ; В. Рудманӑн умсӑмахӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1958. — 429 с. — 13–429 с.
Авал Чорум провинцийӗн территорийӗ Хетт патшалӑхӗн шутне кӗнӗ, уйрӑммӑн илсен, унӑн тӗп хули, Хатусса, провинци территоринче вырнаҫнӑ пулнӑ.
Чорум // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A7%D0% ... 1%83%D0%BC
— Ҫапла ӗнтӗ, улпутӑм, авал пӗр ҫӗршывра, таҫти-таҫти патшалӑхра арӑмӗпе упӑшки пурӑннӑ, тет.— И вот, сударь ты мой, в некотором царстве, в некотором государстве жили-были муж да жена.
III // Митта Ваҫлейӗ. Горький М. Фома Гордеев: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 288 с.
— «Ун ҫӗрӗнче авал пӗр ҫын пурӑннӑ»… — пуҫласа янӑ Маякин хӑйӑлтатакан сасӑпа.— «Был человек в земле Уц…» — начинал Маякин сиплым голосом.
II // Митта Ваҫлейӗ. Горький М. Фома Гордеев: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 288 с.
Клепсидра — авал усӑ курнӑ шыв сехечӗ, вӑл хӑйӑр сехечӗ евӗрлӗ пулнӑ.
Авалхи Римри тата Авалхи Грецири ятсемпе сӑмахсене ӑнлантарса пани // Григорий Алентей. Джованьоли, Р. Спартак: роман / вырӑсларан Г.Алендей куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 332 с. — 315–330 с.
Такҫан авал пӗрӗхнине ту тавра сийӗн-сийӗн ларса юлнӑ лава тӑрӑх ҫеҫ тавҫӑрса илме май пулнӑ.
XI сыпӑк // Григорий Алентей. Джованьоли, Р. Спартак: роман / вырӑсларан Г.Алендей куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 332 с. — 11–314 с.
Везувий пӗрӗхни пит авал пулнӑ, ун ҫинчен Спартак вӑхӑтӗнче никам та пӗлмен.
XI сыпӑк // Григорий Алентей. Джованьоли, Р. Спартак: роман / вырӑсларан Г.Алендей куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 332 с. — 11–314 с.
Клиентсем пурте ӗҫе юрӑхлӑ граждансем пулнӑ, авал чухне хӑйсен аслашшӗсем тимӗрҫӗ, чул кӑларакан е атӑ ҫӗлекен ӗҫӗпе пурӑннӑ пекех, халь вӗсем клиент ӗҫӗсене туса пынӑ.
IV сыпӑк // Григорий Алентей. Джованьоли, Р. Спартак: роман / вырӑсларан Г.Алендей куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 332 с. — 11–314 с.
Ҫавӑн пек ӗнтӗ тахҫан авал Поляр тинӗсӗ хӗрринче пурӑннӑ Киш ҫинчен ҫӳрекен юмах.
Киш ҫинчен ҫӳрекен юмах // М. Волков. Лондон, Джек. Пурнӑҫа юратни: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951. — 72 с. — 35–47 с.
Пӗтӗмӗшпе илсен, хамӑра мӗн килӗшесси енчен эпир унпа иксӗмӗр пӗр пек марччӗ, — эпӗ «Томас Ионес ҫинчен ҫырнӑ повӗҫе» «Тупнӑ ачан Том Джонсӑн историне» авал куҫарнине пит хавхаланса вулаттӑм, Смурый мӑкӑртататчӗ:
V. // Феодосия Ишетер. Горький М. Ҫынсем патӗнче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 256 с.
Юлашкинчен, ҫакӑн пек вырӑнсем те пур: унта халӗ ҫӳлӗ тусем ҫӗкленсе лармаҫҫӗ, тахҫан авал ҫакӑн пек вырӑнсенче тусем пулнине, кӑвак тӳпенелле ту шӑрчӗсем кармашса ларнине, пӗчӗкҫӗ юханшывсем шавласа юхнине халӗ тӗл пулакан уйрӑм сӑртсем, тӗрлӗ ту породисем каласа параҫҫӗ.
4. Тусем ерипен пӗтсе пыраҫҫӗ // Лина Агеносова. Обручев, В. А. Тусемпе материксем пулса кайни / вырӑсларан Л. В. Агеносова куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 134 с.
Казахстанри вӗтӗ сӑртсем вырӑнӗнче авал ту хырҫисен речӗсем ларнӑ — халӗ кунта сӑртсемпе лутра тусем кӑна тӑрса юлнӑ.Киргизская степь прежде представляла ряды горных цепей — теперь это холмы и низкие горки.
1. Тусем мӗншӗн ишӗлеҫҫӗ // Лина Агеносова. Обручев, В. А. Тусемпе материксем пулса кайни / вырӑсларан Л. В. Агеносова куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 134 с.
Украинӑра, Кривой Рогпа Донец бассейнӗнче, тахҫан авал ҫӳлӗ тусем пулнӑ, халӗ унта тикӗсех мар тӳремлӗх тӑсӑлса выртать.
1. Тусем мӗншӗн ишӗлеҫҫӗ // Лина Агеносова. Обручев, В. А. Тусемпе материксем пулса кайни / вырӑсларан Л. В. Агеносова куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 134 с.
Камчаткӑра пурӑнакансем тахҫан авал ҫак вулкан хальхи Кроноцк кӳлли вырӑнӗнче ытти вулкансем хушшинче пулнӑ, тесе шутланӑ.
1. Тусем пулса кайни ҫинчен калакан халапсем // Лина Агеносова. Обручев, В. А. Тусемпе материксем пулса кайни / вырӑсларан Л. В. Агеносова куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 134 с.
Тахҫан авал ҫӗр шӑраннӑ шӗвек япала пулнӑ тесе йышӑнас пулсан, унӑн ҫийӗ мӗнле аталанса пынине ҫакӑн пек ӑнлантарса пама пулать.
2. Ҫӗр хытӑ хупӑпа витӗнет // Лина Агеносова. Обручев, В. А. Тусемпе материксем пулса кайни / вырӑсларан Л. В. Агеносова куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 134 с.