Шырав
Шырав ĕçĕ:
Ҫак шар ҫӗре пӗлтерет.
Кунпа ҫӗр мӗншӗн пулаҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Темиҫе уйӑх ӗнтӗ карапсем океан тӑрӑх пӗр утрав тӗл пулмасӑр, ҫӗре курмасӑр кайнӑ.Долгие месяцы плыли корабли по океану, не встречая островов, не видя земли.
Ҫӗр тавра малтан ҫӳресе ҫаврӑнни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Шыв хупласа тӑракан вырӑнсене кӑвак тӗслӗ, сенкер тӗслӗ тунӑ; ҫӗре, урӑхла каласан — типҫӗре симӗс тӗслӗ, сарӑ тӗслӗ, хӑмӑр тӗслӗ ӳкернӗ.
Глобус // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Ҫӗре пӗчӗк шар (чӑмӑр) пек туса кӑтартаҫҫӗ, ҫав шара глобус теҫҫӗ.Землю изображают в виде небольшого шара, который называют глобусом.
Глобус // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Халӗ пӗтӗм ҫӗре ҫынсем пӗлсе тӑраҫҫӗ.
Ҫӗрӗн формипе пысӑкӑшӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Пурӑннӑҫемӗн ҫынсем ҫӗре лайӑхрах пӗлсе пынӑ.
Ҫӗрӗн формипе пысӑкӑшӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Вӗсем ҫӗре океан варринче выртакан ҫаврашка тесе шутланӑ.Они думали, что земля — плоский круг, который лежит посреди океана.
Авал ҫынсем ҫӗре мӗнле тесе шутланӑ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Юхӑм пӗр ҫыранне мӗнпур вӑйӗпе пыра-пыра ҫапать, ӑна ҫӗмӗрет, ҫӗре катӑкӑн-катӑкӑн хӑпӑтса юхтарса каять, вара йывӑҫ тымарӗсем ҫаралса юлаҫҫӗ.
Пӗчӗк ҫырма // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Вӑрмансене упраҫҫӗ, пуринчен ытла вар пуҫӗнчисене хытӑ асӑрхаса усраҫҫӗ: йывӑҫсем хӑйсен тымарӗсемпе ҫӗре ҫирӗплентерсе тӑраҫҫӗ.Охраняют леса, особенно у вершины оврагов, так как деревья своими корнями скрепляют почву.
Вар // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Тырӑ лайӑх пулакан ҫӗре, сухаланӑ вырӑнсене, вӗсем хӑвӑрт ҫӗмӗрсе каяҫҫӗ те пит пысӑк пулаҫҫӗ.
Вар // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Пылчӑклӑ пӑтранчӑк шыв вар тӑрӑх кӗрлесе юхать, унӑн ҫыранӗсене пыра-пыра ҫапӑнать, ҫӗре ката-ката илет, катӑкӗсене вара анаталла юхтарса каять.
Вар // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Чылай ҫӗре ҫуртсем, заводсем, фабрикӑсем, электростанцисем, складсем тата ытти ҫурт-йӗрсем йышӑнса тӑраҫҫӗ.
Ҫӗр ҫийӗпе тӗрлӗрен усӑ кураҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Ӑна ҫавӑн пек паттӑр ҫынсене пытарнӑ ҫӗре пытарнӑ, вӑхӑчӗ ҫитиччен эпир вӗсен ячӗсене те пӗлместпӗр…
22. Лукашев хӑйӗн тивӗҫне пурнӑҫа кӗртет // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.
«Эсир хӑвӑра хӳтӗлемелли сӑмаха пирӗн вӑхӑт ҫинчен калаҫнипе пуҫларӑр, — терӗ вӑл малалла, Звягинцева хӑй шухӑшӗсене пӗр ҫӗре пухса ответлеме памасӑр.
21. Тайгари пикник // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.
«Хаваслансах калаҫма килӗшетӗп! — Звягинцев эрех кӗленчине ҫӗре лартрӗ, кӑмӑллӑн, пурне те килӗшмелле кулса илчӗ те малалла каларӗ:
21. Тайгари пикник // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.
Хама урӑхла шухӑшлаттарма тӑрӑшнӑ пулсан та, мана тепӗр чух ҫакӑн пек туйӑнатчӗ: Звягинцев ҫӗнӗ, питӗ кирлӗ ӗҫе, хӑйӗн пурнӑҫӗн тӗп ӗҫне часрах тытӑнасшӑн мар васкать, вӑл темле пысӑк кукӑле валеҫнӗ ҫӗре ӗлкӗресшӗн ҫеҫ васкать — халӗ ун патне пымалли ҫулсем пуриншӗн те уҫӑ пулнӑ-ҫке, вӑхӑтра ӗлкӗреймесен ҫав кукӑле ыттисем унсӑрах ҫисе яма пултарнӑ.
21. Тайгари пикник // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.
Ҫав ҫуртсем шоссе хӗрринче мар, унтан кӑшт аяккарахра, темле сӑрт ҫинче е ҫӗре юри купаласа ҫӗклентернӗ ҫӗрте ларнӑ.
20. «Ан ӗненӗр ӑна, ан ӗненӗр!..» // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.
Эп татӑклӑ шут тытманнипе, ӗҫе пӗрмай тӑсса пынипе вӑл ывӑнса ҫитрӗ пулмалла та таҫта тухса кайрӗ… хӑйне урӑх ҫӗре куҫарттармалла тунӑ… е… пӗр сӑмахпа каласан, Вася халь ӑҫтине пӗлместӗп эпӗ.
20. «Ан ӗненӗр ӑна, ан ӗненӗр!..» // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.
Халь ӗнтӗ вӑл каялла чакмарӗ, ҫӳлелле ҫӗкленӗ аллисене сулкаласа Завьялов ҫинелле тапӑнса пычӗ, унӑн чечеклӗ тутри ҫӗре ӳкрӗ, ӑна вӑл пушмак кӗллипе ҫаклатса урай тӑрӑх сӗтӗрсе пычӗ, хӑй ҫине-ҫине пӗр сӑмахах кӑшкӑрчӗ:
20. «Ан ӗненӗр ӑна, ан ӗненӗр!..» // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.
Унсӑрӑн сана эсӗ ниҫталла мар, ним ҫук ҫӗре кайнӑ е вӗҫнӗ пек туйӑнать.
18. Малалла, малалла! // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.