Шырав
Шырав ĕçĕ:
Авалхи ҫынсем Уйӑх тӗттӗмленнӗ вӑхӑтра ӑна хӑрушӑ пысӑк чӗрчун — вӗри ҫӗлен ҫисе ярать, тесе шутланӑ.В старину люди думали, что Луну во время затмения пожирает страшное чудовище — дракон.
Уйӑх тӗттӗмленни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
1948 ҫулта вырӑссен ученӑйӗ Ю. Н. Липский Уйӑх ҫинче атмосфера пуррине сӑнаса пӗлнӗ, вӑл шутланӑ тӑрӑх, Уйӑх атмосфери Ҫӗр атмосферинчен икӗ пин хута яхӑн шӗвӗрех.
Уйӑха тӗпчесе сӑнани // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Астрономсем ун чух ытти планетӑсен тытӑмӗ ҫинчен пӗлмен-ха, вӗсем ҫинче те пирӗн Ҫӗр ҫинчи пекех пурнӑҫ пур, тесе шутланӑ.
Поляксен аслӑ астрономӗ Коперник // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Молукк утравӗсене ҫитесси питех инҫе мар, хальхи шутпа шутласа кайсан, 3 000 — 4 000 километрсем ҫеҫ, тесе шутланӑ вӑл.
Тӗнче тавра пӗрремӗш хут ҫаврӑнни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Магеллан кунта икӗ тинӗс хушшинче пролив пур тесе шутланӑ, ҫав пролив ӑҫта иккенне вӑл тӗрӗссипе пӗлмен, ҫавӑнпа хӑйсене иртме пролив шыраса тинӗсӗн кашни кукӑрне, кашни пӑрӑнчӑкне кӗре-кӗре тухнӑ.
Тӗнче тавра пӗрремӗш хут ҫаврӑнни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Колумб хӑй ҫитнӗ утравсене Инди ҫӗршывне кӗрекен утравсем тесе шутланӑ.Колумб был убежден, что открытые им острова составляют часть Индии.
Христофор Колумб тата унан открытийӗсем // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Птолемей йӗркине вунтӑватӑ ӗмӗр хушши тӗрӗс тесе шутланӑ.Система Птолемея считалась правильной в продолжение четырнадцати столетий.
Птолемей ҫут тӗнче ҫинчен вӗрентни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Аристотель тӳпене кӗленче пек япала тесе шутланӑ пулсан, Птолемей унпа пачах та килӗшмен.
Птолемей ҫут тӗнче ҫинчен вӗрентни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Ӑна вӗсем кӗленче пек ҫирӗп япала тесе шутланӑ.
Птолемей ҫут тӗнче ҫинчен вӗрентни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Вӗсем хӑйсене Ҫӗр чӑмӑрӗн тӑрринче, сӑртра пурӑнатпӑр тесе шутланӑ — акӑ ӑҫта пулнӑ вӗсен йӑнӑшӗ.А в том, что они думали, будто живут на горе, на верхушке земного шара.
Ҫӗр мӗн евӗрлӗ? // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Анчах ҫав вӑхӑтра каллех сӗм авалхи Птолемей астроном пек вӗреннӗ ҫынсем тупӑна пуҫланӑ, вӗсем Ҫӗр лаптӑк мар, вӑл чӑмӑр евӗрлӗ ҫаврака, тесе шутланӑ.
Ҫӗр мӗн евӗрлӗ? // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Ҫӗр вӑл — чӑмӑр, ӑна пур енчен те тӗнче уҫлӑхӗ ҫавӑрса тӑрать, тесе шутланӑ Птолемей.Птолемей считал Землю шаром, который с всех сторон окружен мировым пространством.
Ҫӗр мӗн евӗрлӗ? // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Ҫак тинӗсе Вӑтаҫӗр тинӗсӗ ятне панӑ, мӗншӗн тесен ӑна вӑтаҫӗр хушшинче выртать тесе шутланӑ.Море это назвали Средиземным, так как думали, что оно лежит посреди Земли.
Ҫӗр мӗн евӗрлӗ? // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Авалхи индуссем шутланӑ тӑрӑх, Ҫӗрӗн ҫур чӑмӑрне тӑватӑ слон йӑтса тӑрать имӗш, слонӗсем тем пысӑкӑш тимӗр шапа ҫинче тӑраҫҫӗ пулать.
Ҫӗр мӗн евӗрлӗ? // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Ӗлӗк ҫынсем Ҫӗре ҫатма пек лаптӑк тенӗ, е авалхи хӳтӗленмелли питлӗх пек мӑкӑрӑлса тӑрать те аялтан ӑна тӗревсем тытаҫҫӗ, тесе шутланӑ.
Ҫӗр мӗн евӗрлӗ? // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Унӑн тӑнлавӗсем кӑвакарнӑ, сухалӗ шӗвӗр, пичӗ типшӗм, куҫӗсем ялан шухӑша кайнӑ пек курӑнаҫҫӗ, ҫӑварӗ тӗлӗнмелле: уланкӑ пулӑнни пек пӗчӗкҫӗ, тутисем хулӑм, кӳпшек, вӗсене яланах чуптума шутланӑ пек чӑмӑртаса тытнӑ.
Манӑн университетсем // Леонид Агаков. Горький М. Манӑн университетсем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 138 с.
Деренков мана хӑйне ҫынсене пулӑшмалли ӗмӗрлӗх каторгӑна янӑ ҫын вырӑнне шутланӑ пек, вӑл хӑйне панӑ наказанипе килӗшнӗ пулин те — ӑна вӑл вӑхӑчӗ-вӑхӑчӗпе йывӑррӑн тертлентернине шутланӑ пек туйӑнатчӗ.
Манӑн университетсем // Леонид Агаков. Горький М. Манӑн университетсем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 138 с.
Иккӗмӗшӗнчен, вӑл ӑна «ача» тесе чӗнме пӑрахма тахҫанах вӑхӑт ҫитнӗ, тесе шутланӑ.А во-вторых, он предполагал, что пора перестать называть его мальчиком.
Ҫирӗм пиллӗкмӗш сыпӑк // Иван Васильев. Рысс Е. Хӗрача ашшӗне шырать: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 140 с.
Анчах чи малтан Коля вӑл хӑйӗн ӗҫне туса ҫитернӗ, ҫавӑнпа та унӑн аслашшӗ патне ҫитме васкамалла, тесе шутланӑ.Но, во-первых, Коля считал, что он своё дело сделал и теперь ему надо скорее добираться к деду.
Ҫирӗм пиллӗкмӗш сыпӑк // Иван Васильев. Рысс Е. Хӗрача ашшӗне шырать: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 140 с.
Майор ҫаврӑнса алӑк патӗнче тӑракан часовоя тем калама шутланӑ самантра алӑкран генерал килсе тухнӑ.Майор повернулся, хотел сказать что-то часовому, но в этот момент из подъезда вышел генерал.
Ҫирӗм пиллӗкмӗш сыпӑк // Иван Васильев. Рысс Е. Хӗрача ашшӗне шырать: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 140 с.