Шырав
Шырав ĕçĕ:
Аслӑ критик искусство содержанийӗпе форми пӗр-пӗринпе тачӑ ҫыхӑнса тӑнине, вӗсем уйрӑлми пӗрлӗх пулнине, содержани ӗҫе татса паракан вырӑнта тӑнине, ҫав вӑхӑтрах форма та искусствӑн питех те кирлӗ элеменчӗ пулнине кӑтартса панӑ.
«Мӗн тумалла?» роман ҫинчен // Николай Сандров, Владимир Садай. Чернышевский, Николай Гаврилович. Мӗн тумалла?: роман; вырӑсларан Николай Сандров, Владимир Садай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 485–495 с.
Вӑл каланӑ тӑрӑх, искусство пурнӑҫа палӑртса парать; «илемлӗх вӑл — пурнӑҫ», илемлӗх ӗҫрен килет, ӗҫпе ҫыхӑнса тӑрать; литературӑпа искусство — «пурнӑҫ учебникӗ»; искусство халӑх интересӗсемшӗн тӑмалла, обществӑн малта пыракан прогрессивлӑ шухӑшӗсене тытса пымалла.
«Мӗн тумалла?» роман ҫинчен // Николай Сандров, Владимир Садай. Чернышевский, Николай Гаврилович. Мӗн тумалла?: роман; вырӑсларан Николай Сандров, Владимир Садай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 485–495 с.
Хӑйӗн питех те паха критикӑлла произведенийӗсенче («Об эстетическом отношении искусства к действительности» (1855 ҫ.), «Очерки гоголевского периода русской литературы» (1855 — 1856 ҫҫ), т. ыт.) Чернышевский материализмла эстетика принципӗсене аталантарнӑ, искусство пурнӑҫпа тачӑ ҫыхӑнса тӑнине сӑлтавласа панӑ.
«Мӗн тумалла?» роман ҫинчен // Николай Сандров, Владимир Садай. Чернышевский, Николай Гаврилович. Мӗн тумалла?: роман; вырӑсларан Николай Сандров, Владимир Садай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 485–495 с.
Куҫа курӑнакан ӳсӗмсем ҫынсене ҫӗнӗрен иккӗлентерсе ан пӑрахчӑр тесе, асӑрханмалла пулчӗ; ӗҫ сарӑлни унӑн шалти аталануне чылай чӑрмантарса тӑчӗ, мӗншӗн тесен тулти виҫене ӳстерессипе шалтине кирлӗ пек туса ҫитересси — тачӑ ҫыхӑнса тӑракан япаласем вӗсем; ҫапах та, хуллен кӑна пулин те, — урӑх условисенче вӑл апла пулмастчӗ, — ӗҫ чиперех пычӗ.
XVII // Николай Сандров, Владимир Садай. Чернышевский, Николай Гаврилович. Мӗн тумалла?: роман; вырӑсларан Николай Сандров, Владимир Садай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 495 с.
Унта пухӑннӑ укҫа-тенкӗ хисепӗ, мастерскойсем пӗр-пӗринпе татах та ҫывӑхрах ҫыхӑнса ӗҫлес пулсан, Невскинче магазин уҫмалӑх та ҫитнӗ ӗнтӗ.
XVII // Николай Сандров, Владимир Садай. Чернышевский, Николай Гаврилович. Мӗн тумалла?: роман; вырӑсларан Николай Сандров, Владимир Садай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 495 с.
Икӗ мастерской та пӗр-пӗринпе тачӑ ҫыхӑнса тӑнӑ, вӗсенчен пӗринче ӗҫ ытлашши, тепринче — ҫителӗксӗртерех пулсан, ытлашшине вӑл теприне панӑ.
XVII // Николай Сандров, Владимир Садай. Чернышевский, Николай Гаврилович. Мӗн тумалла?: роман; вырӑсларан Николай Сандров, Владимир Садай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 495 с.
Анчах ку, килӗшӳпе пӗрлешнӗ япаласем нравственнӑй пурнӑҫпа ҫирӗп ҫыхӑнса тӑнипе танлаштарсан, питӗ вӑйсӑр япала вӑл.
XV // Николай Сандров, Владимир Садай. Чернышевский, Николай Гаврилович. Мӗн тумалла?: роман; вырӑсларан Николай Сандров, Владимир Садай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 495 с.
Вӑрансан, вӑл хӑйӗн ӑшӑ вырӑнӗ ҫинче ачашланса выртать, унӑн тӑрасси килмест, вӑл шухӑшлать те, шухӑшламасть те, кӑштах тӗлӗрет те, тӗлӗрмест те, — ку вӑл шӑп кӑна паянхи куна тивекен хӑшпӗр япаласем ҫинчен — ҫак кунсене, мӗнле те пулин хуҫалӑхри япалана, мастерскоя, пӗлӗшсене, паянхи куна мӗнле ирттермелли ҫинчен тунӑ плана тивекен япаласем ҫинчен шухӑшлать, ку, паллах ӗнтӗ, тӗлӗрни мар; анчах, кунсӑр пуҫне, тата икӗ япала пур, туй хыҫҫӑн виҫӗ ҫултан виҫҫӗмӗш те пулчӗ, вӑл та, Митя, кунтах, ун аллинче; паллах, Дмитрий тусне хисепленипе «Митя» ӗнтӗ вӑл; ытти икӗ япаласенчен пӗри вара — пурнӑҫра ӑна хӑйне вырӑн, ирӗк паракан ӗҫ ҫинчен шухӑшлани, тепӗр шухӑш — Саша; ку шухӑша уйрӑм шухӑш теме те ҫук, вӑл кашни шухӑш ҫумне хушӑнать, мӗншӗн тесен Саша унӑн пӗтӗм пурнӑҫӗпе ҫыхӑнса тӑрать; ҫак шухӑш, ҫак уйрӑм мар, яланхи шухӑш ун пуҫӗнче пӗччен ҫеҫ юлсан вара, — вӑл ун пуҫӗнче нумай, питӗ нумай вӑхӑт пӗччен пулать, — ӑна мӗнле каламалла?
XII // Николай Сандров, Владимир Садай. Чернышевский, Николай Гаврилович. Мӗн тумалла?: роман; вырӑсларан Николай Сандров, Владимир Садай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 495 с.
Вӑл япаласем ҫине куҫа чарса, ним шухӑшламасӑр пӑхса тӑнипе вӗсемпе лайӑх ҫыхӑнса ӗҫленин хушшинче пысӑк уйрӑмлӑх пуррине, ҫав ӗҫ хӑйшӗн те, ыттисемшӗн те усӑ парассине асӑрхаса илни ҫинчен ҫавӑнпа пӗр хумханмасӑр калатӑп та ӗнтӗ.
XI // Николай Сандров, Владимир Садай. Чернышевский, Николай Гаврилович. Мӗн тумалла?: роман; вырӑсларан Николай Сандров, Владимир Садай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 495 с.
Кунта эпӗ хама лӑплантаракан япала мар, усӑ шыранӑ; кунта эпӗ, ӑс-тӑнӑмсӑр пуҫне, пурне те кантарнӑ; ӑс-тӑн вара хам калаҫакан ҫынсемпе чунри шухӑшпа нимпе те ҫыхӑнса тӑман, ҫавӑнпа та вӑл пӗччен чухнехи пекех ирӗкре пулнӑ; ҫав калаҫусем мана пӗчченлӗхрен хӑтарман та темелле.
I // Николай Сандров, Владимир Садай. Чернышевский, Николай Гаврилович. Мӗн тумалла?: роман; вырӑсларан Николай Сандров, Владимир Садай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 495 с.
Паллах ӗнтӗ, хӑй итленипе итлеменнине Вера Павловна хӑй те пӗлмен; хуть те мӗнле пулсан та, итлесен итлемесен те, ӑна темскер илтӗнет, анчах унӑн хӑй мӗн илтнине ӑнланса илме вӑхӑт ҫук; ҫапах та илтӗнет-ҫке-ха, сӑмах ҫырупа пӗртте ҫыхӑнса тӑман темӗнле урӑх япала ҫинчен пырать, вара Вера Павловна майӗпен итлеме пуҫларӗ, мӗншӗн тесен ҫавӑн патнеллех туртать: нервисем ӑна ҫыру ҫинчен мар, мӗн те пулин урӑххи ҫинчен шухӑшлаттарасшӑн; вӑл нумайччен нимӗн те ӑнланаймарӗ, ҫапах та упӑшкин сивӗ те кӑмӑллӑн илтӗнекен сасси ӑна лӑплантарма пуҫларӗ, унтан вара вӑл ӑнланма та тытӑнчӗ.
XXVI // Николай Сандров, Владимир Садай. Чернышевский, Николай Гаврилович. Мӗн тумалла?: роман; вырӑсларан Николай Сандров, Владимир Садай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 495 с.
Тавай, эпӗ те сан пек ахалех калаҫма пуҫлам, эпӗ сана нимӗнпе те ҫыхӑнса тӑман ыйту паратӑп, вӑл отвлеченнӑй чӑнлӑха ӑнлантарса панисӗр пуҫне урӑх никама та пырса тивмест.
XXII // Николай Сандров, Владимир Садай. Чернышевский, Николай Гаврилович. Мӗн тумалла?: роман; вырӑсларан Николай Сандров, Владимир Садай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 495 с.
Анчах халӗ апла мар ӗнтӗ: Кирсанов ӗҫӗсем Лопухов юратакан хӗрарӑмӑн интересӗсемпе ҫыхӑнса тӑраҫҫӗ.
XXI // Николай Сандров, Владимир Садай. Чернышевский, Николай Гаврилович. Мӗн тумалла?: роман; вырӑсларан Николай Сандров, Владимир Садай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 495 с.
Пирӗн интерессем ҫын ӗҫӗсемпе ҫыхӑнса тӑмаҫҫӗ пулсассӑн, унӑн ӗҫӗсем, тӗрӗссипе каласан, эпир йӗркеллӗ ҫынсем пулсан, пире питӗ сахал интереслентереҫҫӗ; кунта икӗ самант вӑл шута кӗмест, анчах ҫав икӗ самант «интерес» сӑмаха кулленхи пек ытла та ансӑр шухӑшлӑн ӑнланакан ҫынсене кӑна шута кӗмелле мар пек туйӑнаҫҫӗ.
XXI // Николай Сандров, Владимир Садай. Чернышевский, Николай Гаврилович. Мӗн тумалла?: роман; вырӑсларан Николай Сандров, Владимир Садай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 495 с.
Ҫакӑ вӑл интереслӗ япала; юлашки вунӑ ҫул хушшинче чи лайӑх вӗреннӗ хӑшпӗр медицина студенчӗсем вӗренсе тухнӑ хыҫҫӑн практика ӗҫӗпе пурӑнасшӑн марри, май килсенех, медицинӑпа ҫыхӑнса тӑракан наукӑсенчен хӑшиншӗн те пулин — физиологишӗн, химишӗн е мӗн те пулин ҫавӑн пеккишӗн — медицинӑна пӑрахма хатӗрри палӑрчӗ.
II // Николай Сандров, Владимир Садай. Чернышевский, Николай Гаврилович. Мӗн тумалла?: роман; вырӑсларан Николай Сандров, Владимир Садай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 495 с.
Ҫапла, сирӗн аннӗр унпа ҫыхӑнса ӗҫлемен, халӗ вӑл ун ҫине питӗ хытӑ тарӑхнӑ.— Да, ваша мать не была его сообщницею и теперь очень раздражена против него.
IV // Николай Сандров, Владимир Садай. Чернышевский, Николай Гаврилович. Мӗн тумалла?: роман; вырӑсларан Николай Сандров, Владимир Садай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 495 с.
Ҫавӑн пекех укҫа ыйтсан килӗшме сӗнместпӗр — юлташӑрсем ыйтаҫҫӗ пулин те маларах вӗсемпе телефонпа ҫыхӑнса лару-тӑру мӗнлерех пулнине ыйтса пӗлӗр.
Чӑваш эстрада ҫӑлтӑрӗсен страницисене ҫӗмӗрнӗ // Аҫтахар Плотников. https://chuvash.org/news/23597.html
Уҫҫӑнах мар тавҫӑрнӑ тӑрӑх, Хопров вилӗмӗ коллективизаципе, сапаланчӑк вак-тӗвек хуҫалӑхӑн витӗрех ҫӗрсе ҫитнӗ хӳмисене тӑвӑл пек ишӗлтерсе аркатакан ҫӗнӗ тапхӑрпа ҫыхӑнса тӑрать.
13-мӗш сыпӑк // Наум Урхи, Никифор Ваҫанкка, Илле Тукташ, Уйӑп Мишши. Михаил Шолохов. Уҫнӑ ҫерем: роман. Пӗрремӗш кӗнеке. Наум Урхи, Никифор Ваҫанкка, Илле Тукташ, Уйӑп Мишши куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1959
Эпир Мускавпа ҫыхӑнса тӑратпӑр, халӗ Хӗрлӗ Ҫарта службӑра тӑракан генералсемпе, фабрикӑсенче тата заводсенче ӗҫлекен инженерсемпе, унтан та ытларах та — чикӗ леш енчисемпе те ҫыхӑну тытатпӑр.
3-мӗш сыпӑк // Наум Урхи, Никифор Ваҫанкка, Илле Тукташ, Уйӑп Мишши. Михаил Шолохов. Уҫнӑ ҫерем: роман. Пӗрремӗш кӗнеке. Наум Урхи, Никифор Ваҫанкка, Илле Тукташ, Уйӑп Мишши куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1959
Девяткинпа ҫыхӑнса кайрӑн, шкулти юлташсенчен пӑрӑнтӑн…
15-мӗш сыпӑк // Валентин Урташ. Алексей Мусатов. Стожар. Валентин Урташ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951