Corpus of the Chuvash language

Вӗсене ак ҫапла паллӑсемпе кӑтартса тӑнӑ: ҫумӑр ҫунине …, юр ҫунине *, пӑр ҫунине △, кӗрпе ҫунине △, сывлам ӳкнине ^, пас тытнине I-I.

Обозначали их в таблице такими условными знаками: дождь снег *, град ▲, крупа △, роса , иней.

Эпир хамӑр шкулта ҫанталӑка епле сӑнаса пыни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Сӑнавсене ак ҫапла ҫырса пыратчӗҫ: термометр ӑшӑ кӑтартсан, градусӑн хисепӗ умне + паллӑ лартатчӗҫ; термометр сивӗ кӑтартсан — паллӑ лартатчӗҫ.

Наблюдения записывали: если термометр показывал тепло, перед числом градусов ставили знак +; если термометр показывал мороз, ставили знак — .

Эпир хамӑр шкулта ҫанталӑка епле сӑнаса пыни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Пирӗн ҫулталӑкра мӗншӗн тӗрлӗ вӑхӑтсем пулнине ӑнланса илес тесен, тӗттӗм пӳлӗмре глобуспа ак ҫак сӑнава туса пӑхӑр.

Чтобы понять, почему у нас бывают различные времена года, проделайте в темной комнате следующие наблюдения над глобусом.

Ҫӗрӗн ҫулталӑкри ҫавӑрӑнӑҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ак ӗнтӗ кӗҫех ҫыран хӗрринчи чулсем ҫине пырса ҫапӑнассӑн, харсӑр тинӗс ҫыннисем хумсем ӑшӗнче пӗтессӗн туйӑннӑ.

Казалось, вот-вот они ударятся о береговые скалы, и отважные Моряки погибнут в волнах.

Ҫӗр тавра малтан ҫӳресе ҫаврӑнни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Вак япаласене (пӗчӗк кӳлӗсене, шывсене, ялсене) карта ҫинче кӑтартмаҫҫӗ; пысӑк япаласене ак ҫакӑн пек паллӑсем туса кӑтартаҫҫӗ: шывсене — кукӑр-макӑр линисемпе, хуласене — ункӑсемпе, чугун ҫулсене — линисемпе.

Мелкие подробности (небольшие озера, реки, селения) на карте не изображаются; крупные изображаются следующими знаками: реки — извилистыми линиями, города — кружками, железные дороги — линиями.

Планпа географи карттине танлаштарни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ҫырма тӑрӑх экскурси тӑвӑр та ӑна ак ҫак план тӑрӑх сӑнаса пӗлӗр:

Сделайте экскурсию по ручью (или по речке) и обследуйте его по такому плану:

Пӗчӗк ҫырма // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ак ӗнтӗ шыв тӑм сийӗ патне е хытӑ чул патне ҫитет.

Но вот вода достигает слоя глины или твердого камня.

Ҫӗр айӗнчи шыв // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ак ӗнтӗ ҫумӑр иртсе кайрӗ. хӗвел пӑхса ячӗ.

Но вот дождь прошел. Выглянуло солнце.

Ҫӗр айӗнчи шыв // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ак ҫакӑ ҫеҫ пулӗ.

Help to translate

22. Лукашев хӑйӗн тивӗҫне пурнӑҫа кӗртет // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Хӑйне пӗрремӗш хут ҫапсанах Звягинцев пӗшкӗнсе каялла сиксе илчӗ, Ольга ун патнелле тепӗр утӑм туса хӑйӗн ҫутӑлакан пушине татах ҫӗклесен, вӑл ак ҫак тӗмӗсем ӑшнелле чӑмрӗ…

Help to translate

21. Тайгари пикник // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Халь — мирлӗ пурнӑҫ, вӑрҫӑ ҫук, манӑн хӗҫ-пӑшал та ҫук, анчах уншӑн ак ҫакӑ пур!..»

Help to translate

21. Тайгари пикник // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Ҫапла ҫав, вӑл ак ҫакӑнта тӑчӗ.

Help to translate

21. Тайгари пикник // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Ак епле кӑмӑллӑ парадокс!

Help to translate

21. Тайгари пикник // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

— Ку тӑвар, ку котелок, кусем — кашӑксем, ак ку акӑ — эрех.

Help to translate

21. Тайгари пикник // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

— Ну, ак ҫакӑнта, вырнаҫӑпӑр та эпир, — терӗ Гладышев, чарӑнса тӑнӑ хыҫҫӑнах хӑйӗн миххине курӑк ҫине хурса.

Help to translate

21. Тайгари пикник // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Завьялов малалла утрӗ, ак ӗнтӗ пулӑҫсен ҫурчӗсем те пӗтрӗҫ, ун умӗнче тайга, сивӗ кӳлӗ тата вӗсене уйӑракан асфальт сарнӑ шоссе кӑна юлчӗ…

Help to translate

20. «Ан ӗненӗр ӑна, ан ӗненӗр!..» // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Ак ӗнтӗ, вӗсем курӑнми те пулчӗҫ — пӗр сивӗ, ҫав тери хӑватлӑ тикӗс шыв ҫеҫ горизонтпа пӗрлешсе тӑрать.

Help to translate

20. «Ан ӗненӗр ӑна, ан ӗненӗр!..» // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

— Тархасшӑн, ак пукан…

Help to translate

20. «Ан ӗненӗр ӑна, ан ӗненӗр!..» // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Ак тата ҫӗн хыпар! —

Help to translate

20. «Ан ӗненӗр ӑна, ан ӗненӗр!..» // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Ленинградра шырани ӑнӑҫсӑр пулнӑ хыҫҫӑн вӑл ак мӗнле шухӑшпа килӗшрӗ: ҫав вӑрттӑн ӗҫлекен институт ӑҫта вырнаҫнине пӗлмесӗр эпӗ Ольӑна тупаймастӑп, тенӗ.

Help to translate

20. «Ан ӗненӗр ӑна, ан ӗненӗр!..» // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.