Corpus of the Chuvash language

Пур ҫӗрте те пӑтранчӑк шывсем юхаҫҫӗ.

Всюду бегут мутные ручьи.

Ҫулталӑк вӑхӑчӗсенче ҫанталӑк епле улшӑнса пырать // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Шыв пӑсӗ сывлӑша шурти, юханшыври, кӳлӗсенчи, тинӗссенчи шывсем ҫинчен пӑсланнӑ чухне пырса кӗрет.

Водяной пар попадает в воздух при испарении воды с поверхности болот, рек, озер и морей.

Ҫанталӑк ҫинчен мӗн пӗлмелле // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Йӗри-тавра шывсем пулсан та, ӗҫмелӗх шыв ҫитмен.

Не хватало воды для питья, хотя всюду кругом была вода.

Ҫӗр тавра малтан ҫӳресе ҫаврӑнни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Халь шывсем, тинӗссем ҫинче ҫӳрекен пароходсем те ун чухне пулман.

Не было и пароходов, на которых теперь переплывают моря и океаны.

Авал ҫынсем ҫӗре мӗнле тесе шутланӑ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Мӗнле шывсем тӑрӑх кайсан, Мускавран Каспий тинӗсне кайма май пуррине пӑхса тухӑр, Мускавран пуҫласа Атӑл вӑрри патне ҫитиччен миҫе километр пулнине масштабпа тӳррӗн виҫсе пӗлӗр.

Проследите, по каким рекам можно из Москвы проехать до Каспийского моря. Измерьте по масштабу расстояние от Москвы до устья Волги по прямому направлению.

ССР Союзӗн ҫӗр ҫийӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

СССР картти ҫинче пӗр-пӗр облаҫе тупӑр, ССР Союзӗ картти ҫинче область картти ҫинче кӑтартнӑ ялсем, шывсем пурте пур-и?

На карте СССР найдите область. Имеются ли на карте СССР селения и реки, которые показаны на карте области?

Планпа географи карттине танлаштарни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Область центрӗ ҫывӑхӗнче мӗнле-мӗнле ялсем, шывсем пур?

Какие селения и реки находятся вблизи областного центра?

Планпа географи карттине танлаштарни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Область картти ҫинче район планӗ ҫинче кӑтартнӑ ялсем, шывсем, кӳлӗсем пурте пур-и?

Имеются ли на карте области все селения, реки и озера, которые показаны на плане района?

Планпа географи карттине танлаштарни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Район центрӗ ҫывӑхӗнче мӗнле-мӗнле ялсем, шывсем, кӳлӗсем пур?

Какие селения, реки и озера находятся около районного центра?

Планпа географи карттине танлаштарни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ун вырӑнне иккӗмӗш план ҫинче урӑх шывсем, урӑх хуласем, чугун ҫулсем, станцисем пур.

Но зато на втором плане поместились и другие реки, другие города, железные дороги, станции.

Планпа географи карттине танлаштарни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Тӳремлӗхре юхса выртакан шывсенчен ту ҫинчен анакан шывсем мӗнтен уйрӑм?

Чем отличаются горные реки от рек, текущих по равнине?

Ту шывӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ту ҫинчен юхакан шывсем тӳремлӗхри лӑпкӑ шывсем пек мар.

Горные реки непохожи на спокойные реки равнин.

Ту шывӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Юханшывсем хӑйсен вӑрӑм ҫулӗпе пынӑ чухне вӗсене шыв юпписем нумай юхса кӗреҫҫӗ: пӗчӗк шывсем, пысӑкрах шывсем, пысӑк юхан-шывсем.

На своем долгом пути реки принимают много притоков: ручьев, речек и рек.

Пысӑк юханшыв // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Шывсем малалла та малалла юхса пыраҫҫӗ.

Реки текут дальше и дальше.

Пысӑк юханшыв // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Тӳрем ҫӗрти пысӑк шывсем час-часах пӗчӗк шывран пуҫланса каяҫҫӗ. пӗчӗк шывсем малалла пӗрлешсе пысӑкрах шывсем пулаҫҫӗ.

Большие реки на равнинах часто начинаются маленькими ручейками. Ручейки сливаются и образуют речки и реки.

Пысӑк юханшыв // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

— Унта ҫыранран пӗчӗк шывсем юхса кӗреҫҫӗ, эпӗ ӑна хам куртӑм, — терӗ.

— Я видел, как струйки воды с берега в ручей стекают!

Пӗчӗк ҫырма // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Шывсем пур енчен те ҫав вара юхса пыраҫҫӗ.

Потоки воды устремились со всех сторон в овраг.

Вар // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Шывсем ҫав вартан хӑйӑра тата юшкӑнсене юхан шыва илсе каймаҫҫӗ-и?

Не выносят ли воды из оврага в реку песок и ил?

Ҫумӑр шывӗсемпе ҫурхи шывсем мӗн тӑваҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ҫав шывсем хӑйсен ҫулӗ ҫинче мӗнле-мӗнле улшӑнусем туса хӑварнине пӑхӑр.

Посмотрите, какие изменения произвели эти ручьи на своем пути.

Ҫумӑр шывӗсемпе ҫурхи шывсем мӗн тӑваҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

1. Вӑйлӑ ҫумӑр ҫунӑ чухне карташӗнче, садра, ҫул ҫинче пӗчӗк шывсем епле пулса кайнине асӑрхӑр.

1. Наблюдайте, как образуются ручьи после большого дождя на дворе, в саду, на дороге.

Ҫумӑр шывӗсемпе ҫурхи шывсем мӗн тӑваҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.