Шырав
Шырав ĕçĕ:
Унӑн сӑн-питӗнче темскер, ҫав тери кӑмӑла килмен тӗс, ҫав тери тискер тӗс пуррӑн туйӑннӑ, ҫавӑнпа та ӗнтӗ, ун ҫине пӑхаканнисем куҫӗсене йӑпӑр-япӑрах хӗрӗн хаваслӑ сӑн-пичӗ ҫине куҫарнӑ.
I // Василий Алагер, К. Никифорова, Михаил Рубцов, Афиноген Кузьмин. Николай Гоголь. Диканька ҫывӑхӗнчи хуторти каҫсем. Вырӑсларан чӑвашла В. Алагер, К. Никифорова, М. Рубцов, А. Кузьмин куҫарнӑ. Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 254 с.
Шыв ҫийӗнчи тӗтре те сирӗлет, хӗвелтухӑҫӗнчи кӗрен тӗс те ҫухалчӗ — йӑлтӑркка ҫутӑра пурте хӑй вырӑнне ларчӗ, пурне те яланхи тӗс ҫапрӗ; вӗрипе хӗрсе саралнӑ чуллӑ сӑртсем те, шуркутсем йӑва туса чечче пек шӑтарса пӗтернӗ тӑм тӑвайкки те, ҫаралса юлнӑ тӗмескесем те, чӑнкӑ ҫырансенчи шыв та, хырсен сӑрӑ вуллисем те, стенисене кизякпа сӗрнӗ хура выльӑх вити те — пурте, пурте яланхи пекех.
XXVI // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.
Шырланпуҫра тата ун ҫийӗнче пурнӑҫ ӗмӗрхи пекех пысӑк утӑмпа васкамасӑр утать: хутор ҫинче ҫаплах хӑш чухне шурӑ, пас тытнӑ пек туйӑнакан шупка пӗлӗтсем шуса иртеҫҫӗ, хӑш чухне вӗсен тӗсӗ улшӑнать: кӑн-кӑвак тата аслатиллӗ ҫумӑр умӗнхи хӑмӑр тӗс пачах ҫухалать; хӑш чухне, хӗвел анас умӗн вӗсем, ыран ҫил вӑйлӑ пулассине пӗлтерсе, тӗксӗммӗн е ялкӑшса ҫунаҫҫӗ, ун пек чухне вара Шырланпуҫра пур кил картисенче те хӗрарӑмсемпе ачасем хуҫасен е хуҫа пулма хатӗрленекенсен лӑпкӑ та ӗмӗртенпех витӗмлӗ сӑмахӗсене илтеҫҫӗ:
XXVIII сыпӑк // Мирун Еник, Владимир Садай, Александр Яндаш. Михаил Шолохов. Уҫнӑ ҫерем: роман. Иккӗмӗш кӗнеке. Мирун Еник, Владимир Садай, Александр Яндаш куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1963.
Вырӑс флотӗнче йӑлана кӗнӗ тӗссем ҫакна пӗлтереҫҫӗ: шурӑ тӗс — чыс, кӑвакки — шанӑҫ, хӗрли — тӑванлӑх.Традиционные в русском флоте цвета: белый означает честь, синий — верность и красный — братство.
Вӑтӑрмӗш пай // Галина Матвеева. Яновская, Жозефина Исаковна. Карап ӑсти: повесть; вырӑсларан Г. Матвеева куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2012. — 205 с.
«Зонӑна» тухса кайнӑ чух Алексей халӗ кӗрхи нумай сӑрлӑ тӗссем вырӑнне икӗ тӗс — хурапа шурӑ ҫеҫ курчӗ.
9 сыпӑк // Леонид Агаков, Александр Артемьев. Борис Полевой. Чӑн-чӑн этем ҫинчен ҫырнӑ повесть. Леонид Агаковпа Александр Артемьев куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950
Ку тӗс сайра тӗл пулать, ӑна пит сахал тӗпченӗ.
Инди чӗрӗпӗ // Макар Силиванов. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%98%D0%BD%D ... 0%BF%D3%97
Тӗрлӗ тутӑллӑ чи нумай тӗслӗ пылак пӑра Меридӑри (Венесуэла) Heladería Coromoto кафе-мороженӑй сӗнет — 860 тӗс.
Пӗтӗм тӗнчери пылак пӑр кунӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9F%D3%97%D ... 0%BD%D3%97
Хӑмӑр тӗс ҫӗре ҫывӑх пулнине пӗлтернӗ, уйрӑмах кӗҫӗннисемшӗн вырӑнлӑ пулнӑ.Коричневый цвет символизировал близость к земле и был практичен, особенно для младших детей.
Смольнӑй институчӗ // Светлана Трофимова. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A1%D0%BC%D ... 1%87%C4%95
Лаша касӑвӗ ҫӳрекен вырӑнта икӗ тӗс ҫеҫ курӑнать: ҫурхи сенкер тӳпе те сип-симӗс курӑк.
Чи пӗчӗк патшалӑх // Виталий Енӗш. Енӗш В.Г. Чи пӗчӗк патшалӑх: Повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2009. — 287 с. — 80–180 с.
Хутса ярам тулӗк, — кӑмака кукринче асламӑшӗ пӗр кана кӑштӑртатсан пӳртӗн мал енне кӗрен тӗс ҫапать.
Вучах ҫути // Виталий Енӗш. Енӗш В.Г. Чи пӗчӗк патшалӑх: Повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2009. — 287 с. — 80–180 с.
Хура тӗс ырӑ ӑс-хакӑла, ӑса, сӑпайлӑха тата тӳрӗлӗхе пӗлтерет.Чёрный цвет символизирует благоразумие, мудрость, скромность, честность.
Рассказово гербӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A0%D0%B0%D ... 0%B1%D3%97
Симӗс тӗс ҫут ҫанталӑка, ҫуркуннене, сывлӑха, ҫамрӑклӑхпа шанчӑка пӗлтерет.Зелёный цвет символизирует природу, весну, здоровье, молодость и надежду.
Рассказово гербӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A0%D0%B0%D ... 0%B1%D3%97
Хӗрлӗ тӗс — ӗҫ, хӑюлӑх, пурнӑҫа ҫирӗплетекен вӑй, илем тата уяв символӗ.Красный цвет — символ труда, мужества, жизнеутверждающей силы, красоты и праздника.
Рассказово гербӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A0%D0%B0%D ... 0%B1%D3%97
Шӑнкӑрч аслашшӗ, чӗркуҫҫи таран шап-шурӑ пир кӗпе тӑхӑнса янӑскер, чӗлӗмӗ евӗр хӑмӑр тӗс ҫапса лартнӑ пӳртре юмахри асамҫӑ мучи пек курӑнать.
Пӗрремӗш сыпӑк // Виталий Енӗш. Григорьев-Енӗш В.Г. Чун кӑварӗ. Повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1987. — 215 с. — 3–36 с.
Юлашки тапхӑрта тумӑн тӗсӗ-йӗрӗ, ӗлки-ӗренки улшӑнса пӗтнӗ: капашӗ сарӑлнӑ, хӗрлӗ тӗс мала тухнӑ.
Анатри чӑвашсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.
Тумтирте шурӑ тӗс паха та пӗлтерӗшлӗ пулнӑ.
Анатри чӑвашсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.
— килте тӗртнӗ пиртен килекен шурӑ тӗс сумлӑхӗ;
Килӗшӳлӗхпе ӗлккенлӗх // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.
Чӑваш ҫыннисен кулленхи пурнӑҫӗпе ӗненӗвӗнче шурӑ тӗс пысӑк вырӑн йышӑннӑ.
Килӗшӳлӗхпе ӗлккенлӗх // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.
«Светланка» чечекӗсем сӳнмен-ха, вӗсем ҫурхи юр куҫран ҫухалсанах кӑвар тӗс илеҫҫӗ те ҫӑвӗпех ҫунаҫҫӗ.
Ҫиччӗмӗш ҫыру // Александр Клементьев. Клементьев А.К. Вунҫиччӗрисем: повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1981. — 216 с. — 121–178 с.
Унччен эпӗ кӑвак тӗс ҫав тери хитре иккенне асӑрхаманччӗ.
III // Александр Клементьев. Клементьев А.К. Вунҫиччӗрисем: повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1981. — 216 с. — 3–56 с.