Corpus of the Chuvash language

Унтан Зоя Матвеевна Самылкина ҫурчӗ умӗнче ӗлӗкхи йӑласене аса илӗпӗр, Валентина Иосифовна Грачева пурӑнакан тӗлте концерт курса киленӗпӗр.

Help to translate

Ентешӗмӗрсем, килсе курсамӑр уява! // Пирӗн пурнӑҫ. http://nashazhizn21.ru/obshchestvo/419-e ... am-r-uyava

Вара эпир тӑвансемпе интернет урлӑ шыраса Николай Сергеевич Федотов вӑрҫӑ вӑхӑтӗнче хӑш тӗлте ҫапӑҫнине, паттӑрлӑх кӑтартса мӗнле орден-медале тивӗҫнине тупса палӑртрӑмӑр.

Help to translate

Мухтав орденне тивӗҫнӗ // Сергей БАРИНОВ. http://nashazhizn21.ru/obshchestvo/3544- ... enne-tiv-n

Карта ҫинче хӑвӑр пӗлекен халӑхсем хӑш тӗлте пурӑннине тупӑр.

Найти по карте па странице 131, где живут известные вам народы.

2. ССР Союзӗнче пурӑнакан халӑхсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Тӑпрара тӑварсем нумай тӗлте солянка ятлӑ курӑксем тӗлпулаҫҫӗ.

В местах, где в почве много солей, встречаются особые растения — солянки.

Типӗ ҫеҫенхирти ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Карта ҫине пӑхӑр: типӗ ҫеҫенхирсенче ҫӗр ҫийӗ пур тӗлте те пӗр пек мар.

Взгляните на карту: не везде одинакова поверхность сухих степей.

Типӗ ҫеҫенхирти ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Хӑш-хӑш тӗлте чечеке ларакан хӗвелҫаврӑнӑш уйӗсем ҫута ылтӑн пек йӑлтӑртатса лараҫҫӗ, пиҫме пуҫланӑ арбуз пахчисем вӗлт курӑнса юлаҫҫӗ.

Местами яркими золотыми пятнами выделяются поля цветущих подсолнухов, мелькают бахчи с наливающимися арбузами.

Вӑрмансен зонинчен хура тӑпраллӑ ҫеҫенхирелле // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Хӑш-хӑш тӗлте вӑрман чугун ҫул ҫумнех пырса тухать.

Местами лес подходит вплотную к железной дороге.

Вӑрмансен зонинчен хура тӑпраллӑ ҫеҫенхирелле // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Карта ҫине пӑхӑр та хӑш тӗлте Атӑл Мускав патне ҫывӑхах пынине тупӑр.

Найдите на карте, где Волга ближе всего подходит к Москве.

Ҫулйӗрсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Хӑш-хӑш тӗлте хурӑн ҫырли куҫа илӗртсе ларать.

Местами соблазнительно выглядывают ягоды земляники.

Хутӑш вӑрманта // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Европӑри тайгара хӑш тӗлте карелсем, финсем тата комисем пурӑннине шыраса тупӑр тата Азири тайгара хӑш тӗлте якутсем, эвенксем пурӑннине, тайгара хӑш вырӑнсенче вырӑссем пурӑннине тупӑр.

в каких местах европейской тайги живут карелы и коми, в каких местах азиатской тайги живут якуты и эвенки, в каких местах тайги живут русские.

Тайгара пурӑнакан халӑх // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Тайгара ҫӗр ҫийӗ те, климат та пур тӗлте те пӗр пек мар, ӳсентӑрансем те пӗр пек мар.

Неодинаковы поверхность и климат тайги в разных ее частях, неодинакова и растительность.

Тайгари ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Хӑш-хӑш тӗлте тайга хӗсӗкӗнчи юханшыв хӗрринче ялсем лӑпчӑнса лараҫҫӗ, тата сайра-хутра хӑма завочӗсем тӗтӗм кӑлараҫҫӗ.

Местами у реки ютились прижатые тайгой селения и изредка дымились лесозаводы.

Тайга ҫийӗнче тата тайгара // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Тундрӑпа хӑш тӗлте тусем каҫса кайнине карта тӑрӑх сӑнаса пӑхӑр.

Проследите по карте, в каких местах тундру пересекают горы.

Тундрӑри ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Хӑш-пӗр тӗлте лутака хурӑнсем, ҫӳҫесем курӑнкалаҫҫӗ.

Кое-где виднелись карликовые березы, ивы.

Ҫулла тундра тӑрӑх сӳрени // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Совет Союзӗн ҫурҫӗрти пайне нумай тӗлте пысӑк юханшывсем каса-каса кайнӑ, вӗсем хӑйсен шывӗсене ҫурҫӗрти поляр тинӗсӗсене юхтарса кӗртеҫҫӗ.

Большие многоводные реки прорезают во многих местах всю северную часть Союза и несут свои воды в северные полярные моря.

Ҫурҫӗрти тинӗс ҫулӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Хӗвел ӳкнӗ тӗлте пур ҫӗрте те курӑк ешере пуҫларӗ.

Всюду, куда только проникало солнце, зазеленела трава.

Тайгара // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Хӑш-хӑш тӗлте ҫеҫ ӑна юханшывсем, кӳлӗсем тата-тата каяҫҫӗ.

Только местами прерывается она реками и озерами.

Тайгара // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ращапа вӑрмансем хушшинче тем аслӑш пушӑ ҫӗрсем выртаҫҫӗ, нумай тӗлте вӗсене ейӳ шывӗ хупласа илнӗ.

Между рощами и лесами тянутся огромные пространства, на первый взгляд, ничем не занятых земель, залитых во многих местах весенним разливом.

Поляр ункинчен тропик патне самолетпа кайни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Хӑш-хӑш тӗлте ҫеҫ хӗвел ҫутисем шӑтӑкпа кӗреҫҫӗ.

Только кое-где пробивались лучи солнца.

Тропик вӑрманӗнче // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Хӑш тӗлте сывлӑш хытӑрах ӑшӑнать, вӑл унта ҫӑмӑлланса ҫӳлелле хӑпарать.

В тех местах, где воздух нагревается, он становится легче и поднимается кверху.

Ҫанталӑк ҫинчен мӗн пӗлмелле // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.