Corpus of the Chuvash language

«Чӑвашсем мунча юратаҫҫӗ, уйрӑмах хӗрарӑмсем ӑна килӗштереҫҫӗ.

Help to translate

Килӗшӳлӗхпе ӗлккенлӗх // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Уйрӑмах хӗрсемпе ҫамрӑк арӑмсене тимлӗ сӑнанӑ.

Help to translate

Килӗшӳлӗхпе ӗлккенлӗх // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

XVIII ӗмӗрӗн иккӗмӗш ҫурринче П.С. Паллас чӑваш хӗрарӑмӗсем тӗрленӗ эрешсене уйрӑмах палӑртнӑ.

Help to translate

Несӗлӗпе ӳсӗмӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Мамӑк тирпе тата шуҫтанкӑпа хӑт кӗртнӗ калпак уйрӑмах курӑмлӑ.

Help to translate

Несӗлӗпе ӳсӗмӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Уйрӑмах Шупашкар, Ӗпхӳ, Оренбург, Самар, Санкт-Петербург, Саратов, Ульяновск, Хусан музейӗсен, архивӗсемпе ӑслӑлӑх библиотекисен ӗҫтешӗсене пысӑк тав.

Help to translate

Кӳртӗм // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Сӑрӑпа ӳкернӗ «Чӑваш уявӗ» уйрӑмах кӑсӑклӑ.

Help to translate

Кӳртӗм // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Уйрӑмах ӳнерҫӗсене, халӑх ӑстисене, тӗпчевҫӗсене, педагогсене, модельерсене кӑсӑклантарать.

Help to translate

Кӳртӗм // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Сӑнавҫӑсене уйрӑмах хула ҫутисенчен инҫе вырнаҫнӑ вырӑнта тӑни, куҫ ҫутатнине хӑнӑхни, «дипскай»-фильтрсемпе тата анлӑ кӗтеслӗ окулярсемпе усӑ курни пулӑшма пултарӗҫ.

Существенную помощь наблюдениям окажут удаление от городской засветки, световая адаптация глаз, «дипскай»-фильтры и широкоугольные окуляры.

Лагуна тӗтрелӗхӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9B%D0%B0%D ... 1%85%D3%97

Пысӑкрах апертурӑлӑ телескоппа усӑ курсан (паллах, ытларах пысӑклатсан) тӗтрелӗх пайӗсем тата та аванрах курӑнма пуҫлаҫҫӗ, тӗслӗхрен, тӗтрелӗх варринче хӑйӑр сехечӗ евӗр ҫутӑ газӑн уйрӑмах ҫутӑ тӗввине асӑрхама май пур.

При большей апертуре телескопа (и соответственно, большем увеличении) детализация туманности растёт, например, в центре туманности становится виден особенно яркий узел светящегося газа в виде песочных часов.

Лагуна тӗтрелӗхӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9B%D0%B0%D ... 1%85%D3%97

Европӑри Вӑтам ӗмӗрсенчи тата Японири V—XIX ӗмӗрсенчи япаласене уйрӑмах анлӑн кӑтартнӑ, анчах та пӗтӗмӗшле илсен, тӗнчери регионсене ҫавӑрса илес енӗпе ку пай пӗрремӗш вырӑнта тӑрать — унта Авалхи Египетран, Грецирен, Римран, Малти Тухӑҫран, Африкӑран, Океанирен тата икӗ Америкӑран илсе килнӗ хӗҫпӑшалпа вӑрҫӑ хатӗрӗсем пур, тата ҫавӑн пекех XIX—XX ӗмӗрсенчи Америкӑри вут-ҫулӑм хӗҫпӑшалӗн пуххи (сӑмахран, кольтсем) вырӑн тупнӑ.

Наиболее широко представлены предметы европейского Средневековья и Японии V—XIX веков, однако в целом отдел занимает практически первое место по охвату регионов мира — в нём присутствуют оружие и доспехи из Древнего Египта, Греции, Рима, с Ближнего Востока, из Африки, Океании и обеих Америк, а также коллекция американского огнестрельного оружия (в частности, кольтов) XIX—XX вв.

Метрополитен музейӗ (Нью-Йорк) // Светлана Трофимова. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9C%D0%B5%D ... %80%D0%BA)

Коллекцинче уйрӑмах йышлӑ Китай живопиҫӗпе каллиграфине, ҫавӑн пекех Непалпа Тибетран илсе килнӗ экспонатсене кӑтартнӑ.

Особенно полно в собрании представлены китайская живопись и каллиграфия, а также экспонаты из Непала и Тибета.

Метрополитен музейӗ (Нью-Йорк) // Светлана Трофимова. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9C%D0%B5%D ... %80%D0%BA)

Совет Союзӗнчи массӑллӑ информаци хатӗрӗсенче ҫак ҫулҫӳреве анлӑн ҫутатнӑ, Катя Совет Союзӗнче, уйрӑмах шкул ачисен хушшинче, паллӑ пулса тӑнӑ.

Поездка широко освещалась советскими средствами массовой информации, и Катя стала известной в Советском Союзе, особенно среди школьников.

Лычёва Екатерина Александровна // Макар Силиванов. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9B%D1%8B%D ... 0%BD%D0%B0

Кӳршӗ регионти воин хӑйӗн ентешӗсене, ашшӗ-амӑшне, тӑванӗсене, тусӗсене, ҫемйине тата уйрӑмах ачисене салам каланӑ.

Воин из соседнего региона передал привет землякам, своим родителям, родственникам, друзьям, семье и особенно своим детям.

Свердловск облаҫӗнчи боец Пушкӑрт воинӗсене шанчӑклӑ юлташсем тенӗ // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/common_mater ... en-3657235

Уйрӑмах палӑртса хӑвармалла, Раҫҫей Президенчӗ Владимир Путин йышӑннипе наци проекчӗсене 2019 ҫултанпа пурнӑҫлаҫҫӗ.

Стоит особо отметить, что национальные проекты реализуются по решению президента России Владимира Путина с 2019 года.

Уфа районӗн Затонӗнче нацпроекта пула "Волна" ҫемье канӑвӗн хӑтлӑ паркӗ йӗркеленнӗ // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/natsi-proekc ... nn-3660366

Ҫакӑ экологи уявӗсенчен пӗри, ку кун ҫӗр ҫинче ҫухалма пултаракан чӗрчунсем ҫине уйрӑмах тимлӗ пӑхаҫҫӗ.

Это один из праздников, посвященных экологии, когда особое внимание уделяется животным, находящимся на грани исчезновения.

Пишпӳлекри "Умка" ача сачӗн аслӑ ушкӑнӗн воспитанникӗсем ҫурҫӗр упин пӗтӗм тӗнчери кунне паллӑ тунӑ // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/ekologi/2024 ... un-3662114

Паллах, иртни асран тухасшӑнах пулман, уйрӑмах вӑл Зоя килте ҫук чухне аса килнӗ, анчах яланах ӑшшӑн кулкаласа калаҫакан Зоя таврӑнсанах, амӑшӗн кӑмӑлӗ йӑлтах улшӑнса кайнӑ.

Help to translate

1 // Александр Клементьев. Клементьев А.К. Вунҫиччӗрисем: повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1981. — 216 с. — 193–213 с.

«Европӑра ҫав тери ухмах пулнӑ французсемпе нимӗҫсем те Российӑра генерал пулаҫҫӗ, мӗншӗн тесен вӗсем балсенче лайӑх ташлама, патша майрисемпе хӗрӗсен аллисене хӗрӳллӗн чуптума, илемлӗн пуҫ тайма тата ҫар тумне уйрӑмах шукӑль тӑхӑнма пӗлеҫҫӗ», — терӗ вӑл…

Help to translate

Скульптор // Александр Клементьев. Клементьев А.К. Вунҫиччӗрисем: повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1981. — 216 с. — 189–193 с.

Ленинградри пурнӑҫа та аса ил, уйрӑмах — ху студент чухнехине…

Help to translate

Вунҫиччӗрисем // Александр Клементьев. Клементьев А.К. Вунҫиччӗрисем: повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1981. — 216 с. — 56–121 с.

Хитре урисене курчӗ, тӑвӑртарах кӗпе тӑхӑннипе уйрӑмах илемлӗ курӑнакан пилӗкне, тулли кӑкӑрне асӑрхарӗ, кулса илчӗ, хӗрелсе кайрӗ.

Help to translate

Вунҫиччӗрисем // Александр Клементьев. Клементьев А.К. Вунҫиччӗрисем: повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1981. — 216 с. — 56–121 с.

Вайшнавизмӑн чи чаплӑ сӑваплӑ вырӑнӗсенчен пӗри, Пурири Джаганнатха храмӗ вырнаҫнине пула Вишнуизм (тепӗр ячӗ — вайшнавизм) уйрӑмах Одишара сарӑлнӑ.

Вишнуизм (другое название — вайшнавизм) особенно распространён в Одише, так как здесь расположена одна из величайших святынь вайшнавизма — храм Джаганнатхи в Пури.

Одиша // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9E%D0%B4%D ... 1%88%D0%B0