Шырав
Шырав ĕçĕ:
Марс ҫинче сивӗ те тӗксӗм ҫанталӑк тӑрать.
Марс // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Хӑшпӗр каналсем ӳсентӑран ӳссе ларнӑ кӳлӗ евӗрлӗ ҫавра тӗксӗм вырӑнсене юхса кӗреҫҫӗ.Некоторые каналы вливаются в круглые темные пятна, называемые озерами или оазисами.
Марс // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Каналсем пуррипе килӗшменнисем хӑйсен шухӑшӗ тӗрӗс пулнине пӗлтерес тесе, каналсем вӑтам телескоп витӗр ҫеҫ курӑнаҫҫӗ, чи вӑйлӑ кӑтартакан телескопсем каналсене мар, тӗрӗс мар тӗксӗм пӑнчӑсене палӑртаҫҫӗ, тенӗ.
Марс // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Ҫавӑнпа та Скиапарелли тӗксӗм вырӑна Марсӑн тинӗсӗсем тенӗ.Поэтому Скиапарелли назвал темные пространства морями Марса.
Марс // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Тип ҫӗрпе танлаштарсан, шыв аякран яланах тӗксӗм курӑнать.
Марс // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Марс ҫинчи тӗксӗм вырӑнсене вӑл чи малтан курнӑ.Первое, что увидел Скиапарелли на Марсе, были темные пространства.
Марс // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Тӗксӗм тӗслӗ йӗрсемпе пӑнчӑсем — Марсӑн тинӗсӗсене кӑтартаҫҫӗ; хӗрлӗрех сарӑ тӗспе сарӑлса выртакан лаптӑка типӗ ҫӗр тенӗ.Темные полосы и пятна называются морями Марса; обширные красновато-желтые области — это суша.
Марс // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Ҫак тӗксӗм январь каҫӗнче Космоса планетӑсем хушшинче вӗҫекен пӗрремӗш карап тухса кайнӑ.В эту мрачную январскую ночь в космос отправился первый корабль, летевший среди планет.
Пӗрремӗш искусственнӑй планета // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Пӗлӗт тӳпинче ҫапах та Уйӑх урӑх ҫук теме май килмест: вӑл тӗксӗм хӗрлӗ ҫаврашкан ҫаплах курӑнса тӑрать-ха.Правда, нельзя сказать, что Луны на небосводе нет: она все-таки видна в виде темно-багрового диска.
Уйӑх тӗттӗмленни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Акӑ вӑхӑт ҫитрӗ — тӗксӗм Ҫӗр кӗлетки пӗтӗм куҫа хупласа илчӗ.И вот настал момент, когда огромная темная масса Земли заняла все небо.
Уйӑха тӗпчесе сӑнани // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Тӗксӗм вырӑнсем, Уйӑх тӳремлӗхӗсем, ун чухнехи астрономсене тинӗссемпе океансем пек курӑннӑ.Эти темные пространства, лунные равнины, показались тогдашним астрономам лунными морями и океанами.
Ҫӗртен уйӑх патне ҫитиччен // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Унта сӑртсем тӑсӑлса выртнине, кратерсем тата тӗксӗм вырӑнсем инҫете сарӑлса выртнине асӑрханӑ вӗсем.где есть горные цепи, кратеры и огромные темные пространства.
Ҫӗртен уйӑх патне ҫитиччен // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Пирӗн айра тӗксӗм тӗслӗ пысӑк тӳремлӗх сарӑлса выртать, хӑшпӗр ҫӗрте вӑл ҫуркаланса кайнӑ пӗчӗк сӑртсемпе витӗннӗ.Под нами огромная темная равнина, кое-где пересеченная трещинами и покрытая редкими холмиками.
Ҫӗртен уйӑх патне ҫитиччен // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Ҫӗр ҫинчен Уйӑх ҫине ахаль куҫпа пӑхсан, ун ҫинчен темӗнле тӗксӗм пӑнчӑсем курӑнаҫҫӗ.Когда смотришь с Земли на Луну невооруженным глазом, на ней видны какие-то темные пятна.
Ҫӗртен уйӑх патне ҫитиччен // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Пӗлӗт тӳпинче тӗксӗм, сивӗ тӑракан япаласем те пур.
Мӗн вӑл ҫӑлтӑр, мӗн вӑл планета? // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Уйӑх ҫинче вӗсем пысӑк тӗксӗм вырӑнсем пуррине асӑрханӑ, вӗсене Галилей тинӗссемпе океансем пулмалла тесе шухӑшланӑ, анчах унӑн ку шухӑшӗ тӗрӗс пулман.Они видели на Луне огромные темные пространства, которые Галилей условно назвал океанами и морями.
Галилео Галилей тата унӑн тӗлӗнмелле ӗҫӗсем // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Вӑл тӗттӗм тӗрмере ларакан ҫынна ирӗке кӑларнӑ, тейӗн, тӗрмере ларнӑ ҫынна вара тӑвӑр та тӗксӗм пӳлӗм стенисем вырӑнне куҫпа виҫейми тӗлӗнмелле тӗнче курни калама ҫук савӑнтарать, тӗлӗнтерет.
Джордано Бруно // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Тӑхлан пек тӗксӗм хумсем карап аяккисене пыра-пыра ҫапӑннӑ.Темно-свинцовые, холодные волны моря плескались у бортов кораблей.
Тӗнче тавра пӗрремӗш хут ҫаврӑнни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Унӑн ҫинҫе те тӗксӗм пӳрнисем вылянма тытӑнчӗҫ, типӗ сасси ман хӑлхара хӑвӑрттӑн ҫатӑртатса илчӗ:Его тонкие, тёмные пальцы зашевелились, и сухой голос быстрее затрещал в моих ушах.
Республика королӗсенчен пӗри // Александр Алга. Горький М. Америкӑра. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 76 с. — 46–61 с.
Унта, стерьлядьсем тытма чарнӑ хатӗрсене майласа, хӑйӗн киммин хӳри ҫине утланса ларса, кукӑр та тӗксӗм урисене хура шыв ӑшнелле усса, вӑл ҫурма-сасӑпа калаҫатчӗ:
Манӑн университетсем // Леонид Агаков. Горький М. Манӑн университетсем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 138 с.