Corpus of the Chuvash language

Урӑх чӗлхесене пӗлмен, пӗлме те кирлӗ мар текенсем мӗнле пулнӑ — ҫаплипе тӑрса юлаҫҫӗ, ҫӗнӗ чӗлхе(сем) вӗренекенни улшӑнать, ӑнланманнине ӑнланма тӑрӑшать, пӗлменнине пӗлме васкать; вӑл ӑс-тӑн тӗлӗшпе пуянланать.

Те же, кто утверждает, что не знают другого языка и знать не желают, как были глупцами, таковыми и останутся. А тот, кто освоил чужой язык, меняется умственно, стремится постичь непостижимое, понять непонятное.

IV // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Яка Илле пӗлмен ҫын ҫук ку таврара.

ибо не было в округе человека, незнакомого Яга Илле.

Пӑлхавҫӑ // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

(Мӗн хыҫҫӑн — кайран? — ыйтрӗ вӑл хӑйӗнчен пӗлмен пек.)

(Потом — это когда? — спросила она себя, словно не догадываясь.)

Пулас ниме // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

«Хама килӗшмен е эпӗ хам кама та пулин юрама пӗлмен ҫын патне эп нихҫан та ура ярса пусмастӑп.

«Ежели я знаю, что кто-то меня не любит или кого-то я сам не люблю, я к нему и ногой не ступлю.

Пулас ниме // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Атӑл тӑрӑхне е хуласене кайса ӗҫ шырама чӑваш вырӑсла пӗлмен.

Ехать на заработки в город — он не знает русского языка.

Пӑлхав тапранни // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Тата чӑвашсене темле кантур аллине (удела) памалла тет-и, мӗн-и те, вӑл япала та хут пӗлмен халӑхӑн сехрине хӑпартнӑ.

Ходили слухи, что чуваш передадут в руки какой-то конторы, именуемой «уделом», и это пугало неграмотных крестьян хуже всякой напасти.

Пӑлхав тапранни // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Анчах вӑл ҫӗнӗ ҫимӗҫе мӗнле лартмаллине-акмаллине ни хушаканнисем, ни хресченӗсем пӗлмен.

Но как обращаться с этим новым для народа овощем, как его выращивать, не знали ни правительственные чиновники, ни тем более крестьяне.

Малтан калани // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Ун чухне ӑна пирӗн тӑхӑмсем ни ҫумлама, ни купалама пӗлмен.

не умели тогда наши соплеменники ни полоть ее, ни окучивать.

Кӗркунне // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Хӑш-пӗр япалана пӗлмен вырӑнне эп сана ытти енчен савӑнтарӑп.

Может, чего-то и не знаю, зато в других делах могу тебя обойти.

Савтепипе Ухтиван // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Таврара вӑл самаях паллӑ этем пулас, ятне каласан ӑна пӗлмен ҫын та ҫук.

Человек он, судя по тому, что многие его знают, не последний.

Выртмара // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Пӗлмен кунта мӗн кирлине.

Потому как не знал, что тут она нужна.

Киремете пуҫ ҫапни // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Кӑмӑлне кӑпӑр-капӑрах улӑштарма пӗлмен Янтул чӗнмест.

Все еще не привыкший к быстрой смене настроения жены, Яндул молчит.

Ят шырани // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

— Эсӗ ху пӗлмен япаласем ҫинчен калаҫма юратан.

— Любишь, вижу, поговорить про то, чего не знаешь.

Сӑпай Ваҫук // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

— Эп пӗлмен йӑла-и?

«Может, это обычай, которого я не знаю?

Сӑпай Ваҫук // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Чӑвашла пӗлмен Ваҫук Ультие калаҫма вӗренеймен ача пек туйӑннӑ пулмалла.

Вазюк, видимо, напоминал ей малыша, вообще не умеющего говорить,

Сӑпай Ваҫук // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Пӗлмен чӗлхе.

Незнакомый язык.

Сӑпай Ваҫук // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Ташла пӗлмен ҫӗртен тӑпӑртатса илет.

Не умея плясать, он пытается выбить дробь ногами.

Аптранӑ кӑвакал // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Пычӗ вӑл, кӗчӗ, ларчӗ — пӗлмен ҫын ӑна сахалтан та чухрах улпут тейӗ: мӑн кӑмӑллӑ, чӑркӑш…

Яндул вошел, присел; не знающий мог принять его самое малое за богатого чиновника: гордый, задиристый…

Аптранӑ кӑвакал // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

— Ҫапӑ пӗлмен пушӑ хӑвна ҫаврӑнса тивме пултарасран та хӑрамастӑн-и?

— А не боишься, что кнут другим концом по тебе же и ударит?

Аптранӑ кӑвакал // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Чееленме пӗлмен.

Хитрить он не умел.

Тӗмерккепе Утлас // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.