Шырав
Шырав ĕçĕ:
Ҫав куҫса ҫӳрекенсен аулӗсем пушӑ хирте пит сайра сапаланса ларнӑ.
Пушӑ хирсен зонинче пурӑнакан халӑх // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Сурӑхсен, тӗвесен пысӑк кӗтӗвӗсене кӗтӳҫӗсем начар курӑклӑ пӗр вырӑнтан тепӗр вырӑна хӑваласа куҫса ҫӳреҫҫӗ.Большие стада овец и верблюдов перегоняются пастухами с одного скудного пастбища на другое.
Пушӑ хирсен зонинче пурӑнакан халӑх // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Вӗсем хушшинче ӗлӗк ҫеҫенхир тӑрӑх куҫса ҫӳренӗ калмыксем нумай.
Пулӑ промыслисем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Куҫса ҫӳрес йӗркене пӑрахса, вӗсем промышленноҫра ӗҫлекен рабочисем пулса, культурӑллӑ пурӑнӑҫпа пурӑнма тытӑнчӗҫ.Уходят из кочевок и начинают жить культурной жизнью промышленных рабочих.
Ҫӗр айӗнчи усӑллӑ япаласемпе промышленность // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Куҫса ҫӳрекен казахсем халӗ строительсем, горняксем, нефтяниксем пулса тӑраҫҫӗ.Кочевники-казахи становятся строителями, горняками, нефтяниками.
Ҫӗр айӗнчи усӑллӑ япаласемпе промышленность // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Халӗ ӗнтӗ ӗлӗк куҫса ҫӳренӗ ҫынсен ытларах пайӗ пӗр вырӑнта пурӑнма пуҫланӑ.И вот в настоящее время большая часть бывших кочевников стала жить оседло.
Совет влаҫӗ ҫеҫенхирте куҫса ҫӳрекенсен пурӑнӑҫне аванлатас тӗлӗшпе тата ҫеҫенхирте выльӑх ӗрчетес ӗҫе хӑпартас тӗлӗшпе мӗн туни // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Яланах вырӑнтан-вырӑна куҫса ҫӳресен, выльӑх-чӗрлӗх хуҫалӑхне хӑпартма май килмест.Но нельзя поднять скотоводческое хозяйство при постоянных перекочевках с места на место.
Совет влаҫӗ ҫеҫенхирте куҫса ҫӳрекенсен пурӑнӑҫне аванлатас тӗлӗшпе тата ҫеҫенхирте выльӑх ӗрчетес ӗҫе хӑпартас тӗлӗшпе мӗн туни // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Вӑл малтан выльӑх-чӗрлӗхе йышлӑлантарассишӗн кӗрешме тапратрӗ: ҫеҫенхирте куҫса ҫӳрекенсем аван пурӑнасси выльӑх-чӗрлӗх йышлӑ пулнинчен килет.Она начала с борьбы за увеличение стада, так как от него зависит все благополучие кочевника.
Совет влаҫӗ ҫеҫенхирте куҫса ҫӳрекенсен пурӑнӑҫне аванлатас тӗлӗшпе тата ҫеҫенхирте выльӑх ӗрчетес ӗҫе хӑпартас тӗлӗшпе мӗн туни // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Совет влаҫӗ ҫеҫенхирте куҫса ҫӳрекенсен хуҫалӑхне, вӗсен пурӑнӑҫне ҫӗнӗлле йӗркелерӗ.
Совет влаҫӗ ҫеҫенхирте куҫса ҫӳрекенсен пурӑнӑҫне аванлатас тӗлӗшпе тата ҫеҫенхирте выльӑх ӗрчетес ӗҫе хӑпартас тӗлӗшпе мӗн туни // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Пулӑшма мар, вӑл ҫав ҫеҫенхирсенчи халӑха ҫаратса, пӗтерсе пынӑ: ҫеҫенхирсенче куҫса ҫӳрекенсенчен кӗтӳ кӗтмелли вырӑнсене турта-турта илнӗ, вӑл ҫӗрсене унта куҫса пыракан вырӑссене панӑ.
Типӗ ҫеҫенхирти халӑх Октябрьти социализмлӑ Аслӑ революциччен мӗнле пурӑннӑ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Патша правительстви те ҫеҫенхирте куҫса ҫӳрекен халӑхӑн хуҫалӑхне пулӑшасси ҫинчен шухӑшламан.Царское правительство не заботилось о хозяйстве степных кочевников.
Типӗ ҫеҫенхирти халӑх Октябрьти социализмлӑ Аслӑ революциччен мӗнле пурӑннӑ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Ҫеҫенхирте вырӑнтан вырӑна куҫса ҫӳрекен тӗттӗм ҫынсем пӗтӗмпех ҫутҫанталӑка пӑхӑнса пурӑннӑ.Темные, отсталые кочевники находились в полной зависимости от природы.
Типӗ ҫеҫенхирти халӑх Октябрьти социализмлӑ Аслӑ революциччен мӗнле пурӑннӑ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Унта ӗлӗк монахсем куҫса ҫӳрекен ҫынсене никам ӑнланман йӑласемпе пуҫ ҫавӑрнӑ.Где монахи морочили кочевников таинственными и непонятными обрядами.
Калмыксен ҫеҫенхирӗсенче // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Ял патӗнчи тӗмеске ҫине куҫса ҫӳрекен театр вырнаҫнӑ.
Калмыксен ҫеҫенхирӗсенче // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Куҫса ҫӳрекенсем ҫеҫ, хӑйсен кӗтӗвӗсемпе ҫӗнӗ вырӑнӗсене куҫнӑ чух, сайра-хутра тӗл пулкаланӑ.Только изредка попадались кочевники, перебиравшиеся со своими стадами на новые пастбища.
Калмыксен ҫеҫенхирӗсенче // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Нумаях та пулмасть казахсемпе калмыксем хӑйсен кӗтӗвӗсемпе пӗр вырӑнтан тепӗр вырӑна куҫса ҫӳренӗ.Еще недавно казахи и калмыки перекочевывали с пастбища на пастбище.
Типӗ ҫеҫенхирсенче пурӑнакан халӑх // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Ӗнер вырӑнтан вырӑна куҫса ҫӳренӗскер, халь рабочи пулса тӑчӗ.
Ӗнер куҫса ҫӳренӗскер рабочи пулса тӑрать // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Тайга тӑрӑх куҫса ҫӳрекенсем, кайӑкҫӑсем хӑшӗ-пӗри революцичченех пӗр вырӑнта ялсем туса пурӑнма, ҫӗр ӗҫлеме тытӑна пуҫланӑ.
Тайгара пурӑнакан халӑх // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Хӗҫпӑшалсӑр-мӗнсӗр тенӗ пекех вӗсем мамӑк ҫӑмлӑ тискер кайӑк шыраса, пӑланӗсемпе вырӑнтан-вырӑна тайга тӑрӑх куҫса ҫӳренӗ.Плохо вооруженные, кочевали они с оленями, бродили в поисках пушного зверя по тайге.
Тайгара пурӑнакан халӑх // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Тундра вӑрахӑн тайгана куҫса пырать.
3. Тайга зони. // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.