Шырав
Шырав ĕçĕ:
Вӑл импери 20 ҫул хушшинче 20 миллионран 75 миллион ҫынна ҫити ӳснӗ, 130 департамент пӗрлештерсе тӑнӑ, вӑл империре Гамбургпа Кельн, Амстердампа Брюссель тата Рим пек хуласем провинци хулисем ҫеҫ шутланнӑ.
VII сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Вырӑс ҫарӗ ҫавӑн пекех йывӑр кӗрхи сивӗре, выҫӑра, хӑйне хирӗҫ тӑватӑ хут вӑйлӑрах тӑшман пулнӑ пулин те Браунау-Цнайм хушшинче каялла чакса тухма пултарнӑ пулсан, хӑйӗнчен виҫӗ хут вӑйлӑ тӑшманран Неманран пуҫласа Мускава ҫити йӗркеллӗ чакма пултарнӑ пулсан, нумай нациллӗ ҫар, ют ҫӗре тытса илес шутпа килнӗскер каялла чакассин йывӑрлӑхӗсене тӳсме пултарайман.
VI сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Вырӑс ҫарӗсем пӗр хускалмасӑр тӑнипе хавхаланса, Наполеонпа султан хӗтӗртнипе аслӑ визирь хӑйӗн ҫарне 70000 ҫынна ҫити ӳстернӗ те, Дунай урлӑ каҫса вырӑс ҫарӗн позицийӗсем ҫинелле кайнӑ.
VII сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Ҫакӑнпа пӗрлех пистолетран пеме те вӗрентмелле, пистолет пульли ҫитеймен вырӑна ан печчӗр тесе, пистолетпа хӑш вырӑна ҫити пеме вӗрентмелле…»
II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Вӑл чылай йывӑр пулсан та сехетре аллӑ километра ҫити каять.Несмотря на большой вес, машина может мчаться со скоростью до пятидесяти километров в час.
Танк-истребительсем // В. Сергеев. Дрожжин Олег. Ухӑран — танка ҫитиччен. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 110 с.
Танксем питех те майӗпен ҫӳренӗ, сехетре икӗ километртан пуҫласа пилӗк километра ҫити ҫеҫ кайнӑ.Двигались танки очень медленно, делая в час от двух до пяти километров.
Малтанхи танксем // В. Сергеев. Дрожжин Олег. Ухӑран — танка ҫитиччен. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 110 с.
Аякка винтовка пульли виҫӗ километра ҫити каять.Наибольшая дальность полета винтовочной пули — три километра.
Пемелли патрон // В. Сергеев. Дрожжин Олег. Ухӑран — танка ҫитиччен. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 110 с.
Вырӑссен пульлисем хӑйсен линийӗнчен виҫҫӗр утӑм ҫеҫ ӳксе тусан кӑларнӑ пулсан, французсен пульлисем пин утӑма ҫити ыткӑннӑ, вырӑссене нумай сиен кӳнӗ.
Винтовка // В. Сергеев. Дрожжин Олег. Ухӑран — танка ҫитиччен. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 110 с.
Юханшыври шыв 6 метр ҫити ҫӗкленет.
Пахра // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0% ... 1%80%D0%B0
Комета етрине пырса ҫапӑннинчен Ҫӗрӗн унӑн хӳри витӗр тухма ытларах май пур — кометӑн хӳри ҫӗршер миллион километра ҫити тӑсӑлать, вӗсен сарлакӑшӗ те калама ҫук анлӑ.
Ҫӗрпе комета ҫапӑнни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Вӑл кӗске вӑхӑтлӑха кӑна Ҫӗр орбити хыҫне кӗрет, вара унран инҫетелле сулӑнать те Марс патне 15 миллион километра ҫити ҫывӑхланать.
Пӗрремӗш искусственнӑй планета // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Меркурин Хӗвел ен пичӗ 400 градуса ҫити вӗри.Жар, который господствует на дневной стороне Меркурия, достигает 400 градусов.
Меркурий // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
100 градуса ҫити хӗрсе кайнӑ Уйӑх тӑпри урана ан пӗҫерттӗр тесе, пирӗн атӑ-пушмак тӗпне ӑшӑ яман материалсенчен тунӑ.
Уйӑха тӗпчесе сӑнани // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Ҫӑлтӑр вӑл — темиҫе пин градуса ҫити шӑранса, хӗрсе ҫунакан ҫутӑ япала.Звезда — это раскаленное небесное светило, нагретое на многие тысячи градусов.
Мӗн вӑл ҫӑлтӑр, мӗн вӑл планета? // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Шалчаран пӗчӗк юпа патне ҫити кантра кармалла, ҫавӑ вара меридианӑн пӗчӗк пайӗ пулать те.Если протянуть веревку от шеста к колышку, это и будет часть меридиана.
Тӗнче енӗсем // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Панулми ҫинчи ҫипе полюсран полюса ҫити карма пулать, ҫӗр чӑмӑрӗ ҫинче ун пек тума ҫук вӗт-ха: 20 пин километр тӑршшӗ ҫип кирлӗ пулать, тата ӑна питӗ пысӑк та ҫӳлӗ тусем, пушхирсем, океансем урлӑ кармалла.
Тӗнче енӗсем // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Ҫынсем Ҫӗр центрне (варрине) ҫити ҫӑл шӑтарас пулсан, ҫав ҫӑлӑн тарӑнӑшӗ 6 380 километра ҫитӗччӗ.
Ҫӗр чӑмӑрӗ мӗн пысӑкӑш? // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Европӑна ҫити инҫе ҫула тухма пултарайман вӑл.
Тӗнче тавра пӗрремӗш хут ҫаврӑнни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Вӑл материк Ҫурҫӗрти пӑрлӑ океанран пуҫласа Антарктикӑн сивӗ шывӗ патне ҫити тӑсӑлать.от непроходимых льдов Северного океана и до холодных вод Антарктики.
Тӗнче тавра пӗрремӗш хут ҫаврӑнни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Вӑл мана крыльцо патне ҫити кӑмӑллӑн ӑсатса ячӗ те, хӑй, атӑ сӑмсине тимлӗн пӑхкаласа, ҫӳллӗ картлашка ҫинче тӑрса юлчӗ.
Республика королӗсенчен пӗри // Александр Алга. Горький М. Америкӑра. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 76 с. — 46–61 с.