Шырав
Шырав ĕçĕ:
Шӑн ҫӗр витӗр шыв сӑрӑхса анаймасть, ҫавӑнпа ҫулла тундрӑна кӳлӗсем, шурлӑхсем ула-чӑлан кӑтартса тӑраҫҫӗ.Вода не просачивается сквозь промерзшую почву, поэтому летом тундра пестрит озерами и болотами.
Тундра // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Кунта чи паллӑ ӳсентӑрансем — мӑкпа лишайник — «ягель»; вӗсем пӗтӗм ҫӗре витсе тӑраҫҫӗ.Главная растительность здесь — мох и лишайник «ягель»; они покрывают всю землю.
Тундра // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Пӑрсем кашласа кӗрлесе пӗр-пӗрин ҫине пыра-пыра кӗреҫҫӗ те купаланса тӑраҫҫӗ.Льдины с шумом и грохотом надвигаются и нагромождаются друг на друга.
Ледокол Ҫурҫӗрти Пӑрлӑ океан тинӗсӗсем тӑрӑх ҫӳрени // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Йӗри-тавра юр витсе илнӗ пысӑк пӑр уйӗ, тӗрлӗ еннелле каякан ансӑр та кукӑр-макӑр шыв каналӗсем касса тӑраҫҫӗ.
Ледокол Ҫурҫӗрти Пӑрлӑ океан тинӗсӗсем тӑрӑх ҫӳрени // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Эскимоссен пичӗсем ҫуллӑ пирки ҫутӑлса тӑраҫҫӗ, хӑйсем хуралса хуйӑрланса ларнӑ.Лица эскимосов лоснились от жира, и грязь покрывала их густым слоем.
Поляр ҫӗрӗсенче ҫынсем мӗнле пурӑнаҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Ҫӑра ҫӑмлӑ ӑшӑ тирӗ тата ҫӑвӗ ӑна сивӗрен сыхласа тӑраҫҫӗ.
Ҫурҫӗрти Пӑрлӑ океанра пурӑнакан чӗрчунсем // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Океан шывне аслӑ пӑр хирӗсем хупласа тӑраҫҫӗ, вӗсен тӑршшӗпе сарлакӑшӗ темӗн чухлӗшер километр пулать.Океан покрыт огромными ледяными полями, во много километров в длину и ширину.
Ҫурҫӗрти пӑрлӑ океан // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Ҫулталӑкра 9 — 10 уйӑх хушши кунта хаяр сивӗсем тӑраҫҫӗ.
Сивӗ тӑрӑхсенчи ҫутҫанталӑк // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Пушхирпе оазис ҫутҫанталӑкӗсем пӗр-пӗринчен мӗншӗн ҫавӑн пек уйрӑм тӑраҫҫӗ.Отчего природа пустыни и оазиса так отличаются друг от друга?
Пушхирте // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Йӗри-тавра ҫӳллӗ хӑйӑр сӑрчӗсем купаланса тӑраҫҫӗ.
Пушхирте // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Вӗсем пӗтӗмпех унӑн аллинче тӑраҫҫӗ.
Тропик тӑрӑхӗнчи халӑхсен пурӑнӑҫӗ епле // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Шӑрӑх ҫӗрте пурӑнакан этеме пур енчен те инкексем кӗтсе тӑраҫҫӗ.
Тропик тӑрӑхӗнчи халӑхсен пурӑнӑҫӗ епле // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Уйрӑмӑнах мӑн йывӑҫсем — баобабсем паллӑ тӑраҫҫӗ.
Африкӑри саванна тӑрӑх ҫӳрени // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Тӑсӑлса, явӑнса ӳсекен тем пысӑкӗш ӳсентӑрансем — лианӑсем мӑн канат пек пӗр йывӑҫ ҫинчен тепӗр йывӑҫ ҫине куҫса пыраҫҫӗ, йывӑҫсенӗн тунисем тавра явӑна-явӑна тӑррине ҫитех хӑпараҫҫӗ те унтан аялалла ҫӗре ҫитес пекех ҫакӑнса тӑраҫҫӗ.
Тропик вӑрманӗнче // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Пире тӗллӗн-тӗллӗн бамбукпа банан чӑтлӑхӗсем тӗл пулаҫҫӗ; банансем ҫинче ылттӑнӑн курӑнакан пиҫсе ҫитнӗ ҫимӗҫсем сапакӑн-сапакӑн ҫакӑнса тӑраҫҫӗ.
Тропик вӑрманӗнче // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Яштака пальмӑсен тата эпир палламан темиҫе пин йывӑҫсен колоннисем пӗлӗт патне ҫӳлелле тӑсӑлса тӑраҫҫӗ.Высоко в небо уходили стройные колонны пальм и тысячи незнакомых нам деревьев.
Тропик вӑрманӗнче // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Пит илемлӗн ӳсекен ӗмӗр симӗс тропик вӑрманӗсем ҫӗре хупласа тӑраҫҫӗ.
Тропик тӑрӑхӗнчи ҫутҫанталӑк // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Тӳпене сийлӗ пӗлӗтсем хупласа тӑраҫҫӗ — вара темиҫе кун хушши ҫумӑр пӗрӗхсе тарать.Небо заволакивается слоистыми облаками — и тогда по нескольку дней моросит дождь.
Ҫулталӑк вӑхӑчӗсенче ҫанталӑк епле улшӑнса пырать // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Йывӑҫ турачӗсене пӑр йӗпписем витсе тӑраҫҫӗ. хӗвел ҫуттинче юр пӗрчисен ытла хытӑ йӑлтӑртатса тӑраҫҫӗ, пӑхса хӑнӑхман куҫсене хӗссе пӑхатӑн.
Ҫулталӑк вӑхӑчӗсенче ҫанталӑк епле улшӑнса пырать // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Кашни кунах пысӑк метеорологи станцийӗсем тӗп станцисене хӑйсен сӑнавӗсем ҫинчен пӗлтерсе тӑраҫҫӗ.Каждый день по радио крупные метеорологические станции сообщают наблюдения на центральные станции.
Мӗнле ҫанталӑк пулассине малтанах пӗлтерни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.