Corpus of the Chuvash language

Вӗҫен кайӑкшӑн янкӑр тӳпе те — мачча, апла пулсан та вӑл, пӑх-ха, пирӗн утӑ сарайӗн тӑррине юратса пӑрахнӑ та йӑва ҫавӑрнӑ, — кӑмӑлсӑрланса каларӗ вӑл хӗрне.

 — «Стрижу все ясное небушко — крыша, а он, глянь, под застрехой нашего сеновала место облюбовал и гнездо свил, — сердито возразила она дочери.

Вунтӑваттӑмӗш сыпӑк // Михаил Рубцов. Николай Бирюков. Чайка: роман; вырӑсларан Михаил Рубцов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 432 с.

Кунта йӑва ҫавӑрчӗ, пурӑнать.

Эта у меня свое гнездо уже свила.

Вуниккӗмӗш сыпӑк // Михаил Рубцов. Николай Бирюков. Чайка: роман; вырӑсларан Михаил Рубцов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 432 с.

Халех вӗсене хӑвалӑхра йӑва туса паратӑп.

Надо бы им домик в ивняке соорудить.

Кентти пичче кӑвакалӗсем // Николай Ишентей. Николай Ишентей. Ырӑ ӗҫсен команди. Дмитрий Суслин куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2013. — 10 с.

Леш ҫӳллӗ ҫурт тавра ӳсекен йӑмрасем ҫине талккӑшпех йӑва ҫавӑрса тултарнӑ та такам хушнӑ евӗр пурте харӑс ҫӑвар карса лараҫҫӗ.

На деревьях, которые растут возле того высоченного дома, вороны свили гнёзда, расселись в них и все разом открывают рты, орут во всё горло, словно им кто-то приказал.

Тӗнче хӗрри шырама тухса кайни // Марина Карягина. Карягина М.Ф. Ылтӑн панулми: калавсем/ М. Карягина. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 2011. — 119–126 с.

Чышкӑ пысӑкӑш йӑва чӗппи пулма намӑсах та мар.

Птенчик так птенчик, ничего страшного.

Лешкас ачисем // Марина Карягина. Карягина М.Ф. Ылтӑн панулми: калавсем/ М. Карягина. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 2011. — 19–22 с.

Йӑваш-йӑваш лармашкӑн Йӑва чӗппи-им Ваҫкӑ? — лаплаттарчӗ хучӗ пӗр шӗвӗр сӑмси.

Нахохлился, как птенчик, Повесить что ль бубенчик?! — выдал тут же один пацанёнок.

Лешкас ачисем // Марина Карягина. Карягина М.Ф. Ылтӑн панулми: калавсем/ М. Карягина. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 2011. — 19–22 с.

Унта вӗҫенкайӑк йӑва тумасть, ун патӗнчен аякран пӑрӑнса каять тискер кайӑк, хӑвӑрт ҫунатлӑ ҫил кӑна ун ҫийӗн вӗҫсе иртет, кӑвак кӗлпе йӳҫек тутӑллӑ хура тусана инҫете-инҫете хӑваласа салатать.

Не гнездует на ней птица, стороною обходит ее зверь, только ветер, крылатый и быстрый, пролетает над нею и далеко разносит сизую золу и едкую темную пыль.

XVIII // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Пур ҫӗрте те акӑш-макӑш хаваслӑн ешерет ҫамрӑк курӑк, ун хӗрринчи кӑвак тӳпере темӗн чухлӗ тӑри вӗлтӗртетсе чӳхенет, тулӑх курӑк ҫинче инҫе ҫула тухнӑ хуркайӑксем апат ҫисе ҫӳреҫҫӗ, ҫу каҫма килсе тӗпленнӗ ҫеҫенхир кӑрккисем йӑва ҫавӑраҫҫӗ.

Кругом весело зеленеет молодая трава, трепещут над нею в голубом небе бесчисленные жаворонки, пасутся на кормовитой зеленке пролетные гуси и вьют гнезда осевшие на лето стрепета.

XVIII // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Дуняшкӑпа упӑшки хӑйсем валли пушӑ вырӑнта йӑва ҫавӑрнӑ пекех лӑш курмасӑр ӗҫлерӗҫ.

Дуняшка с мужем работали так, словно на пустом месте создавали собственное гнездо.

III // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Йӑва ҫӳлте пулнӑран кӑна вӗсен сывлӑхӗ сиенленмен.

Им удалось выжить благодаря тому, что гнездо находится высоко.

Амур облаҫӗнче аист ҫӑмартине хӑйӗн кӗлеткипе хупланӑ // Аҫтахар Плотников. https://chuvash.org/news/24811.html

Типӗ курӑк шӑп та лӑп нумай пулмасть ҫеҫ ҫӑмарта кӑларнӑ йӑва тавра хыпса илнӗ.

Эпицентр возгорания пришелся на место расположения гнезда с недавно снесенным яйцом.

Амур облаҫӗнче аист ҫӑмартине хӑйӗн кӗлеткипе хупланӑ // Аҫтахар Плотников. https://chuvash.org/news/24811.html

Прохор чылай вӑхӑт ҫуран таплаттарса пычӗ, унтан ҫуна ҫине, йӑва ҫавӑрнӑ пек, кӗрсе ларчӗ те тек нимӗн те калаҫмарӗ.

Прохор долго шел пешком, а потом угнездился в санях и разговора больше не заводил.

XXVI // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Кайӑк вӑл ӑҫта вырнаҫса йӑва ҫавӑрать, мамӑкне те ҫавӑнта тӑкать…

Где птица оседает и гнездо вьет, там она и пух теряет…

13 // Николай Сандров. Елизар Мальцев: роман. Пӗрремӗш кӗнеке. Николай Сандров куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1963. — 384 с.

Килӗшме пултараймасӑр, хӗрхенме пӗлмесӗр вӑрҫрӗ вӑл казаксен мӑнтӑрлӑхӗпе, вӗсен сутӑнчӑклӑхӗпе, капмар керменӗсен ҫивиттийӗсем айӗнче йӑва ҫавӑрса ҫӗршер ҫул хушши ҫирӗпленнӗ кивӗ йӑла-йӗркесемпе.

Непримиримую, беспощадную войну вел он с казачьей сытостью, с казачьим вероломством, со всем тем нерушимым и косным укладом жизни, который столетиями покоился под крышами осанистых куреней.

LXV // Аркадий Малов. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Виҫҫӗмӗш кӗнеке. Аркадий Малов куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1974. — 438 с.

Ҫулла Алешка катинчи нӳрӗ ҫӗре йӗплӗ хулӑллӑ кӑвак ҫырла тӗмӗсем иртсе ҫӳремелле мар сырса илеҫҫӗ, ватӑ караичсен тӑрринче элес-мелес капӑр ҫунатлӑ кӑвак кайӑксемпе чакаксем йӑва ҫавӑраҫҫӗ; кӗркунне, йӗкелсемпе ҫӗре тӑкӑннӑ юман ҫулҫисен чуна уҫӑлтаракан йӳҫӗрех шӑрши сарӑлнӑ вӑхӑтра, катара кӑнтӑр енне вӗҫсе каякан кӑрӑпчаксем кӑштах канса илеҫҫӗ, хӗлле вара вӗҫӗ-хӗррисӗр кӗҫҫеленсе выртакан юр ҫинче тилӗсен ҫаврака пичет евӗрлӗ йӗрӗсем кӑна ахах-мерчен ҫипсем пек кукӑр-макӑррӑн тӑсӑлаҫҫӗ.

Летом в Алешкином перелеске колючий ежевичник густо оплетает влажную землю, на вершинах старых караичей вьют гнезда нарядно оперенные сизоворонки и сороки, осенью, когда бодряще и горько пахнет желудями и дубовым листом-падалицей, в перелеске коротко гостят пролетные вальдшнепы, а зимою лишь круглый печатный след лисы протянется жемчужной нитью по раскинутой белой кошме снега.

LXIII // Аркадий Малов. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Виҫҫӗмӗш кӗнеке. Аркадий Малов куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1974. — 438 с.

Вӗсем, унта йӑва ҫавӑрнӑ контрреволюциллӗ шухӑш-кӑмӑллӑ кулаксем урлӑ хӗрлӗармеецсене деморализацилеме тӑрӑшса, хӑрушла киревсӗр ӗҫсем тунӑ, хӗрлӗармеецсем хушшинче коммунистсене хирӗҫ вӑрттӑн агитациленӗ, полка повстанецсен аллине пама хатӗрленсе, восстанипе кӗрешни ним усӑсӑр пулать тесе сӑмах сарнӑ.

Они вели преступную работу по деморализации красноармейской массы через посредство контрреволюционно настроенных, затесавшихся в полк кулаков, вели против коммунистов искусную агитацию, сеяли неверие в успешность борьбы по подавлению восстания, подготовляя сдачу полка.

XLVIII // Аркадий Малов. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Виҫҫӗмӗш кӗнеке. Аркадий Малов куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1974. — 438 с.

Вӑхӑтсӑр ҫутатса кайрӗҫ Коршуновӑн тилӗ ҫӑмӗ пек хӗрлӗ сухалне кӑвак пӗрчӗсем, унтан тӑнлавӗ ҫине куҫса йӑва ҫавӑрчӗҫ: малтанах — тӑмлӑ тӑпра ҫинчи типчак курӑкӗ пек — пӗчӗк тӗмескепе, унтан хурлӑхлӑ шурӑ пайӑркасем сарӑ хӗрлӗ тӗсе ҫӗнсе илчӗҫ те тӑнлавӗсем ҫинче асар-писеррӗн сарӑлса ашкӑрчӗҫ, хӗрлӗ ҫӳҫе хӗссе пырса, пӗрер пӗрчӗн тыта-тыта илсе, пӗтӗм лӗпкине хупласа хучӗҫ.

Раньше времени высветлила седина лисью рыжевень коршуновской бороды, перекинулась на виски и поселилась там, вначале — как сибирек на супеси — пучками, а потом осилила рыжий цвет и стала на висках полновластной соленая седина; и уже тесня, отнимая по волоску, владела надлобьем.

XIX // Аркадий Малов. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Виҫҫӗмӗш кӗнеке. Аркадий Малов куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1974. — 438 с.

Хӑшӗ кайнӑ, теприсем, пытанса пурӑнма йӑва шыраҫҫӗ.

Кто уехал, а кто сурчину ищет, где бы схорониться.

XV // Аркадий Малов. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Виҫҫӗмӗш кӗнеке. Аркадий Малов куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1974. — 438 с.

Борис аттесем патне каҫрӗ, вӑл аттене васкарах хирӗҫлени ҫинчен тата пирӗн хамӑра йӑва кирли пирки, эпир нумай хуласем, хваттерсем тӑрӑх ҫӳрени ҫинчен каларӗ.

Help to translate

Раҫҫей ӑслайӗнчи ҫут(ӑ) сӑнар // Леонид Атлай. https://chuvash.org/content/5075-%D0%A0% ... D1%80.html

Мӗн тесе эсир тӗрлӗ йышши таркӑн генералсене казаксен ҫӗрӗ ҫинче йӑва ҫавӑрса патӑр!

Зачем вы приютили на казачьей земле разных беглых генералов?

X // Аркадий Малов. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Иккӗмӗш кӗнеке. Аркадий Малов куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1963. — 415 с.