Corpus of the Chuvash language

Акӑ, уйӑх та хӑпарчӗ.

Всходила луна.

31 сыпӑк // Николай Сандров. Осеева В.А. Ваҫҫук Трубачевпа унӑн юлташӗсем. Повесть. 2-мӗш кӗнеке. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1956. — 400 с.

Уйӑх хӑпарман-ха, анчах та вӑрманта тӗттӗм ӗнтӗ.

Луна еще не всходила, но в лесу уже залегла ночь.

31 сыпӑк // Николай Сандров. Осеева В.А. Ваҫҫук Трубачевпа унӑн юлташӗсем. Повесть. 2-мӗш кӗнеке. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1956. — 400 с.

Уйӑх иртрӗ.

Прошел месяц.

Иккӗмӗш сыпӑк // Михаил Юрьев. Смирнов В.И. Саша Чекалин: повесть. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1960. — 340 с.

Нумайччен тӑраҫҫӗ Генкӑпа Гнедой ҫутӑ уйӑх ҫутинче, анчах ӑҫталла ҫул тытмаллине пӗлмеҫҫӗ.

Долго стоят конь и всадник, облитые светом месяца, не знают, куда повернуть.

24 сыпӑк // Николай Сандров. Осеева В.А. Ваҫҫук Трубачевпа унӑн юлташӗсем. Повесть. 2-мӗш кӗнеке. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1956. — 400 с.

Ҫӳлтен уйӑх ҫутатать, Гнедойӑн янӑравлӑ чӗрнисем ҫул ҫинче чанклаттарса пыраҫҫӗ.

Осветит месяц темную холеную шерсть коня, застучат по камням его звонкие копыта.

24 сыпӑк // Николай Сандров. Осеева В.А. Ваҫҫук Трубачевпа унӑн юлташӗсем. Повесть. 2-мӗш кӗнеке. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1956. — 400 с.

Хулана ҫавӑрса илес тӗлӗшӗпе вӗсем лӑпах вуннӑмӗш уйӑх ӗҫленӗ.

Она шла уже десятый месяц.

Виҫҫӗмӗш бастион // Н. Ятманов. Дмитриев, Н. П. Тӑван ҫӗршывӑн чысӗ: халӑх геройӗсем ҫинчен ҫырнӑ калавсем / вырӑсларан Н. Ятманов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 126 с. — 95–110 с.

Уйӑх ҫути ӳкнӗ тирексем яла хуралласа тӑнӑн туйӑнаҫҫӗ…

Освещенные месяцем тополя как будто охраняли село…

17 сыпӑк // Николай Сандров. Осеева В.А. Ваҫҫук Трубачевпа унӑн юлташӗсем. Повесть. 2-мӗш кӗнеке. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1956. — 400 с.

Пушанса юлнӑ ял ҫинче уйӑх ҫутатса ячӗ, тӳпе сасартӑк пӗлӗтсенчен тасалчӗ.

Над пустым селом гулял месяц — небо вдруг очистилось.

17 сыпӑк // Николай Сандров. Осеева В.А. Ваҫҫук Трубачевпа унӑн юлташӗсем. Повесть. 2-мӗш кӗнеке. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1956. — 400 с.

Сасартӑк шупка уйӑх ҫутинче кирпӗч ҫуртсем, тӗреклӗ хӳме тата питӗрнӗ алӑк курӑнса кайрӗҫ.

Внезапно мягкий свет месяца осветил кирпичные здания, крепкий забор и запертые ворота.

14 сыпӑк // Николай Сандров. Осеева В.А. Ваҫҫук Трубачевпа унӑн юлташӗсем. Повесть. 2-мӗш кӗнеке. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1956. — 400 с.

Пӗлӗт хыҫӗнчен кӑшт уйӑх хӗрри курӑнчӗ те Матвеичӑн кӗске кастарнӑ ҫӳҫне, пысӑк сӑмсине, ҫӑра куҫхаршийӗсене тата аялалла усӑнса тӑракан хура уссине ҫутатрӗ.

Из-за облака показался краешек луны и осветил коротко остриженную голову Матвеича с крупным носом, густыми бровями и опущенными книзу черными усами.

13 сыпӑк // Николай Сандров. Осеева В.А. Ваҫҫук Трубачевпа унӑн юлташӗсем. Повесть. 2-мӗш кӗнеке. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1956. — 400 с.

Тӗксӗм уйӑх ҫывӑракан лагерь ҫине шупка сутӑ тӑкать.

Мутный свет луны освещает спящий лагерь.

12 сыпӑк // Николай Сандров. Осеева В.А. Ваҫҫук Трубачевпа унӑн юлташӗсем. Повесть. 2-мӗш кӗнеке. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1956. — 400 с.

Тӗмӗсемпе йывӑҫсем ҫине ӳкекен уйӑх ҫути пӗрмаях улшӑнса тӑрать: яштака чӑрӑшсен вуллисене пӗрре ҫывӑхах илсе килет, тепре аяккалла илсе каять, пӗрре тӗмӗсем хыҫӗпе шуса иртет, тепре йывӑҫсене пӑч тӗттӗмре хӑварса, пионерсен пурҫӑн ялавне тата Лёньӑна ура тупанӗнчен пуҫласа пуҫ тӳпине ҫитичченех ҫутата-ҫутата илет.

Ее неверный свет, падающий на траву, кусты и деревья, неожиданно менял их очертания: то он отдалял, то приближал стройные стволы сосен, то скользил за кустами, то с головы до ног освещал Леню и шелковое пионерское знамя, оставляя в полной тьме деревья.

10 сыпӑк // Николай Сандров. Осеева В.А. Ваҫҫук Трубачевпа унӑн юлташӗсем. Повесть. 2-мӗш кӗнеке. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1956. — 400 с.

Уйӑх пӗрре пӗлӗт айне кӗрсе каять, тепре каллех сиксе тухать.

Луна то и дело скрывалась за тучами.

10 сыпӑк // Николай Сандров. Осеева В.А. Ваҫҫук Трубачевпа унӑн юлташӗсем. Повесть. 2-мӗш кӗнеке. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1956. — 400 с.

— Суятӑн, эпӗ ун чухне ҫуралайман-ха, эсӗ манран икӗ уйӑх аслӑрах!

— Врешь, я тогда еще не родился — ты меня на два месяца старше!

9 сыпӑк // Николай Сандров. Осеева В.А. Ваҫҫук Трубачевпа унӑн юлташӗсем. Повесть. 2-мӗш кӗнеке. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1956. — 400 с.

Сцена ҫинче хура вӑрман та ӳссе ларӗ, ҫырма та кӗрлесе юхӗ, хӗвел те тухӗ, ҫутӑ уйӑх та…

На сцене и темный бор вырастет, и река побежит, и солнце взойдет, и ясный месяц засветит.

6 сыпӑк // Николай Сандров. Осеева В.А. Ваҫҫук Трубачевпа унӑн юлташӗсем. Повесть. 2-мӗш кӗнеке. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1956. — 400 с.

Каҫхи уйӑх, юриех ӳкерсе лартнӑ пекех, чиркӳ хӗресӗ ҫумӗнче ҫакланса ларнӑ.

Месяц, как нарисованный, зацепился за крест колокольни.

Тӑххӑрмӗш сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ. Фиш Г.С. Кимас-кӳлли ялӗ парӑнни: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 140 с.

Тӗксӗм уйӑх ҫула аран-аран ҫеҫ ҫутатнӑ.

Бледная луна едва освещала дорогу.

Староста арӑмӗ Василиса // Н. Ятманов. Дмитриев, Н. П. Тӑван ҫӗршывӑн чысӗ: халӑх геройӗсем ҫинчен ҫырнӑ калавсем / вырӑсларан Н. Ятманов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 126 с. — 52–75 с.

Космос объектчӗ Ҫӗр чӑмӑрӗнчен 4 млн ҫухрӑмра вырнаҫнӑ — ку вӑл, Ҫӗрпе Уйӑх хушшинчи инҫӗшпе танлаштарсан, 11 хут пысӑкрах.

Дистанция до космического объекта, по подсчетам, составит более 4 млн км — это почти в 11 раз превышает расстояние от Земли до Луны.

Ҫӗр чӑмӑрӗ патне хаклӑ астероид килет // Аҫтахар Плотников. https://chuvash.org/news/27036.html

Кӑвак тӳпере уйӑх ярӑнса ҫӳрет.

Луна уже сияла на темном небе.

Ҫиччӗмӗш сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ. Фиш Г.С. Кимас-кӳлли ялӗ парӑнни: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 140 с.

Вӑл йывӑррӑн сывласа уйӑх ҫути ӳкнӗ тинӗс шывӗ ҫине нумайччен пӑхса тӑнӑ.

Тяжело дыша, он долго смотрел на за-литую лунным светом поверхность моря.

Петр маневрӗ // Иван Пинер. Ровинский О.М. Гангут патӗнчи ҫапӑҫу: калав. — Шупашкар: Чӑвашгосизд, 1943. — 60 с.