Corpus of the Chuvash language

1. Акӑ мӗнрен ан намӑслан, ҫынна юрассишӗн ҫылӑха ан кӗр: 2. Ҫӳлти Турӑ саккунне, Унӑн халалне тӗрӗс тытса тӑма ан вӑтан, ҫылӑхлӑ ҫынна тӳррипе айӑплакан сутран, 3. тус-пӗлӗшне, пӗрле ҫул ҫӳрекен юлташна тӳлесе татнинчен, еткерлӗхпе пурлӑха уйӑрнинчен ан намӑслан, 4. тупӑшу нумай килет-и, сахал килет-и — виҫӳ тӗрӗс пулнинчен ан намӑслан, 5. суту-илӳре сутуҫӑ пайта тунинчен ан вӑтан, ачу-пӑчуна хытӑ тытма, усал чурун аяк пӗрчине юнӑхтарма ан намӑслан.

1. Не стыдись вот чего, и из лицеприятия не греши: 2. не стыдись точного исполнения закона Всевышнего и завета, и суда, чтобы оказать правосудие нечестивому, 3. спора между товарищем и посторонними и предоставления наследства друзьям, 4. точности в весах и мерах, - много ли, мало ли приобретаешь, - 5. беспристрастия в купле и продаже и строгого воспитания детей, и - окровавить ребро худому рабу.

Сир 42 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

4. Вӑл аслӑ ҫынсем хушшинче ӗҫлӗ, аслӑ пуҫлӑх умне тӑма тивӗҫлӗ пулӗ; 5. вӑл ют халӑх ҫӗрне те ҫул хывӗ: вӑл ӗнтӗ ҫынсем хушшинче ыррине те, усаллине те курнӑ.

4. Он будет проходить служение среди вельмож и являться пред правителем; 5. будет путешествовать по земле чужих народов, ибо испытал доброе и злое между людьми.

Сир 39 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

11. Эпӗ ҫул ҫӳресе темӗн те курнӑ, эпӗ хам мӗн каланинчен ытларах пӗлетӗп.

11. Многое я видел в моем странствовании, и я знаю больше, нежели сколько говорю.

Сир 34 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

13. Кӗтӗвне пӑхакан кӗтӳҫӗ евӗр, Вӑл питлет те, ӑс та парать, вӗрентет те, ҫул та кӑтартать.

13. Он обличает и вразумляет, и поучает и обращает, как пастырь стадо свое.

Сир 18 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

8. Этемӗн кунҫулӗ вӑрӑм килсессӗн те — ҫӗр ҫул; ӗмӗрлӗх кунӗнче унӑн кунӗсем — тинӗсри пӗр тумлам шыв пек е хӑйӑр пӗрчи пек.

8. Число дней человека - много, если сто лет: как капля воды из моря или крупинка песка, так малы лета его в дне вечности.

Сир 18 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

5. Ӑслӑлӑх ҫӑлкуҫӗ — Ҫӳлти Туррӑн сӑмахӗ, ӑслӑлӑх пыракан ҫул — ӗмӗрхи ӳкӗтсем.

5. Источник премудрости - слово Бога Всевышнего, и шествие ее - вечные заповеди.

Сир 1 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

7. Тапӑра пӗлӗт анса хупӑрланӑ, унччен шыв тӑнӑ вырӑнта типӗ ҫӗр тухнӑ, Хӗрлӗ тинӗсрен чӑрмавсӑр ҫул, кӗрлевлӗ авӑртан ешӗл айлӑм курӑннӑ.

7. Явилось облако, осеняющее стан, а где стояла прежде вода, показалась сухая земля, из Чермного моря — беспрепятственный путь, и из бурной пучины — зеленая долина.

Ӑсл 19 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

10. Тӑванӗн ҫиллинчен тарса кайнӑ тӳрӗ ҫынна вӑл тӗрӗс ҫул ҫине тӑратнӑ, ӑна Турӑ патшалӑхне кӑтартнӑ, ӑна вӑл сӑваплисене пӗлмелли ӑс халалланӑ, инкек-синкекре пулӑшнӑ, ӗҫӗсене пысӑк пайталлӑ тунӑ.

10. Праведного, бежавшего от братнего гнева, она наставляла на правые пути, показала ему царство Божие и даровала ему познание святых, помогала ему в огорчениях и обильно вознаградила труды его.

Ӑсл 10 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

15. Ун ҫинчен шухӑшланиех ӑстӑна тасатать, уншӑн ҫӗр ҫывӑрман ҫын часах чӑрмавсенчен хӑтӑлать: 16. ӑслӑлӑх вӑл хӑйне тивӗҫлисене хӑех йӗри-тавра шыраса ҫаврӑнать, савӑк кӑмӑлӗпе вӗсене ҫул ҫинче курӑнать, вӗсене кирек мӗн шухӑшласассӑн та тӗл пулать.

15. Помышлять о ней есть уже совершенство разума, и бодрствующий ради нее скоро освободится от забот, 16. ибо она сама обходит и ищет достойных ее, и благосклонно является им на путях, и при всякой мысли встречается с ними.

Ӑсл 6 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

8. Этем нумай ҫул пурӑнас пулсассӑн та ӗмӗрӗ тӑршшӗпех савӑнса пурӑнтӑр, анчах хура кунсем нумай пулассине те ан мантӑр: мӗн пуласси пӗтӗмпех — харамлӑх!

8. Если человек проживет и много лет, то пусть веселится он в продолжение всех их, и пусть помнит о днях темных, которых будет много: все, что будет, - суета!

Еккл 11 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

6. Лешӗ вара, икӗ пин ҫул пурӑнас пулсассӑн та, хӑйӗн мулӗпе-ырлӑхӗпе киленме пӗлменскер, ҫав пӗр вырӑнах каймасть-и-ха?

6. А тот, хотя бы прожил две тысячи лет и не наслаждался добром, не все ли пойдет в одно место?

Еккл 6 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

3. Эхер те пӗр-пӗр ҫын, ҫӗр ача ҫуратса, нумай ҫул пурӑннӑ пулсассӑн, ӗмӗрӗ унӑн татах тӑсӑлса пынӑ пулсассӑн, анчах унӑн чунӗ ырӑлӑхпа киленеймен пулсассӑн, ӑна тирпейлесе те пытарайман пулсассӑн, эпӗ ҫапла каланӑ пулӑттӑм: вилӗ ҫуралнӑ ача унран телейлӗрех, тейӗттӗм, 4. мӗншӗн тесессӗн вӑл ҫӗр ҫине кӑлӑхах килсе ӗмӗрлӗх сӗмлӗхе кайнӑ, унӑн ячӗ те сӗмлӗх айне пулнӑ.

3. Если бы какой человек родил сто детей, и прожил многие годы, и еще умножились дни жизни его, но душа его не наслаждалась бы добром и не было бы ему и погребения, то я сказал бы: выкидыш счастливее его, 4. потому что он напрасно пришел и отошел во тьму, и его имя покрыто мраком.

Еккл 6 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

29. Акӑ виҫҫӗшӗ те кӗрнеклӗ, тӑваттӑмӗшӗ харсӑррӑн утать: 30. арӑслан — вӑйлӑ чӗрчун, никама та ҫул памасть вӑл; 31. урхамах, [кӗтӳ ертӳҫи] качака таки тата ҫарӗ умӗнче пыракан патша.

29. Вот трое имеют стройную походку, и четверо стройно выступают: 30. лев, силач между зверями, не посторонится ни перед кем; 31. конь и козел, [предводитель стада,] и царь среди народа своего.

Ытар 30 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

10. Тӳрӗ ҫынна усал ҫул ҫине тӑма астаракан хӑй шӑтӑкнех кӗрсе ӳкӗ, айӑпсӑр ҫынна ырӑлӑх тивӗ.

10. Совращающий праведных на путь зла сам упадет в свою яму, а непорочные наследуют добро.

Ытар 28 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

13. Наян калать: «ҫул ҫинче арӑслан! урам тӑваткӑлӗнче те арӑслан!» тет.

13. Ленивец говорит: «лев на дороге! лев на площадях!»

Ытар 26 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

19. Итле, ывӑлӑм, ӑслӑ пул, чӗрӳне тӳрӗ ҫул ҫине кӑлар.

19. Слушай, сын мой, и будь мудр, и направляй сердце твое на прямой путь.

Ытар 23 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

16. Парне пани ҫынна ҫул уҫса парать, аслӑ ҫынсем патне кӗме май парать.

16. Подарок у человека дает ему простор и до вельмож доведет его.

Ытар 18 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

29. Усал сунакан хӑйӗн ҫывӑх ҫыннине пӑсса ярать, ӑна ырӑ мар ҫул ҫине тӑма хӗтӗртет; 30. куҫне хӗсекен — ултавлӑх хатӗрлекен, шӑлне ҫыртсах усал ӗҫ тӑвать вӑл; [вӑл — хаярлӑх кӑмаки.]

29. Человек неблагонамеренный развращает ближнего своего и ведет его на путь недобрый; 30. прищуривает глаза свои, чтобы придумать коварство; закусывая себе губы, совершает злодейство; [он - печь злобы].

Ытар 16 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

[Ырӑ ҫул пуҫламӑшӗ — тӳрӗ пурӑнасси; Турӑ умӗнче ҫакӑ парне кӳнинчен кӑмӑллӑрах. Ҫӳлхуҫана шыракан пӗлӳпе тӳрӗлӗх тупӗ; Ӑна чӑнласах шыракансем канӑҫлӑх тупӗҫ.]

[Начало доброго пути - делать правду; это угоднее пред Богом, нежели приносить жертвы. Ищущий Господа найдет знание с правдою; истинно ищущие Его найдут мир.]

Ытар 16 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

6. Айӑпсӑр ҫынна ҫул ҫинче тӳрӗлӗх сыхлать, ҫылӑхлӑ ҫынна йӗркесӗрлӗхӗ пӗтерет.

6. Правда хранит непорочного в пути, а нечестие губит грешника.

Ытар 13 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.